Kadının sansür hali

Mısır’da insanlar internete giremiyor. Mısır Devlet’i kendi halkına mobil interneti dahi yasakladı. Cep telefonları da başta olmak üzere hiçbir cihazla internete girilemiyor. Dünyada bir ilk olarak, Mısır’daki insanların hayatında internet tamamen sansürlendi.

Sansür bizim ülkemizde yok mu?

Var, elbette… Hem televizyonda hem internette sansürlü yayınlara sık olarak rastlanır. Kimi zaman da gazetecilerin, basın özgürlüklerinin kısıtlandığından bahsettiği duyulur. Ülkemizde gösterime girmeyen beyaz perde filmleri ve tiyatro oyunları olduğu bilinir. Hatta okullardaki eğitim müfredatına giremeyen Darwin de sansüre örnektir.

Gerçek şudur ki hayatımızda sansür var.

Türkiye’de ilk merkezi sansür kurulu 1932 yılında kuruldu. Ancak sansürlenen ilk film bu tarihten öncesine denk geliyor. Söz konusu film, 1919 yılında çekilen “Mürebbiye” adlı film. Filmde, Bahri Efendi ve ailesinin köşkünde yaşayan Fransız mürebbiye Anjel’in köşkteki erkekleri baştan çıkartarak birbirine düşürmesi anlatılır. Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın aynı adlı eserinden uyarlanmıştır.

Mürebbiye’nin en büyük özelliği Türk sinemasında kadın kişiliği üzerine kurulan ilk film olması. Ayrıca Türk sinemasına da ilk kadın oyuncuyu kazandırmıştır.

Tüm bu önemli duruşuna rağmen, bu film kendi döneminde asla Anadolu’daki seyirciye ulaşamadı. İstanbul’daki Fransız general Franchet D’Esperey bir Fransız kızının ahlaksız olarak gösterilemeyeceğini düşündüğü için olmuştur bu…

***

Aslında bir kadının gündelik yaşamının her anında sansür bulunur. Diğerleri tarafından ahlaksız olarak nitelendirilmemesi için vardır bu sansür.

İstenilen her elbise giyilmez. Uygunsuz olanlar sansürlenir. Düşünülen her söz söylenmez. Yakışık almayanlar sansürlenir. Günün her saati dışarı çıkılmaz. Kadına sokak sansürlenir. Herkesle konuşulmaz. Kadına iletişim sansürlenir.

Beyaz perdedeki kadına ilk resmi sansür kararı 1919 yılında çıkmıştır.

Lakin kadının sansür tarihi bundan çok daha eskiye dayanır. Günümüze kadar da gelmiştir.

Bu da kadının, zaman eki olmayan sansür halidir.