Hayvanların kaderi var mı?

Aklı olmayanın sorumluluğu olmaz, biliyorum da sonuçta bizim gibi onlar da yaşıyor; yani hayvanların da bizim gibi önceden yazılmış bir kaderi olabilir. Hatta kader yaşamın hikâyesidir; bu anlamda her canlının kaderi vardır.

Hani hayvanlar doğmadan öldükleri, ömürlerini yaşamadan kesildikleri ve bazılarının çok kısa ömrü olduğu (kelebek altı hafta) için onların da bizim gibi bir kaderi olabileceği düşünülmüyor.

Ama sonuçta taş toprak değil, canlı bunlar ve yaşadıkları bir hayatları var; bizim gibi doğup büyüyor sonra ölüyorlar. Yaratan bunların nasıl yaşayacağı, nerede doğacak, nerede ne zaman, ne şekilde öleceklerini ( ya da kesilip yenileceklerini) yazmıştır. Bazen örneğin kurbanlık alınacak bir koçun pazarlıkta anlaşılamaması sonucu kesilmekten kurtulduğu, bir sonraki kurban bayramına kadar yaşadığı oluyor. Bu herhalde kaderdir.

Kutsal kitapta hayvanların insanların yararlanması için yaratıldığı belirtiliyor. Kaderle sorumlu tutulmak ayrı şey. Bu nedenle hayvanlar için öbür dünya olmayabilir. Yani onların belki ruhları yoktur. Hayvanların insanlara mı yoksa bitkilere mi daha çok yakın olduğu konusunda ben insanlara daha yakın olduklarını düşünüyorum. Ama Kutsal kitabın hayvanların insanların yararlanması için yaratıldığını söylemesi kafamı karıştırıyor. Hayvanların statüsü kutsal kitabın dediği gibiyse ıspanakla tavuk arasında yaratılış gayesi olarak hiçbir fark yok demektir. Ama tavuğu kovuyorsun gidiyor, çağırıyorsun geliyor! Kimsenin de bu konularda bir şey bildiği yok. Ulema mulema hikâye. Bilim adamları da hikâye.