Meçhul Denizlere Yolculuk

Kuzey Amerika' ya kadar uzanan Vikingler, bu uzun yolculuklarını ya fırtınayla sürüklendikleri için ya da bilinen deniz yolundan daha kısa bir yol bulmak amacıyla dolaşırken gerçekleştirmişlerdir. Dolayısıyla Vikingler' in Amerika' yı keşfetmeleri, tamamen bir rastlantı sonucudur.

Pasifik denizcileri, uçsuz bucaksız okyanusta, irili ufaklı pekçok adanın bulunduğunu görmüş ve bunlardan başka adaların da olabileceğini düşünerek, araştırma seferlerine girişmişlerdi. Bu seferler, şimdi arzedeceğim şekilde bir tarama sistemiyle yapılıyordu... Yüzlerce gemi aynı yönde, birbirine paralel olarak ve her biri sağındakini ve solundakini görebilecek şekilde yola çıkıyordu. Meselâ böyle bir sefere 200 gemi katılmışsa ve gemilerin aralarında ikişer kilometrelik bir uzaklık varsa, 400 kilometre eninde bir alan taranmış oluyor ve hemen her seferinde en azından bir adaya rastlanıyordu.

Avrupalılar, bu hârika araştırma yöntemini bilmedikleri ve gemileri de rüzgâra karşı iyi yol alamadığı için, araştırma seferlerinde pek başarılı olamamışlardı. Kristof Kolomb' a gelinceye kadar sadece kıyıları izlemişler, ancak körfezleri kestirme yoldan aşmışlardı. Bu da küçümsenmemeli aslında; çünkü, örnek vermek gerekirse İspanya- Bretagne arasındaki körfezin açıklığı 600 kilometredir. Bretagne' lılarla Portekizliler, biraz daha açılarak, Madeira gibi birkaç adayı keşfetmişlerdi. Bu keşifler gerçekten de tesadüflere bağlıydı. Zira onlar batıda macera aramayı göze alamıyorlardı. Dünya, eğer dedikleri gibi yuvarlak değil de düzse, işin içerisinde Cehennem' e düşmek tehlikesi bile vardı!

Eski Yunanlılar, dünyanın yuvarlaklığını kesinlikle belirtmişlerdi; ama, 15' inci yüzyılda buna inananların sayısı yok denecek kadar azdı. Dünyanın yuvarlak olduğuna onun çevresini olağanüstü bir doğrulukla hesaplayan Arap bilginleri dahi inanmıyorlardı.

Kristof Kolomb' a gelince... O, dünyanın yuvarlak olduğuna inanıyor, lakin biraz daha küçük olduğunu zannediyordu. İşte, bu yanılgı ve fırtına yüzünden sürüklenen gemicilerin, uzaklarda karayı gördüklerini ileri sürmeleri, aynı zamanda alize rüzgârlarının, Kanarya Adaları' nın açıklarından itibaren hep batıya doğru estiğinin öğrenilmesi üzerine Kristof Kolomb, bundan böyle Asya' ya doğudan, kara yoluyla gitmektense, batıdan deniz yoluyla gitmeyi sağlayacak bir imkân aramaya karar verdi. Kolomb, bu iş için gerekli yardımı ve bu arada, hiç de iyi olmayan gemileri, Castilla Kraliçesi' nden güçlükle kopardı.

Ünlü kâşif, bulduğu toprakların Asya değil de yeni bir kıta olduğunu ve bu kıtanın gemilere geçit vermediğini ancak ömrünün sonunda anladı. Bu geçit, bilinen Panama Kanalı adıyla açıldı.

Güney geçidini, yani Patagonya' yı ilk bulan, İspanya Kralı Karl V' in hizmetinde çalışan, Magellan adındaki Portekizli denizci oldu. Magellan, Ateş Ülkesi (Güney Amerika' nın güney ucunu teşkil eden takımadalar)' ni geçtikten sonra, batıya doğru ilerlemeye devam ederek, Büyük Okyanus' u aşmayı ve Asya yakınındaki adalara varmayı denedi. Böylelikle dünyanın yuvarlak olduğunu ispatlamak istiyordu. Ne yazık ki, yerliler tarafından öldürülmesi üzerine dünyanın çevresini dolaşan ilk kaptan ünvanını İspanyol denizcisi Sebastian El Cano kazandı. El Cano' nun bu başarısı üzerine Karl V ona, yerkürenin ağzıyla söylenmiş şu dövizi verdi:

"Primus circumdedisti me"... "Beni ilk kucaklayan sensin".