Kronik yorgunluk sendromu

Kronik yorgunluk sendromu nedeni ve başlangıç tarihi tam olarak bilinmeyen ancak çok da uzun süreli olmayan bir yorgunluğun en az 6 ay veya daha uzun bir süre devam etmesiyle ortaya çıkan bir durum olarak tanımlanır. Dinlenmeyle yorgunluğunuz geçmiyor, sık sık uykusuzluk, baş ve kas ağrısı, gerginlik, iştahsızlık ve işte verimsizlik gibi sorunlar yaşıyorsanız kronik yorgunluk sendromunuz olabilir. Kronik yorgunluk sendromunda bir sürü olay üstüste gelmiştir. Aslında sizin vücudunuza girmemesi gereken şeyler de girmiştir. Sağlıklı beslenmiyorsunuzdur. Kronik yorgunluk sendromu tanısı koymak için tıbbi hikaye, fizik muayene, ruhsal durumun ve laboratuar bulgularının değerlendirilmesi gerekir. Kronik yorgunluk sendromunun tedavisinde önerilen seçeneklerden biri de detoks ya da Türkçe karşılığıyla arınma programları. Kümeli, “Detoks beden, zihinsel ve ruh arınmasını içerir, çok yönlü bakmak lazım. Vücudun 3 detoks noktası var; bağırsaklar, böbrekler ve karaciğerimiz. Bunların hepsinin kanındaki bulgular pik yapar. Karaciğer fonksiyonları bozulur, böbreklerin göstergesi olan ürikt asit keratin albimin bozulmalar başlar.

Öncelikle stresi kontrol etmeyi bilmeliyiz. Kontrol edilemeyen stres başka hastalıkların yanı sıra kronik yorgunluk sendromunun da en önemli nedeni olarak görülür. Herkesin bir stres eşiği vardır ve bu eşiği aşmamak gerekir. Kronik yorgunluk sendromundan korunmak için temiz havada düzenli yürüyüş yapılması, doğal ve mevsime uygun bir beslenme önerilir. Tuz, şeker oranı çok yüksek unlu gıdaları tercih etmeyin. Süt ve yoğurdun ise en doğalına tercih edin. Düzenli hayat tarzı, hafif fiziksel egzersizler, sağlıklı beslenmek ve ideal kiloyu korumak da kronik yorgunluk sendromu ve benzeri rahatsızlıklardan korunmak için uygulanması gereken temel kurallardır. Ayrıca uyku ritmine dikkat etmek gereklir. Rahat bir uyku için yatağa girmeden önce günlük bütün stres nedenlerinizi aklınızdan uzaklaştırmak, hoşa giden konuları düşünmek veya hoşlandığınız bir filmi seyretmek, düzenli bir uykuyu sağlayabilir. Alkol ve sigarayı azaltmak da yorgunluktan kurtulmada en önemli etkenlerden birisidir. Mümkünse iş yoğunluğunu azaltmak, sorumlulukları paylaşmak veya kısa süreli iş ortamından uzaklaşmak faydalı olabilir. Hatta iş yerinde küçük fiziksel değişikliklerin bile faydası olabilir. Yoga ve meditasyonun da yararlı olduğu ifade ediliyor. Ayrıca mutlaka doktor kontrolünde olmak kaydıyla belirli süre için vitamin ve mineral takviyesi önerilir.

Karın ağrısı, alkol intoleransı, şişkinlik, göğüs ağrısı, kronik öksürük, diare, sersemlik, ağız ve göz kuruluğu, kulak ağrısı, çarpıntı, çene ağrısı, sabah katılığı, bulantı, gece terlemesi, psikolojik problemler (depresyon, sinirlilik, anksiyete, panik atak), nefes darlığı, deri duyarlılığı, karıncalanma hissi ve kilo kaybı gibi semptomların varlığı da kronik yorgunlugu ifade eder.

Kronik yorgunluk sendromunun olası nedenleri 5 başlık altında toplanır:
1.Beslenme bozuklugu
2. Nöral nedenli hipotansiyon
3. İnfeksiyöz ajanlar (özellikle bazı virüsler)
4. İmmunolojik nedenler (bağışıklık sistemi ile ilgili)
5. Hormonal nedenler (hipotalamus-hipofiz-adrenal döngü ile ilgili)

Klinik olarak değerlendirilmiş, tanımlanamayan devamlı veya tekrarlayan yorgunluğun yeni veya bilinen bir zamanda başlaması (sürekli olmaması), devam eden bir hareketlilik sonucu olmaması, esas olarak dinlenmekle hafiflememesi ve mevcut iş, eğitim, sosyal ve özel yaşam aktivitelerinde belirgin azalmaya yol açması, kronik yorgunluk sendromunu belirtileridir.
Aynı zamanda aşağıdaki semptomlardan 4 veya daha fazlasının bulunması ve bunların 6 ay veya daha uzun süre devam etmesi ve yorgunluktan daha önce başlamaması gerekir.
1. Kısa süreli bellekte veya konsantrasyonda önemli bozulma
2. Boğaz ağrısı
3. Lenf bezlerinde hassasiyet
4. Kas ağrısı
5. Çeşitli eklemlerde kızarıklık veya şişlik olmaksızın ağrı olması
6. Yeni oluşan, şekil değiştiren veya ciddileşen baş ağrısı
7. Sabah uyanınca kendine gelememe (uykulu olma halinin devam etmesi)
8. Yapılan bir iş sonrası 24 saatten fazla sürede geçen kırıklık.

Kronik yorgunluk sendromu tanısını belirleyecek özel bir test mevcut degildir. Yorgunluk sebebi olabilecek diğer klinik durumlar dışlandıktan sonra tanı konulur. Özellikle depresyonla kronik yorgunluk sendromunu ayırtedilmelidir. Bununla birlikte hastalarda zamanla ruhsal bozukluklar ve özellikle depresyon oluşabilir. Ancak bu depresyonu olan herkeste kronik yorgunluk sendromu vararlıgı çıkartılmaz.

Iyi bir hafta sonu geçirmenizi dileklerimle, Mustafa Uçman