EYVAH!Çocuğum Okula Başladı!

EYVAH! ÇOCUĞUM OKULA BAŞLADI

Okul zamanı yine geldi. Pek çok çocuk gibi, sizin çoğunuzda artık anaokuluna/ilkokula başladı. Bağımsız anaokulları ve ilkokul 1.sınıf öğrencileri için; MEB’in birkaç senedir uygulamaya geçirdiği, okulların 1 hafta erken başlaması sayesinde pek çok veli ve okullu çocuk, kendileri için yeni olan hayat sürecine, az da olsa alışarak başladı. Geçen 1–2 haftada çocuğumuz yavaş yavaş okula alıştı. Peki ya biz ebeveynler?

Genelde anaokuluna-ilköğretime başlama çağındaki çocukların, okula başladıklarında gösterdiği benzer davranışları vardır. En sık gözlemlenen davranış biçimi ağlamalarıdır.

Gözünüzün önüne getirin; Salya sümük ağlarken, bir elini size doğru uzatmış çocuğunuz ‘Anne gitmeeee…’ diyor. Bu çocuk, sizin çocuğunuz olmasa bile, bu tabloyu gören herkesin yüreği burkulur. Eğer bu sizin çocuğunuzsa vay yüreğinizin haline. Hele de daha önce yakın akraba, komşu vs. hiçbir yerde 1–2 saatliğine dahi olsa anne-babadan ayrı kalmamış çocuklar. Endişelenmeyin. Bu konu da kendinizi suçlu hissetmeyin. Çünkü ben dâhil birçok anne-baba benzer duygular yaşıyor.

Peki, çocuğumuzu okula alıştırmak için bize düşen görevler neler?

Pek çok yerde şu cümleyi duyarsınız/okursunuz: Kararlı olun!

Eğer çocuğunuz anaokuluna başladıysa; Okul öncesi eğitimde, en az ilkokula başlamak kadar önemli. Artık bu konu da tartışmıyoruz bile. Çocuğunuzun, anaokulunda bir problem yaşandığını düşünüyorsanız aklınıza ilk önce şu soruyu getirin. ‘Eğer çocuğum ilkokula başlıyor olsaydı, yine onu okuldan alıp seneye okula vermeyi düşünür müydüm?’ Olması gereken cevap: Kocaman bir HAYIR!

Unutmayın 1- Geçireceğiniz bu bir-iki hafta zorluğu ilkokul aşamasında yaşamıyor olacaksınız. Çocuğunuz hem büyüyüp forma/önlük giyiyor olmanın getirdiği haklı gururu yaşayacak. Hem de toplum içerisinde uyulması gereken kuralları daha önceden öğrenmiş olacak. Bu da ilkokula adaptasyon sürecini hızlandıracak.

Unutmayın 2- Çocuğunuz doğduğu ilk günden beri sizin yüzünüzü okumayı öğrendi. Bebeklik günlerini hatırlayın. Daha konuşmayı bilmezken en ufak mimiğinizden ne demek istediğinizi anlamıyor muydu? Şimdi düşünün; Doğduğu günden beri temel gelişimini tamamlamak dışında tek ilgi alanı sizin mimikleriniz. Ve bu mimikler-ifadeler üzerine 4–5 sene boyunca çalışmış. Siz çocuğunuzla her sabah okul için kalkıp, hazırlanıp birlikte okula gidiyorsunuz. Ve onu sınıfın kapısına bırakırken, onun en ufak dudak buruşturmasında o kaygılı yüz ifadenizi takınıyorsunuz. Siz ne kadar ‘belli etmiyorum’ deseniz de; emin olun, onlar anlar! Empati kurun. Siz 4–5 yaşındasınız ve bilmediğiniz bir ortama anne-babanız sizi götürüp bırakıyor. Her ne kadar akşama alacağını söylese de yüzünde o kaygılı, nelerin olacağını bilmediği ifadesi… Kendi adıma yazayım. Kesinlikle o ortamda bulunmak istemem! Annem-babam güvenmiyorsa okula, ben niye güveniyim bu yaşımda? O yüzden lütfen, kaygılarınızı bırakın gitsin!

Unutmayın 3- Küçük büyük hiç kimse, sahip olduğu konforu bırakmak istemez. 4–5 sene boyunca yediği önünde, yemediği ardında olan çocuğunuz için emin olun bu zorlu bir süreç olacak. Ev dışı kurallarla tanışacak. Bu konuda ona destek olmalısınız. Kızıp-bağırmak, diğer çocukları örnek göstermek, okuldan almak bir çözüm değil!

Unutmayın 4- Her çocuğun okula alışma süreci, kişilik özelliklerinde olduğu gibi farklıdır. Bu dönemde her zamankinden daha sabırlı ve anlayışlı olun.

Unutmayın 5- Okuldan ayrılırken kaçar gibi ayrılmayın. Ağlıyor olsa bile… Onu servisinin eve getireceğini ya da sizin alacağınızı mutlaka belirtip vedalaşarak ayrılın!

Unutmayın 6- Uykusunu almamış her çocuk, her yerde huzursuzdur. Bu sebeple mutlaka bir uyku düzeni oluşturun. Genelde 3 yaş için öğlen uykusu dâhil 12 saat, 4 yaş için 11, 5 saat, 5–9 yaş Aralığında 10–11 saat uyku yeterli olur. Toplam ihtiyaç duydukları uyku zamanları taban alınarak akşam en uygun saatte yatmalarını sağlayın.

Unutmayın 7- Kahvaltısız güne başlanmaz. Okulda kahvaltı yapıyor olsalar dahi evde mutlaka bir şeyler yiyip çıkmasını sağlayın. Aç karnına sakın ha, pekmez, bal vs. şeyler vermeyin. Hiçbir şey yemese bile mutlaka 1 bardak sütünü içsin.

Unutmayın 8- Okula başlayan çocuğunuzun göz ve kulak muayenelerini mutlaka yaptırın. Belki de asıl sorun yeterli görememesi ya da yeterli duyamamasıdır.

Unutmayın 9- Okula alışmaya çalışan çocuğunuz eğer aşırı kaygı duyuyorsa, bu kaygılar onun beslenme düzenini etkileyebilir. İlk haftalarda beslenme konusunda baskıcı olmayın. Kaygısı azaldıkça, beslenme alışkanlıkları da düzene girecektir.

Unutmayın 10- Çocuğunuz okuldan döndüğünde onu konuşmaya zorlamayın. Kendiliğinden anlatmaya başladığında tüm ilgi ve dikkatinizi vererek onu dinleyin.

NOT: Bu yazım Bergama-Halkın Sesi Gazetesi Ekim 2009 sayısında yayınlanmıştır.