İhtiyaca Göre Kayık Zamanı

İstanbul'un fethinden, yâni 1453 senesinden 1850'lerin başına kadar 400 sene boyunca, Asya ile Avrupa kıtaları arasında 28 çeşit kayıkla yolculuk yapılırmış...


Eski İstanbul'da deniz ulaşımının araştırmasını yapan yazar Mehmet Mazak "Kayıklar" isimli kitabıyla konuya ışık tutuyor ve "Hemen her ihtiyaca göre bir kayık çeşidi vardı" diyor.


Bizans döneminden itibaren şehrin başlıca ulaşım aracı "Pereme" kayığıymış ve bugünün dolmuşları gibi kullanılıyormuş...


Saray mensupları sedef, kaplumbağa kabuğu, abanoz kaplı köşklerin yer aldığı "Saltanat" kayıkları ile yolculuk yaparlarmış...


Saray mensubu hanımefendiler ise "Kırlangıç" ve "Hanım iğnesi" kayıkları ile gezintiye çıkarlarmış...


"Ateş" kayıkları yangın tulumbalarını, "At" kayıkları da yük hayvanlarını taşırmış...


Hâttâ sıcak havalarda yiyeceklerin bozulmasını önlemek üzere, dağlardan toplanan kar ve buzu taşımak için özel dizayn edilmiş kayıklar dahi mevcutmuş...


Bugün, ne içerisinde saz takımının bulunduğu "Saz" kayıkları, ne de deniz yüzeyinin temizliğinde kullanılan "Dolap" kayıkları var!.. Artık İstanbul Boğazı'ndaki kayık türleri birkaç çeşidi geçmiyor bile. Onların hepsi birer sanat eseriydi, lâkin çoğunun sadece resimleri kaldı günümüze...


İşte bahsi geçen 28 kayık türünün tam listesi...

1) Saltanat Kayığı

2) Hünkâr Kayığı

3) Pereme

4) Piyade

5) Pazar Kayığı

6) Ateş Kayığı

7) Odun Kayığı

8) At Kayığı

9) Safra Kayığı

10) Karamürsel

11) Mavna

12) Buz Kayığı

13) Kireç Kayığı

14) Yılan Dili Kayık

15) Taş Kayıkları

16) Geç Kayığı

17) Menzil Kayığı

18) Funda Kayığı

19) Balıkçı Kayığı

20) Dolap Kayığı

21) Kömür Kayığı

22) Elçilik Kayıkları

23) Hanım İğnesi Kayıkları

24) Kırlangıç Kayığı

25) Sandal

26) Saz Kayığı

27) Çete Kayığı

28) Kancabaş Kayığı



Kaynakça >>> Natıonal Geographıc