Fotoğraf gerçeği mi yansıtır?

Öncelikle koyutlar:

Gerçek vardır.

Gerçek birden çoktur.

Gerçek mutlak değildir.

Gerçek dilseldir.

Diller vardır.

Bunlardan biri görsel dildir.

Fotoğraf görsel dili kullanan tek mecra / sanat dalı değildir.

Görsel dilin sanatta kullanılmayan biçimleri de vardır.

Görsel dil nörolojiktir.

Görmeyi öğreniriz.

Önce, bebekken ilk gördüklerimizle nörolojik olarak.

Sonra, büyükken kültürde kültürolojik olarak.

Gelelim konumuza:

Adamın biri, belgesel fotoğrafları taramış ve onlarcasında oynama bulmuş. Bunları da bir sergi yapmış.

“Kamber, basında fotoğraflar üzerinde oynanması konusunda öyle dertli ki New York’ta yeni bir serginin küratörü oldu. ‘Değiştirilen Görüntüler: Pozlanan ve Manipüle Edilen Belgesel Fotoğrafçılığın 150 Yılı’ konulu sergide, 19. Yüzyıl’dan 21. Yüzyıl’a kadar, poz verdirilmiş, manipüle edilmiş 40’tan fazla fotoğrafa yer veriliyor.”

http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/07/150717_vert_cul_fotograf

Bilgi: Savaş fotoğrafçısı Nachtwey, kendisini anlatan belgeselde göstere göstere fotoğrafta oynama yapıyordu.

Sergide ise, Capa bile var:

“Uzun yıllar boyunca savaş fotoğrafçılığı yaptım ama kimseyi ölüm anında fotoğraflamadım. Capa’nın ise, aynı film şeridinde iki ölüm fotoğrafı var… Bunun olma ihtimali çok küçük.”

Burada amaç, sansasyon yaratmak ve ünlü olmak.

Oysa Arbus, bunu New York acuzeleriyle de becermişti.

Not: Bugüne kadar, kalp krizi, trafik kazası gibi nedenlerle, ölüm anında 3-5 kişi gördüm ama hiçbirinde yanımda fotoğraf makinası yoktu.

Ancak, ölüm kadar ilginç epeyi enstantane yakaladım: Yangın, yok edilen Bizans eseri, vd. Orada fotoğraf makinalı olan ve ne olup bittiğini kavrayan da bir tek vardım. Yoksa, şu anda çıkın sokağa, yüz binlerce kişinin elinde kamera var.

Çıkış.

Bencesi, savaş muhabirliği, Capa’nın yaptığı herze değil, Babel’in stenomsu dille yazılmış güncesi gibi, anında kayda geçirme.

Duyu-dili hiç mi hiç önemli değil, çünük onların birbirine transformasyonları ve metamorfozları onlarca biçimde tanımlı.

Bakınız:

Gösteri akış çizelgem ve Türkçe’deki 500 sözcüklük duygu adları sözlükçem birarada 1985.