Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

03 Eylül '06

 
Kategori
İş Yaşamı - Kariyer
 

Entellektüel sermaye unsuru insan

İşletmeler, rekabet üstünlüğünü sağlamak, korumak ve buna bağlı olarak varlıklarını sürdürebilmek için bilgiyi yaratan, elde edilmesini sağlayan, ileten uygulayan ve faydalı hale getiren süreçleri takip etmek zorundadırlar. Bilim ve teknolojideki hızlı gelişmeler, nüfus artış hızı, nüfus yapısında ortaya çıkan farklılaşmalar gibi hızlı değişimleri yönetebilmek ve değişimlere öncülük edebilmek için işletmeler her zamankinden daha fazla yaratıcılığıyla ihtiyaç duymaktadır.

İşletmelerin yeni zenginliği olarak ifade edilen entelektüel sermaye ortaya çıkış biçimi ve özellikleri itibari ile geleneksel yaklaşımlarla etkin bir şekilde yönetilememektedir. Yöneticiler, entelektüel sermayenin etkin kullanımı ve geliştirilmesi için yeni yaklaşımları ve organizasyon yapılarını teşvik etmek ve cesaretlendirmek zorundadırlar.

ENTELEKTÜEL SERMAYENİN TANIMI

Entelektüel sermeye en kısa ve öz olarak Stewart tarafından faydalı bilgi paketi olarak, Brooking tarafından ise işletmenin işlevlerini sürdürmesine olanak sağlayan maddi olmayan varlıkların bütünü olarak ifade edilmiştir.(Önce 1999:13). İşletme çalışanları tarafından bilinen ve rekabet avantajı sağlayabilecek bilgiler entelektüel sermaye olarak ele alınmaktadır (Arıkboğa, 2003:73-74). Geleneksel muhasebe anlayışına göre entelektüel sermayenin karşılığı şerefiye olarak görülmektedir. Entelektüel sermaye açık veya kapalı bilgi transfer süreçleri ve bilgi transferi sonucunda kazanılacak ürünlerdir.

1-İnsan Sermayesi:

İnsan sermayesi işletme çalışanlarının bireysel olarak nedenlerine verilen görevleri yerine getirebilmeleri için sahip oldukları ve kullandıkları bilgilerin yeteneklerin ve yaratıcılık özelliklerinin bir arada toplanmış halidir. Bu sermaye türü, ayrıca işletmenin sahip olduğu değerleri işletme kültürünü ve felsefesinin de kapsamaktadır. İnsan sermayesi doğal yetenek eğitim ve deneyim sonucu kişini sahip olduğu yaratıcı gücü içermektedir (Şamiloğlu 2002:84)

İnsan sermayesinden maksimum verim almayı hedefleyen insan kaynakları yöneticileri, girişimciliği ve yaratıcılığı teşvik etmeli, çalışanların bilgi birikimlerini ve örgüt içi bilgi paylaşımını geliştirmelerine imkan sağlayacak sistemler oluşturulmalı ve örgüt kültürü, örgüt iklimi ve örgütsel bağlılık gibi araçlarla bireyin örgütle mümkün olduğu kadar çok bütünleşmesine yardımcı olunmalıdır (Şamiloğlu 2002:106-107).

2-Yapısal Sermaye

İşletmenin piyasa gereklerini karşılamasını sağlayan örgütsel yetenekleri içermektedir. İşletmede oluşturulan bilgi birikimi ve düzeyi elde edilen veriler, bu verilerin oluşturulması, işlenmesi ve uygulanmasını kapsamaktadır (Önce 1999:21).

3-İlişki Sermayesi

İlişki sermayesi, müşteriler tedarik kaynakları ve lobiler kamu kuruluşları gibi işletme dışında yer alan ve işletme ile menfaat birliği içerisinde olan çıkar grupları ile kurulan ilişkilerden kaynaklanan sermaye olarak ifade edilmektedir (Ercan, Öztürk, Demirgüneş 2003:112; Bart 2001:321).

4-Müşteri Sermayesi

Müşteri sermayesi işletmenin mevcut müşterileri ile ilişkilerini ve bunların işletmeye bağlılıkların işletme dışındaki kişilerle ilişkilerini kapsamaktadır. (Önce 199:21)

5-Rekabetçi Sermaye

Rekabetçi sermaye, rakiplere yönelik bilgilerin elde edilmesi ve bu bilgilerin rekabet avantajları elde etmek için kullanılması sonucunda ortaya çıkan entelektüel sermaye unsurudur, rekabetçi sermayenin konusu rakiplerin davranış şekilleri stratejileri faaliyetleri ve pazarlama çalışmaları ile ilgili olanları kapsamaktadır.

6-Sosyal Sermaye

Sosyal sermaye bireyler yada sosyal birimler arasında kurulan ilişkiler bütünü yada bu ilişkiler bütününde faydalanılan elde edilen mevcut potansiyel kaynaklar olarak ifade edilmektedir. Sosyal sermaye hem ilişkiler bütününü hem de bu ilişkiler bütünün çerçevesinde işletmenin kullanımına hazır hale getirilen varlıkları içerisine almaktadır.

Yönetim alanında son zamanlarda en çok gelecek vadeden gelişmelerden birisi de bir örgütün en değerli varlığı olan entelektüel sermayenin ölçülmesi kullanılması ve geliştirilmesi uygulamalarıdır.

SONUÇ

Entelektüel sermaye, yaratılması ve yönetilmesi zor olan bir sermaye türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sermaye türü bünyesinde maddi bazı unsurların yanında bir çok maddi olmayan unsur da taşımaktadır. Entelektüel sermayeyi etkin yönetebilmek için personelin beraber öğrenmesini ve birlikte çalışmasını sağlayacak ekip çalışmaları desteklenmeli yetenekli personel istihdam edilip uzun süre işletme içinde çalışmaları sağlanmalı müşterilerin değerli bulduğu bilgiler depolanıp kullanıma hazır hale getirilmeli ve müşterilerin işletmelerin partneri hale getirilmeleri gerekmektedir.

KAYNAKLAR

Arıkboğa Şebnem ‘Entelektüel Sermaye’ Derin Yayınevi 2003, İstanbul.

Ercan Metin Kamil, Öztürk Başaran, Demirgüneş Kartal, ‘Değere Dayalı Yönetim ve Entelekütel Sermaye’ Gazi Kitabevi 2003.

Önce Saime ‘Muhasebe Bakış Açıosı ile Entelekütel Sermaye’ TC Anadolu Üniversitesi Yayınları 1999 Eskişehir

Şamiloğlu Famil ‘Entelektüel Sermaye’ Gazi Kitabevi 2002 Ankara.

Şamiloğlu Famil, Özçınar, Farik, ‘Entelektüel Sermayenin Muhasebe ve Finansman Alanlarında Yarattığı Yeniden Yapılanma İhtiyacı’ Muhasebe ve Finansman dergisi Sayı :19 Temmuz 2003

 
Toplam blog
: 6
: 1396
Kayıt tarihi
: 03.09.06
 
 

İşletme lisans ve işletme master mezunuyum.Akademik araştırmam iş hayatında yaşanan psikolojik şidde..