Gebelik takibi neden önemli?

Gebelik kadın hayatını fazlasıyla değiştiren tek bedende iki kişilik yaşam çeşididir. Bu sürecin hem bebek hem de anne için en verimli şekilde geçmesi için gebelikte takipönemlidir. Çiftlerin bebek isteği üzerine korunmasız ilişki başlayacakken takibe alınmaları gerekir. Bu aşamadaki takibi oluşturacak konular kadının bedenen gebeliğe hazırlanması ve gebeliğin oluşumu için fizyolojik şartların gerçekleşebilmesidir. Doktor gebelik kararı almış anne adayı için değerlendirmelerde bulunacaktır. Folik asit içeren vitamin kapsüllerinin yanı sıra tüm vücuda fayda sağlayabilecek bir takım önerilerde bulunabilir. Kötü alışkanlıklardan uzak kalıp daha kaliteli hayata geçmek gerekir.''Doğum Sonrası Lohusallık'' başlıklı yazımda lohusallık döneminde anne bedenlerinde ne tür değişimler olduğu hakkında bilgiler vermeye çalıştım.

Elde edilmiş gebelik ile anne- bebek sağlığı tek başlık halini alacaktır. Tek bedende barınan iki ya da daha fazla canlı için gebelik takipleri başlatılır. Anne adayı bebeği taşıyıp doğurmakla yükümlü, bebek dünyaya gelebilmek için gelişmek zorunluluğundadır. Tüm bunların işleyişi ve yolunda olabilmesi adına gebelik takipleri yapılır.

Gebelik takibinde en önemli konular;

    Bebek ile annesinin sağlık durumlarının tespit edilebilmesi
    Gebeliğin kaçıncı haftasında olduğunun tespiti ve gelişimsel değişimlerin takibi
    Gebeliğe ait oluşabilecek risklerin erken dönemde tespit edilebilmesi
    Var olabilecek sağlık problemlerinin önceden tespiti ve erken zamanda önlenmeye çalışılması
    Doğumun ne şekilde olacağına dair fikir edinebilmek
    Gebelerin eğitilmesi
    Erken doğum ve riskli doğum söz konusu ise uygun önlemlerin alınabilmesi

Gebelik takibinde eğer gebe kalmadan önce haberdar değilse kişi ilk gebelik testi ile hamileliğini öğrenir. Sonrasında jinekolog muayenesi gerekir. Çünkü gebeliğin ilk başından itibaren yapılması gereken bir takım testler olacaktır. Ultrason takipleri ile bebeğin kesesi, yapısı, kalp atımlarına ait bilgiler toplanır. Anneden alınacak kan ile bir takım değerlendirmeler yapılır. Tam kan tahlili, bulaşıcı hastalıklar tayini, rutin biyokimyasal testler, tam idrar tahlili ilk aşamada bakılacak önemli laboratuar testleri olacaktır. Ayrıca gebelikte kan uyuşmazlığı gibi bir faktörün varlığı önemli olacaktır. Bunun için anne kan grubu şayet negatif (-) kısımda tespit ediliyorsa baba adayının kan grubu da önemli kriter olacaktır. Bu gibi bilgilere erişmek ve zamanında önlem alabilmek ancak zamanında gebelik takipleri ile gerçekleşecektir.

Gebelik takibinde haftaların önemi:

Gebelik ilk haftasından son haftasına kadar takip gerektiren bir bütündür. Her hafta için doktor muayenesi gerekmeyecektir. Yalnız belirli haftalarda tarama testleri, önemli ultrason takipleri, bebeğin ense kalınlığı ölçümü, fiziki gelişimi için belirli haftalar önemli olacaktır. Buna göre gebenin haftasını bilmesi ve önemli olan haftaları atlamaması gerekir. Günümüz koşullarında gebe takipleri için prosedürler vardır; haftalara dağılan takip programını doktor hastasına bildirecek ve belirli aralıklarla muayeneler gerekecektir.

Son üç aylık dönemde gebe takibinin önemi:

Son üç aylık dönem gebelerin sıkıntı yaşamaya başlayacakları dönemleri içerebilir. Alınan kilolar, bebeğin büyümesi, ihtiyaçlarının artması, annede artan hacim ve kramplar zorlukların yaşanmasına neden olabilir. Daha çok ilk gebeliğini yaşamakta olan kadınlardaki tecrübesizlik evhama dönüşmekte ve doğum psikolojisi oluşmaktadır.

Ne ile karşılaşacağını bilememek, küçük yaşta anne olmak gibi bir durum varsa bunu özümsemeye çalışmak gibi bir takım faktörler, bu son üç aylık periyotta en sık karşılaşılabilecek durumlardır. Aile büyüklerinin desteği ve eşin vereceği güven kadın için önemlidir. Gebeliğin bu döneminde annenin sıklaşan gebelik takipleri olacaktır. Daha fazla doktor ziyareti ve daha fazla ultrason gerekecektir. Özellikle de erken doğuma neden olabilecek bir durum yaşanıyorsa, çoğul gebelik söz konusu ise doktor kontrolleri ihmal edilmemelidir.

Gebeliğin dokuzuncu ayında gebelik takibinde önem arz edecek konular;

    Suyun gelmesi doğumu başlatır ve acil hastaneye gidilmelidir
    Vajinal kanamanın yaşanması doğumun başladığını bildirir hastaneye gidilmelidir
    Yalancı nitelikte olmayan ve belirli bir düzende gelmiş olan sancıda doğum habercisidir. Şayet sancı aralığı giderek düşüyorsa acil hastaneye gidilmelidir
    Eğer bebeğin hareketleri hissedilmiyorsa yine muhakkak kontrole gidilmelidir.

Prof. Dr. Bülent Tıraş

http://www.bulenttiras.com