Marmaris' te turizmin halleri

Gözde turizm merkezi Antalya’ da turizm yokken, Marmaris’te sazlıkların arasında tek başına turizmi omuzlayan muhteşem bir otel vardı. Lidya Otel ile başlayan turizm, Antalya’yı sollamakla kalmamış, Güney’de bir turizm abidesi olarak hatırlarda kalmıştı. Şimdi ise oteller olarak Antalya, Marmaris’i geçmiş bulunuyor. Antalya Valisi Öğütçen’ in ‘Saklıkent’ projesi, bugün de dillere destan. Bir yaz günü, Antalya’ nın karlı dağlarına tırmanıyorsunuz. Sırtınızda kayaklar, içinizde ise mayolar. Yamaçtan bir koyuveriyorsunuz kendinizi, deniz kenarında kar bitince, soyunuyorsunuz, denize atlıyorsunuz. Mayonun zaten içinizde. Oh keka! Bir mevsimde üç mevsimi yaşamak?! Nasıl olur bu dersiniz? Halâ var orada.

Marmaris; uzun yıllar pansiyonculukla işi idare ederek, yer sorununu bir bakıma halletmişti. Şimdi sür'atle şehirleşen bu turistik ilçede bol yıldızlı oteller mevcut. Doğasının değişmeyen güzelliği, beldenin turistik vasfını ayakta tutuyor

Muğla Valisi Özer Türk’ de Bodrum, Ören kıyılarını cennete çevirdi. Halâ eserleri dimdik ayakta. Gün gelecek, iş bilir valiler ve yöneticiler, kıyı kentlerin turizmine el atacaklar elbet. Ama, ihtisaslaşmış yönetici olacaklar. Turizm Valileri olacak. Ama, çok ileride, muhakkak olacak. Şimdiden niye acele edilmiyor ki? Yazık ediliyor. Türkiye bugün Turizmden ekmek yiyor. Kafayı ve kafatasını değiştirmek gerek. Herkes Vali, Kaymakam olabilir. Kafatasının içi mühim. Yaratıcı olmak gerek. Al size Özer Türk. ‘Şövalye ünvanlı Türkiye’nin ilk kaymakamı. Kuşadası’nda kaymakamdı, Muğla Valisi oldu. Türkiye’nin turizm kaderi, haritası değişti.

Şimdiki valiler, risotto kavgası çıkarıyorlar siyasi kisve kazanabilir miyim diye. Az daha da, sırtında kömür taşıyacaklardı, göze girebilir miyim diye. Cumhuriyet Valilileri, ileride turizm valileri de turizm valileri olarak yetiştirilecek. Ama geç olacak, o başka mesele!

Marmaris’te, bazı kıyı kesimlerine, sazlıkların ve çamurların arasından, jeeplerin patinaj yaptığı patika yollarından ulaşılırken, ülke çapında iki kuruluş vardı. Turban ve Lidya Otel. Şimdi el değiştirdiler amma, işlevlerini sürdürüyorlar. İşte bu zamanlarda Antalya’da turizm, o muhteşem parktaki tek bir otelden yürütülürdü.

Lidya o zamanlar İstanbul ve İzmir sosyetesini buluştururdu salonlarında. Emel Sayını görmek için. Neden? Lidya’nın Müdürü Murat Deliveli’nin misafiriydi. Partiler verilirdi. Turizmi ite kaka yürütülürdü. Bugün aynı müdür, bugün dört yıldızlı iki otel sahibi. Hiç hız kesmeden bugünlere, turizm aşkı ile yürüdü geldi. Şimdi sık sık: ‘ Ben emekli oldum artık’ diyor. Amerika’da okuyan kızları Lâle, Emre ve Mustafa Deliveli, otel idaresini ele almaya başladılar. Anne Bilge Deliveli, önderlik ediyor. Okullar bitti. Amerika’ya sık sık taşınmıyor aile artık. Marmaris’te, kökten turizmci yeni bir aile doğuyor böylelikle…

Turizme yıllarını vermiş Lidya’nın eski müdürü Murat Deliveli, şimdi danışman. Gel gelelim bu Deliveli ailesini bir araya getirip, yıllar yılı tam kadro görüntüleyememiştik. Yine de resimlerde bir araya getiremedik. Geleceğin turizmcileri, bu resimdekiler olmakta.

Eski yılların Marmaris’ inde turizmcilik zordu. Meselâ Lidya Sahillerinde yatta kokteyller verilirken, Marmaris’ te Belediye Başkanı Elgin, diskoda kavga oluyor diye elektrikleri kestirirdi. Muğla Valisi Özer Türk, diskonun dış kapısında, başkanı da yanına alarak sabaha kadar oturduğunu bilirim. Sabaha karşı gençler diskodan çıkarken, Valiye teşekkür ederdi gençler. Vali, başkana döner: ‘ Gördün mü, kavga olmuyormuş. Elektrikler kesilmeyecek’ derdi.

Zor yıllardı o zamanlar. Marmaris şimdi şehirleşti. Tutabilene aşk olsun! Acentalar çoğaldı. İşlevler arttı.

Turizm temsilcilerinin geleneksel tanışma kokteyli, bu arada yapıldı. Eski ve yeni acenteler bir araya geldi ve turizm ağırlıklı sohbetler yapıldı, projeler ortaya kondu o akşam. Ama dikkat ettik, daha çok katılımı göremedik.

Geleneksel turizm kokteylinde üst düzey turizmcilerin eşleri ile katıldığı Marinalardaki bir restoranda verilen kokteyl, hayli hareketli geçti. Geç vakitlere kadar topluluk, turizmden dem vurdular.

Gözümüze çarpanlar arasında Turban Genel Müdür İsmail Kuru, Munamar Oteli Genel Müdürü Nihat Kaçar. Karaca’dan Sevda Karaca, Moonlıgh’tan Nevcihan Eren. Diana’dan Ebru Tokgöz. Martı Resort’tan Seçil Şimşek. Turban üst düzey yöneticileri İlhan ve Semra Gündoğan ve kıyafetleri ve güzellikleri ile göz dolduran Deniz Yaylalı ve Aslı Köklü, göz dolduranlar arasındaydı.

Bir zamanlar sazlıkları arasında bata çıka ulaşılmağa çalışılan oteller ve pansiyonculuğu bile olmayan bir Marmaris’te turizm çehresi değişik. İnsanlar geleneksel olarak bir araya gelebiliyor. Ve Marmarisli turizmciler, Lâtin Orkestrası ile o gece kokteylde muhteşem bir buluşma yaptılar. Yeniler eskilerle tanıştı ve kaynaştı. Hep turizm konuşuldu. Yatların limanındaki restoranda bir kıyafet defilesi de seyrettik ayrıca. Bir turizm sosyetesinin varlığına şahit olduk.

RESİMLER: Yeni bir turizmci aile doğuyor ve Yat Limanındaki üst düzey turizm yöneticilerinin kokteyli tanışma gecesi muhteşem oldu.