Fenerbahçe, Paşabahçe ve Maltepe Vapurları Artık Kültür Varlığı

İstanbul konu başlığı altında 02.10.2007 tarihinde yazdığım "Şehir Hatları" adlı yazım en çok okunanlar arasındadır. Bugün itibarı ile 895 kez okunmuş, "Editör'den öneriler" bölümünde yayınlanmıştı. Şehir hatları gemileri İstanbul'un simgesi olmuştur, çok sevilmelerin nedeni de bundandır.
Ana resimde fotografını çektiğim "Fenerbahçe" gemisi ve beraberinde "Paşabahçe" ve "Maltepe" gemileri doğru duyduysam geçtiğimiz sonbahar emekliye ayrılmışlar. Öncesinde tarihin sayfalarında kaybolan diğer gemiler gibi bunlarında yok olacağı endişesi bir çok gemi severi endişelendirmiş olacak ki, konu ile ilgili bir çok yazı yazılmış o dönem. Bizim daha yeni haberimiz oluyor. O endişeleri rahatlatan bir haber alınmış, Bahsi geçen üç gemi müze olacakmış.

Konu ile ilgili yazıyı sizinle paylaşmak istedim;

"TC Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul 4 nolu Koruma Kurulu Fenerbahçe, Paşabahçe ve Maltepe gemilerinin tescillenmesi için yapılan başvuru ile ilgili on kararını nihayet verdi. İstanbul 4 Nolu Koruma Kurulunun 24.09.2008 tarih 2399 sayılı kararı ile Fenerbahçe, Paşabahçe ve Maltepe Vapurları artık birer Kültür Varlığıdır. TC Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul 4 nolu Koruma Kurulu Fenerbahçe, Paşabahçe ve Maltepe gemileriyle ilgili on kararını nihayet verdi.
27.10.2008 tarihinde Vapurlarımızı Vermiyoruz Kampanyası yürütmesi anıtlar kuruluna giderek kampanya katılımcılarından avukat Mert Murat Erman'ın hazırladığı dosyanın akıbetini sormuştur. Kurul Başkanı izinde olduğundan henüz görüşülemediği ancak ara bir karar alındığı öğrenilmiştir. Söz konusu arara kararla kurul vapurları tescil etmiyor fakat korunmaya değer kültür varlığı olarak kabul ediyor.

Koruma Kurulunun bu ön kararı Türkiye de bir ilk. Çünkü şimdiye kadar kimse gemilerin bir kültür varlığı olduğunu iddia ederek Anıtlar kuruluna başvurmamış. Bu yüzden de anıtlar kurulu da biraz şaşırmış. Avukat Mert Murat Erman'ın raporu da önümüzdeki günlerde kurulda görüşülecek, raporda ileri sürülen gerekçeler hukuken uygun görülürse, gemiler tescil de edilecek"

Sevidirici değil mi? Ayrıca 02.11.2008 de Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan Oktay Ekinci'nin yazısında ise "akademik rapor"dan bahsediliyor

"Aynı kararda “Cumhuriyet devri kazanımlarımız”dan oldukları belirtilen vapurlar için özetle şu bilgiler de yer alıyor: “Fenerbahçe, 1953’te İngiltere’de, Paşabahçe 1952’de İtalya’da inşa ettirilerek İstanbul deniz ulaşımına katıldılar; Maltepe de 1960’ta İngiltere’den getirilen İnkılap ve Harbiye tipi istimli gemilerin geliştirilmiş dizayn ve mimarisi olarak, İstinye Tersanesi’nde kaynak kulanılmadan pimle saclar birleştirilerek inşa edilen ilk yüksek yolcu kapasiteli vapur...”

İstanbul vapurlarının kültür varlığı olarak korunmalarına yönelik “akademik raporlar” da Koruma Kurulu’nun değerlendirmesine sunulmuş durumda. İTÜ’den Prof. Dr. Zeynep Ahunbay’ın raporunda, vapurların özellikle Sarayburnu-Eminönü-Karaköy-Haliç kesimindeki tarihi İstanbul peyzajıyla bütünleştikleri belirtilerek, bu birlikteliğin sürdürülmesi gerektiği vurgulanıyor. "

Bugün sadece resimlerde kalan onlarca gemi anısına umarız bu üç gemi ve bundan sonrakilerin kıymeti bilinir...