Gebelik Kolestazı

Gebelik kolestazı gebeliğin son 3 ayında kaşıntı, karaciğer enzimlerinde yükselme ve serum safra asitlerinde artışla karakterize bir karaciğer hastalığıdır. Bu bulgular genellikle gebelik sonrası 2-3 hafta içinde kaybolur.

BELİRTİLER NELERDİR?

Kaşıntı ana belirtidir. Kaşıntı rahatsız edici ve uykudan uyandıran tarzdadır. Sıklıkla avuç içi ve ayak tabanlarındadır ama tüm vücuda da yayılabilir. Sarılık, halsizlik, iştahsızlık ve karın ağrısı nadir görülen bulgulardır.

Tanı; kanda karaciğer enzimlerinin yükselmesi ve serum safra asitlerinin yükselmesi ile koyulur. Serum safra asitleri düzeyi 10 µmol/L’yi aştığı zaman tanı koyulur. Serum safra asitleri düzeyi 40 µmol/L ‘yi aştığında fetüse ait komplikasyonlar görülme ihtimali artar. 

Erken doğum ve buna bağlı komplikasyonlar, mekonyum asiprasyonu ve ani fetal ölüm bebekte görülebilecek durumlarıdır.

TEDAVİ VE YÖNETİM NASIL OLMALIDIR?

Amaç annenin şikayetlerini gidermek, biyokimyasal anormallikleri düzeltmek ve hastalığın fetüs üzerindeki olumsuz etkilerini önlemektir.

Serum safra asitlerindeki artış fetüs üzerindeki olumsuz etkiler ile koreledir ve maalesef non-stres test, ultrasonografi ve fetal hareketlerin anne tarafından takibi fetal iyiliği öngörmede yetersizdir. Mevcut bilimsel veriler ışığında önerilen haftada 2 kez non-stres test yapılmasıdır.

Tedavide ürsodeoksikolik asit kullanılır. Ürsodeoksikolik kullanımının kaşıntı, serum safra asit düzeyi, ALT düzeyinin azaldığı gösterilmiştir.

DOĞUM NE ZAMAN OLMALIDIR?

Yapılan çalışmalar doğumun 37. haftada yapılmasının uygun olduğunu göstermektedir. Fetüsün akciğerlerinin olgunlaşmasını desteklemek için öncesinde stetoid uygulanmalıdır. Ürsodeoksikolik kullanımının kaşıntı, serum safra asit düzeyi, ALT düzeyinin azalttığı fakat ani fetal ölüm üzerinde etkisi olmadığı bilinmektedir.