Finans Direktörü günlük işlerinin yanında neler bilmeli, neler yapmalıdır

Bir finans direktörü günlük rutin işlerinin yanında neleri yapmalı, neleri bilmelidir?

Bir defa yasal mevzuatı takip etmelidir. Tabii ki vergi mevzuatı başta, ama bunun yanında, kambiyo, ihracat ve yatırım teşvikleri, yabancı sermaye, ticaret hukuku, leasing, vb.

İmalat ve ürünler konusunda; imal edilen ürünlerin maliyeti, toplam üretim kapasitesi, bu kapasitenin  ne kadarının kullanıldığı, üretimde yüzde 20, yüzde 30 vb artışlar olması halinde birim maliyetlerin ne kadar düşeceği, üretim süreci, üretim de makinaların isimleri, üretimin hangi safhasında kullanıldıkları, ne işe yaradıkları, bugün alınsa kaça alınabilecekleri, hangi ülkede yapıldıkları, üretim kapasiteleri, ne kadar eski veya yeni oldukları, üretim sürecinde darboğaz olan (bottle neck) yerler (makinalar) var mı, rakip üreticilerin üretim kapasiteleri gibi bilgiler.

Pazarlama konusunda, satılan ürünlerin perakende ve toptan satış fiyatları, rakip firmaların ürünlerinin perakende ve toptan fiyatları, rakiplerin ve kendi mamullerinin pazar payları, bu bilgilerin geçmişten geleceğe doğru değişim trendleri, rakip firmaların ve kendi firmasının reklam harcamaları ve trendi vb. Reklam harcamaları çok büyük yekünler tuttuğundan, reklam firmalarıyla yapılan sözleşmelerin detayları, reklam firmalarından gelen faturalarla, reklam sözleşmelerindeki detay hesapların birbiriyle tutup tutmadığının bizzat kontrolü. Bazen sözleşmelerde bir komisyon yüzdesinin faturadaki bir alt kısmı yeküne (sub-total) uygulanacağı yazılıyken faturada bir üst yeküne uygulandığı ve böylece sehven veya bilerek faturada reklam şirketi lehine önemli tutarda bir hata yapıldığı görülebilir. Bu hatayı muhasebede fatura kontrolü yapan eleman atlayabilir, bu bakımdan çok yüksek yekün tutan bazı faturaları zaman zaman finans direktörünün bizzat kontrol etmesi önerilir.

Bunların yanında finans direktörü büyük toptancıları, büyük bayileri ara sıra bizzat ziyaret edip, hesap mutabakatı veya mutabakatsızlığı gibi bahanelerle onları tanıması, kredibiliteleri hakkında fikir edinmesi, bilgi toplaması, mamüller, fiyatları, dağıtım kanalları hakkında onların görüşlerini öğrenmesi, bu minvalde ülkenin değişik yörelerine senede 5-10 ziyaret yapması da önerilir. Keza finans direktörünün, firmanın satınalma yaptığı büyük firmaların finans direktörleri ve satış direktörleriyle de çeşitli vesileler yaratarak senede 1-2 görüşme yapması önerilir.

Finans direktörünün bankalarla, leasing şirketlerle yapacağı görüşmeler zaten rutin işlerinden olduğu için burada değinmeyeceğim ama eğer fırsat çıkarsa rakip firmaların finans direktörleriyle görüşmeler de, bazen sektörün ortak sorunlarını paylaşmak ve çözüm önerileri üretmek açısından faydalı olabilir.

Finans direktörünün, kendi sektöründe, dünyanın en büyük firmaların ürünleri, pazar payları, fiyatları, fiyat politikaları, mali tablolarını takip etmesi de önerilir. Bazen tüketicilerin eğilimleri belli bir zaman farkıyla dünyanın büyük ülkelerinden daha az gelişmiş ülkelerine doğru kayar; bunu önceden görebilmenin büyük faydaları dokunabilir.

Son olarak şunu ilave etmeden geçemeyeceğim. Finans direktörü her ne kadar açıkça yazılıp söylenmese de, firmada, genel müdürden sonra gelen ikinci en yetkili dolayısıyla ikinci en güçlü kişidir. Ama bu yetkilerine dayanarak kesinlikle diğer direktörlere patronluk taslamaya kalkmamalı, bilakis asli görevinin onlara hizmet etmek olduğunu, onların işlerini kolaylaştırmak olduğunu asla aklından çıkarmamalıdır.