İşsizlik sigortası fonuyla borç kapatma

Türkiye işsizlik sigortasıyla yeni tanışmıştı. Rahmetli Ecevit hükümetinin bir getirisiydi. Habere göre TBMM fonda biriken paranın faiz getirisinin (4-5 milyar TL) müteahhit borçlarını kapamada kullanılmasını kararlaştırmış. Yani fon “amaç dışına” taşırılmış oluyor.

Gerekçe olarak ifade edilen, "GAP’a kaynak aktarılmasına", “350-400 bin kişinin çalıştığı alanlara” para yönlendirilmesine kimsenin itiraz edebileceği yok.

Buna karşılık, kaynakları artırmak başkadır, kaynaklar arasında transfer yapmak başka… “Sadece faiziyle ilgili düzenleme bu” denilirse; unutmayalım ki “faiz” de ekonomik katma değerdir.

Hele ki bir yılda 2 milyon 300 bin kişinin işsiz kaldığı, yatırımsız bir ülkede işsizlik fonundan medet ummak, iş gücü ve girişimcinin de umutlarını kırmaktır.

Sayın Başbakan’a özel uçak alınması gibi, TBMM’nin yeni Başkanının “milletvekillerine ucuz krediyle ev” konusuna el atması gibi örneklere bakılınca, Hükümetin tasarruf refleksine (kamusalın kamuya örnek olması anlamında) katkı yapamadığı görülmektedir.

Dünkü Milliyet’te çok değer verdiğim ekonomist Sayın Güngör Uras’ın makalesindeki uyarı da, bu gün DİSK’in değerli Başkanı Sayın Süleyman Çelebi’nin haklı tepkisi de, yüzde 14 küçülmüş, yüzde 15’lere dayanmış işsizlik oranı olan ülkemizin geleceğine ilişkindi.

Ben de naçizane kısa bir süre önce Milliyet blog’ta yazdığım işsizlikle ilgili bir yazıda sanki içime doğmuş gibi, “işsizlik sigortası fonu amaç dışında kullanılmamalı” demiştim. Şimdi getirilen düzenlemenin gerekçesi ne olursa olsun algılaması bu yönde olacağa benziyor.

Oysa “kriz ortamında” sanayicinin yükünü azaltmak adına, fonun; “işçiden 1, işverenden 2, devletten 1” birim kesilerek oluşan bileşkesinde işveren payı 1’e indirilerek ve devlet payı 2’ye çıkarılarak, girişimciye destek sağlanabilirdi. O zaman krizle mücadele edildiği daha somut olarak anlaşılabilirdi.

Türkiye 90’lı yıllara “Fon” ve 2000’lere “Üst Kurul” zenginliğiyle girdi. Bu yapıların önceliği uğruna ve adına kuruldukları yapı ve işleyişe katkıda bulunmak olmak gerekirdi. Eğer o yapılar hantal hale gelir veya siyasal irade tarafından çok karışılırsa, bu durum, kimseye yarar sağlamaz.

İşsizlik sigortası fonunu etkin değerlendirmek ve insancıl sol anlayışın yıllardır savunduğu aile yardımlarını da yaşama geçirmek sosyal devlet anlayışının gereğidir. Sosyal devlet, siyasetle değişmez, bir krizle ezilmez ve hiçbir dışsal faktörün sağlayamayacağı kadar ekonomik güven ortamına katkı yapar.