İMPARATORİÇE Esma Sultan

Osmanlı tarihinde 3 tane Esma Sultan vardır.

İlki 3.Ahmet’in kızı  1726-1788,

2.si Politik kimliği ile binen 1.Abdülhamit’in kızı, 1778-1848,

3.sü ise Yalısıyla ünlü 1.Abdülaziz’in kızı 1873-1899.

Düşünebiliyor musunuz Osmanlı Hanedanı tek bir varise kalıp, onun kazara ölmesiyle iktidar adayı ya güçlü bir hanım Sultan, veya Kırım girayları olacaktır. Böyle bir fetret devri Sultan 1.İbrahim'in erkek çocuğu olmadığı yıllar, ikinci olarak da 4.Mustafa'nın  idamı sonrası yaşanmıştır. 2. Esma Sultan olayın kahramanlarındandır.

Politik olan  Esma Sultan, padişahlar 4.Mustafa ve 2.Mahmut’un kızkardeşi, 3.Selim’in  yeğenidir. Annesi Kabakçı isyanında etkisi olan  Ayşe  Sineperver Sultan’dır. Kocası Hüseyin Paşa'nın vefatıyla 25 yaşında dul kalmış, bir daha da evlenmemiştir.

4.Mustafa idam olunca, Hanedanın padişah adayı tek bir tane erkek kalır. '.Mahmut'un ilk oğlu Abdülmecit ise 1823 yılında doğar. Uzun süre 15 yıl, tahtın başka adayı olmaması üzerine, yeniçeriler kadın olmasına rağmen ‘’Padişah da insan değil mi?  Esma Sultan’da iktidar olabilir yeter ki bizim ocağımız devam etsin.’’ dilekleriylei tahtta aday gösterilen ilk ve tek kadın sultandır. O zamanın değerleri müsait olmadığından gerçekleşmemiştir.

Üvey kardeşi 2.Mahmut’un saltanatında, abisi Mustafa’nın tekrar tahtta çıkması için yeniçerilere mektuplar yazmış, onlarla bizzat görüşmelerde bulunmuştur. Fakat başarılı olamamıştır.Padişah 2. Mahmut  Esma Sultanın siyasi faaliyetlerini bildiği halde , ablasına gayet yumuşak davrandı. Hibetullah Sultanla beraber iki kız kardeşi gözetim altında tutup,yabancılarla görüşmesini yasakladı. Sürekli,rahat durmayıp siyasi çalkantılara sebeb olan  4.Mustafa 16 kasım,1808 yılında idam edildi.

Esma Sultan, 31 yıllık hükümdarlığı sırasında kardeşi Mahmud üzerinde büyük bir etkiye sahipti. II.Mahmud kız kardeşini çok severdi ve Esma Sultan da ona değer verirdi. Her zaman birbirlerini ziyaret ettiler ve bazen. Esma Sultan'a hem IV. Mustafa hem de II. Mahmud saygı duyuldu. Esma Sultan, imparatorluğun o zamanki en zengin kadını. Eyüp Sarayı, Maçka Sarayı ve Tirnakçı Sarayı olmak üzere üç geliri vardı. Girit, Kemer, Edremit ve Biga'da Esma Sultan'a tahsis edilen arsalar vardı.69 yaşında 4,haziran 1848 de vefat etmiş Divanyolunda 2.Mahmut türbesine defnedilmiştir.

Esma Sultan yalısı ile ilgisi yoktur  vefatından 27 yıl  sonra amcazadesi Sultan Abdülaziz'in kızı Esma Sultan için inşa edilmiştir. 

.