Osmanlı Devleti ve reji şirketi

Osmanlı imparatorluğu, zayıflamaya ve borçlanmaya başladığında, elindeki zenginlikler de yabancı sermayenin kontroluna giriyordu. İşte Regie (Reji) şirketi bunun çarpıcı örneklerinden biridir.

Tütün ekimi ve sigara üretimi, Fransız kökenli Reji isimli bir şirkete devredilmişti. Şirket o kadar bağımsız ve denetimsiz hareket ediyordu ki, kendi güvenlik ve kolluk kuvvetlerini oluşturmuştu. Anadolu'nun, Tütün ekimi yapılan her yerinde silahlı Reji polisleri geziyor, kendi istedikleri biçimde tütün ekimi yapmayan köylülere, kaba kuvvet, hatta şiddet uygulayarak, egemenliğini sürdürüyordu. Sigara üretimi de kendilerinde olduğu için paketlerin üzerinde Regie ismi yer alıyordu. Yıllarca böyle sömürüldü Osmanlı devleti. Ta ki Atatürk, Cumhuriyeti kurana kadar. Sonra sanayileşme, tarım ve diger alanlarda dev hamleler yapıldı. Sümerbank dokuma, şeker fabrikaları, demir çelik tesisleri, bankalar gibi. Bütün bu kazanımların % 50 sinden fazlası gene yabancı sermayenin eline geçti son yıllarda. Tekel kuruluşlarımız da şimdi aynı akibete doğru gidiyor. Konuya ait resimde, Bafra sigarası paketinin ön yüzü ve üzerindeki yazılar görülmekte.