Mikrolar ve Makrolar

Evren mikrolar ve makrolarla kurulmuş.

İnsan aklımızla yaşadığımız dünyaya, evrene baktığımızda birbirlerini tamamlayan, iç içe geçmiş sayısız mikro ve makro görürüz.

Her bütün parçalara, parçalar da başka parçalara ayrılır. Maddede iş atoma veya hücreye kadar gider.

Uzayın mikrolarıyla makroları farklıdır, dünyanın farklı. Canlıların mikroları ve makroları farklıdır, cansızların farklı.

Mikrobiyoloji, mikroorganizma, mikroskop, mikroişlemci vs kavramlarını çoğumuz işitmişizdir.

Elbette elle tutulup gözle görülmeyenleri de var. Mikro ve makro ekonomi sözgelimi.

Henüz öyle adlandırılmıyor olsalar da biz insanların birey ya da toplum yaşamlarımızda da çok sayıda mikrodan ve makrodan söz edebiliriz. Makro, mikro sorunlarımız vardır mesela. Yine makro, mikro taleplerimiz ya da hedeflerimiz de vardır.

Birer bütün olan inançlarımızın, sağlık sistemimizin, eğitim durumumuzun bütünleri ve parçaları, parçalarının da parçaları vardır.

İlişkilerimizin mikroları ve makroları vardır. Çok sık birlikte olduklarımızla ayda yılda bir görüştüklerimiz vardır. Birlikte bir şeyler yaşadıklarımız ya da ürettiklerimiz, paylaştıklarımız vardır onların da duruma göre mikro ve makro olanları.

Beklenmedik bir piyango ikramiyesi ya da beklenmedik bir miras makro değişimler yaratır yaşamımızda. Yine beklenmedik bir felaket, bir yıkım, savaş, ciddi sağlık sorunları da makro değişimler doğurur.

Bunların makroları olur da mikroları olmaz mı? Beklenmedik küçük ve orta ölçekli giderler, vergiler, harcamalar. Yine beklenmedik küçük ve orta ölçekli gelirler, küçük sağlık sorunları başkaca sosyal sorunlar.

Kimimiz mikro ya da makro siyasal sorunlardan veya fırsatlardan etkileniriz; kimimiz başkaca toplumsal sorunlardan ya da fırsatlardan.

Zamanın sarkacı sallanırken insana ve toplumsal yaşama, ilişkilere dair, coğrafyaya dair, siyasete dair mikrolar makrolara; makrolarda mikrolara dönüşür. Bir şeyler büyür, hacim kazanır. Bir şeyler küçülür.

Bazı şeyler yüreğimizi genişletir, kocaman eder, bazı başka şeyler de onu daraltır küçültür. Yüreğimizin genişleyip daralmasından etkilenerek duygularımız da makro hale gelir ya da mikro düzeylerine iner.

Bir yandan görüp bildiğimiz fiziksel dünyanın mikrolarıyla, makrolarıyla yüzleşiriz; öte yanda evimizdeki, işyerimizdeki, okulumuzdaki mikro ve makro hallerle, yapılarla, etki ve sonuçlarla etkileşim içinde oluruz.

Her birimiz mikromuzla, makromuzla diğerlerinden farklı birer evreniz. Bitkiler de, hayvanlar da, böcekler de, su birikintileri de, uzaydaki çeşitli varlıklar da, gözle görülmeyen pek çok şey ile pek çok sistem de öyle.

Her şey mikrosuyla makrosuyla olduğu yerde durur, durabilirken bir tek insan farklı gözükebilir. O aklının ve yüreğinin sayesinde doğrular doğrusuna da, eğriler eğrisine de yönelip uzanabildiği için ilk bakışta nerede durduğu tam belli olmayabilir, mikro iken makro, makro iken mikro gözükebilir.

Bir kısmımız farkına varır düşünürüz bunları. Bir kısmımız farkına bile varmayız.

13.06.2016

23:12