Ince Motor Becerileri

İNCE MOTOR BECERİLERİ HAKKINDA BİLMENİZ GEREKENLER!

Daha önce bu terimi duydunuz mu bilmiyorum, ama bu yazıyı okumak için şu anda ince motor becerilerinizi kullanıyorsunuz. Evet, bu yazıyı ister cep telefonunuzdan ister bilgisayarınızdan okuyun, mutlaka en az 1 tane ince motor becerisi kullandığınıza eminim. Mesela telefonunuzu elde tutmak, ekrana tıklamak, yazıyı büyütmek ilk aklıma gelenler.

Bunları çoğu zaman düşünmeden yapıyoruz, hatta ne zaman öğrendiğimizi bile hatırlamıyoruz. Açıklaması basit aslında. Motor becerilerini 0-6 yaş arasında geliştiriyoruz ve birçok konudaki başarımızı ve yeteneğimizi aslında okul öncesi hayatımız etkiliyor. 

Peki, sağlıklı bir ince motor gelişimi nasıl görünür, hangi yaşlarda neler yapılabilir, motor becerilerinin erken yaşta gelişmesi neden önemli bunları listeledim.

0-3 AY GELİŞİMİ:

El ve ayak parmakları açılmaya başlar, o minik eller parmaklarınızı bu dönemde kavrar. 

4-6 AY GELİŞİMİ:

Ayaklar yatarken havaya kalkar, elleriyle ayaklara yetişir, nesnelere uzanabilir. 

7-9 AY GELİŞİMİ:

Parmaklar bir şeyleri göstermeye başlar. Genellikle başparmak ve işaret parmağı kullanılır. Uzattığınız nesneleri tutmaya başlayabilirler.

9-12 AY GELİŞİMİ:

Bütün parmakların devreye girdiği  bu aylarda kavrama becerisi gelişir. Parmak uçlarıyla nesneleri tutmaya çalışmak, oyuncaklarla oynamak gibi şirinlikler hep bu ara hayatımıza girer. Hatta kendilerini kaşıkla çatalla beslemeye çalışmaları ve o esnada kalbimizi eritmeleri de hep bu ayların mucizesidir.

12-18 AY GELİŞİMİ:

Motor becerileri burada iyice gelişmeye başlar. Birden çok şeyi taşımaya çalışmak, tek tek olmasa da birkaç sayfa birden kitap çevirmek, eğer tahta küpleri varsa onlarla 2-3 tane küp kullanarak kule yapmak başlar. 

2 YAŞ GELİŞİMİ:

İşte en hareketli ve her şeyin büyük bir iştahla keşfedildiği yaşlara geldik. Aldığı nesneyi yerine koyabilme, ufak paketlerin ambalajlarını açmak, yavaştan boya kalemi tutmaya başlamak (duvarlarınıza aman dikkat bu yaşlarda) ve çok anlamlı olmasa da karalamalar bu yaşlarda başlar. Kalem bütün elle tutulduğu için henüz çok da Picasso gibi eserler beklemeyin ama duvarlarınıza silinebilir boya kullanmanızı şiddetle tavsiye ederiz. Alternatif olarak anaokuluna gönderirseniz, orada dilediği kadar ortalığı dağıtıp evde sakince uykuya da dalabilir :)

3 YAŞ GELİŞİMİ:

Bir nesneyi diğerinin içinden geçirebilme (mesela ipe makarna ya da boncuk dizmek gibi düşünebilirsiniz) makas kullanma, renkli kağıtları kesme becerisi buralarda gelişir. Çok da eğlencelidir çocuk için, benim ilk çocukluk anılarımdan biri elişi makasıyla bütün oyuncaklarıma (muppet show kuklalarım dahil) perçem kesmeye çalışmamdı. Ailede hala gülerek hatırlanır o anlar :) Üç yaş, çocuğun baş parmağı ve işaret parmağıyla kalem tutmaya başladığı yaşlardır. O yüzden boyama, çizgi çizme gibi yetenekler burada gelişir. Hani bazılarımızın yazısı çok güzeldir ya, işte buralarda çok kalem tutmanın faydasını ileride görebilirsiniz. 

4 YAŞ GELİŞİMİ:

Küçük nesneleri rahat rahat elinde tutma becerisi gelişimini tamamlar. Artık bu noktadan sonra size kolay gelsin :) Kalem tutma becerisi tamamen gelişimini bu yaş içinde tamamlar. Çöp adam çizmek, evinizi ve sizi resmetmek işte bu aralıkta gelişir. Buzdolabına asılan ve görünce hepimizi otomatik gülümseten o resimler hep bu yaşlarda yapılır.

5 YAŞ GELİŞİMİ:

Artık ince ve kalın motor becerilerinin iyice geliştiği son düzlük gibi görebilirsiniz 5 yaşı…  Büyük gözlü bir iğneden iplik geçirmekten tutun da suluboya fırçaları kullanmaya kadar detaylı el becerileri bu yaşlarda gelişimini tamamlar. Hatta bazı çocuklar kendi isimleri, hayvanlarının adı gibi belli kelimeleri ve harfleri tanıyıp yazmaya bile başlayabilir. Özellikle bu yaşlardaki eğitimin ileride okul hayatına çok faydası olacağını ve çocuğunuzun hayatını ömrü boyunca kolaylaştıracağını asla unutmayın.

6 YAŞ GELİŞİMİ:

Bu yaşları sezon finali gibi tanımlayabiliriz. Bu beceriler anlamında 6 yaş ile yetişkinler arasında çok da bir fark kalmaz aslında. Yemeği bıçak ile kesebilme, makası normal bir yetişkin gibi kullanabilme, küplerle sayısız şekiller (legocular buraya) ve son derece becerikli resimler ya da suluboya tablolar dahi yapmak bu yaşlarda beklenen gelişmelerdir. Bir müzik aleti çalmaya başlamak ya da benzeri ömürlük beceriler için de ideal başlama zamanıdır.

Devamı ve bu becerileri daha da geliştirecek aktivite listesi, önerileri ve bedava materyallere erişim için yazının daha uzun versiyonuna https://www.twinkl.com.tr/blog/ince-motor-becerileri-gelisimi adresinden göz atabilirsiniz.