Göztepe Oda Tiyatrosu Türkiye'de Bir İlki Gerçekleştirdi, W.A.Mozart, Bastien ve Bastienne Operası

Türkiye’nin ilk oda operası Bastien Und Bastienne 25 Kasım Pazar günü başarılı bir prömiyerini yaptı

Türk seyircisinin düzenli olarak opera seyredebilmesi, ancak 1941'de Profesör Cari Ebert'in Opera Bölümü'nü yönettiği Ankara Devlet Tiyatro ve Operası'nın açılmasından sonra mümkün oldu. İlk opera genel temsili 1941 Haziran ayında Mozart'ın Bastien ve Bastienne operası temsili ile Türkiye’de kurumsal opera temsillerine başlanmış oldu.

İşte bu oyun bu kez, Türkiye’nin ilk oda operası Bastien Und Bastienne 25 Kasım Pazar günü Göztepe Oda Tiyatrosunda perdelerini açtı. Mozart’ın henüz 12 yaşındayken bestelediği ilk operasını sahneye koyan 10 kişilik ekiple sahne aldı. Nazlı İktu’nun sahneye koyduğu, Cihan Ayhan’ın reji yardımcılığı yaptığı, Paolo Villa’nın da piyano ile eşlik ettiği oyunda çevre projelendirme Elvin İnce, dekor Murat Yılmaz, ışık Aykut İşpir, makyaj Melis Yılmaz, kukla tasarım Melis ve Murat Yılmaz ile fotoğraf da Berkay Sarıoğlu tarafından gerçekleştirilmiştir. Bastien’de Sedatcan Öztoprak, Bastienne’de Bezmi Hazal Ekşi, Colas’ta Cihan Ayhan’ın rol aldığı opera temsili ile ilk kez bir oda operası sahne almıştır.

Böylece Oda Operası, amatör bir ruhla, ancak, profesyonelce hazırladıkları bu temsille, opera denildiğinde herkesin aklına görkemli bir salon, pahalı kostümler, devasa dekorlar, büyük bir orkestra ve koro yerine, bu algıyı yok etmek için, küçük sahnelerde de opera yapılabileceğini, seyirciyle iç içe olarak onlarla iletişime geçilebileceğini, oyunculuk konusunda tiyatroya daha yakın bir şekilde sahnelenebileceğini göstererek, büyük bir başarıya imza atmışlardır.

Bastien ve Bastienne (Almanca Bastien und Bastienne, eser numarası K50) müziği Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenmiş, Almanca librettosu "Friedrich Wilhelm Weiskern" tarafından yazılmış tek perdelik bir singspiel yani komik operadır.

W.A.Mozart Bastien ve Bastienne operası

Mozart Bastien ve Bastienne operasını daha 12 yaşındayken yazmıştır ve yazmış olduğu opera eserlerinin ilklerinden biridir. Bu operanın Mozart'ın 1768’de Viyana'da o zaman çok tanınmış hipnotizmacı ve "manyatizmacı" doktor Anton Mesmer'in şiparisi üzerine yazılmış ve o yıl Viyana'da Mesmer'in bahçesinde bulunan tiyatrosunda sahnelenmiştir. Bundan sonra 1890'a kadar sahnelenmeyip unutulmuş ve o yıl 2 Ekim 1890'da Berlin Architektenhaus'da prömiyeri yapılmıştır.

Bu eser 18. yüzyılın ikinci yarısında pek popüler olan 'pastoral' janrların, özellikle Jean-Jacques Rousseau'nun bestelediği "Köy Falcısı" adlı "intermezzo" operanın, kritik hiciv eden bir taklididir.

Mozart bu eseri bestelediği zaman daha pek genç olmakla beraber yaşı ilerlediği zaman yazdığı şaheser operalarında bulunan garip komedi karakterlerinin ilk izleri bu eserde iyice görülmektedir. Bastien ve Bastienne eserinin Mozart'ın çocukluk eserleri arasında en kolay sahnelenebilen eseridir.

Bu gençler, büyük bir cesaretle bu işe soyundular, kendilerini yürekten kutluyorum. Yolları açık olsun.

İsmail Hakkı Aksu