Mor menekşe ile kardeşler mi acaba?

Bir mor menekşe aranıyorken, konu nerelere geldi. Bence çok da iyi bir konuya temas etti "Mor menekşe mi çuha çiçeği mi?" başlıklı yazısında Sayın Aydın Tiryaki Bey, bilgi kaynakları konusu(1). Bu konuda yeterince aydınlatıcı bir yazıydı okuduğum. Ben de bu bağlamda üzerime düşeni yapıp, mor menekşe ve çuha çiçeği konusunu biraz daha açayım dedim.

Yorumu yaparken o kadar emindim ki, hiç tereddüt yaşamadan söylemiştim resimdekilerin çuha çiçeği olduğunu, çünkü yıllarca çuha çiçeği ve mor menekşelerle iç içe olmuştum Gelibolu Yarımadasında. Ama, bilgi kaynakları konusuna değinilen yazıyı okuyunca, kendimden bile şüpheye düşüp, epeydir açmadığım kitaplarıma bir dönüş yaptım tabi ki. "Yoksa ben atlıyor muyum, bunlar aynı aileden (familyadan) olmasınlar" diye kısa bir tereddüt yaşadım. Ne de olsa şu anki bulunduğum yaşam alanında sadece yol refüjlerinde ya da çiçekçiler de görmekteyim menekşeleri ve çuha çiçeklerini.

Hani günlük hayatta birini görürüz de ne çok tanıdık gelir bize. Daha önce görmüşlüğümüz mü var, yoksa birine mi benzetiyorum acaba diye kendi kendimizi yeriz ve bazen de dayanamayıp pat diye sorarız "sizinle daha önce tanıştık mı ?". Öylesine biri birine benzeyen insanlar vardır ki, bunlar kesin akraba deriz, ama aslında hayatın bambaşka yerlerinde duran iki insan örneğidir karşılaştıklarımız. Tıpkı bitkiler de öyledir. Renkleri, boyları, şekilleri ile o kadar birbirlerine benzeyenleri vardır ki, neredeyse aynı bitki ya da akrabası sanılır. Bunlar iyice detayda ayrılırlar birbirlerinden. Bitkileri birbirinden ayırmak için temelde bakılan ip uçları yaprak yapısı(dizilişi, damar şekli, etrafının düz veya dişli oluşu vb.) çiçek yapısı(çiçeklenme zamanı, salkım mı,üzümsü mü, vb.), bitkinin formu gibi özellikleridir.

Mor menekşenin familyası Violaceae, çuha çiçeğinin ise Primulaceae’dir. Bu bilgiler ışığı altında aslında birbirleri ile görüntüde benzerlik dışında aile bağları bulunmamaktadır. Mor tutkunu herkes ya da menekşe tutkunu herkes, gördüğü çuha çiçeğini gayet doğal olarak mor menekşe diye adlandırabilir.

Doğayla ilgilenme, güzellikleri görme keyfinizi bu detaylar kaçırmasın bence. Bilimsel veriler olarak kullanılmadıktan sonra, görsel olarak bu kadar birbirine benzeyen bitkileri yürek gözünüz ne ile görüyorsa öyle görebilirsiniz. Keşke herkes doğaya çıkabilse de, gördüğü çiçeklere kendisi bir isim taksa.

(1) http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=20160
(2) (Resim kaynak)http://altnature.com/gallery/violet.htm