ÖSS tercihlerini nasıl yapmalıyım?

Şu anda yüz binlerce gencin zihnindeki temel soru bu...

Gelecek büyük ölçüde bu soruya verilecek cevap doğrultusunda şekilleneceğinden önemi büyük...

ÖSYM verileri incelendiğinde meslek belirleme aşamasında bir çok gencin bu yaşamsal sorunun karşılığı olan tercihlerini doğru belirlemediği anlaşılmaktadır.

Bunun açık göstergesi 2007 ÖSS sonuçlarıyla herhangi bir yüksek öğretim programına yerleşen öğrencilerin hemen hemen yarısının yeniden sınava girmesidir. Yüzbinlerce genç bu tavrıyla; “Ben, bu bölümü okumak istemiyorum” demektedir. Eeee o zaman sorulur; “Okumak istemediğin programa tercihlerinde neden yer verdin.” Bu soruyu sormayı görün.

Çoğunluk; “Dershanem tercihlerimde yönlendirdi” diyor. Dershanelerin uzun başarı listeleri oluşturma arzuları gençlerin yaşamını nasıl da olumsuz etkileyebiliyor.

Başka; “Annem-babam tıp okumamı istedi. Ama ben mühendis olmak istiyorum”

Yanlış tercih, yanlış bölüm gerekçeleri bu şekilde uzayıp gidiyor. Hepsinin ortak noktası dış etkenlerin gencin geleceğine ait kararda daha ağır basması... Ve ardından uzayan yüksek öğretim yılları... Hayal kırıklıkları ve mutsuzluklarla örülü gençlik yılları... Kıt kaynakların israfını saymıyorum bile.

Böyle mi olmalı?

Böyle olmaması için yüksek öğrenim seçme ve yerleştirme sisteminin yeniden oluşturulması kalıcı çözüm.

Kişisel anlamda böyle olmaması için gelin hep beraber iyi bir tercih listesi oluşturalım.

İyi tercih için doğru soruyu sormalıyız: “Ben kimim?.. Ne olmak istiyorum?” Buna duraksamadan cevap verebiliyorsanız işiniz kolay... Tereddüt ettiğiniz anda sübjektif-dış unsurlar (dış güçler de diyebiliriz) devreye girer.

Siz herkesi dinleyin. Öğretmenlerinizi, dershanenizi, ana-baba etkenlerini (Bu ikiliyi can kulağı ile dinleyin. Tavsiyelerini beğenmiyorsanız acele tepki vermeyin), arkadaşlarınızı da dinleyin. Mümkünse üniversite tanıtım turlarına katılın. Olanaklarını, öğrenci başına yaptıkları yatırımı, ayırdıkları bütçeyi, kadrolarını inceleyin. Mezuniyet sonrası iş olanaklarını araştırın.

Seçkin üniversiteler “mezun takip programı” olanlardır. Buna bakın...

Kısaca kendi kararınızı kendiniz verin.

Lütfen tercihlerinizde okumak istemediğiniz programlara yer vermeyin.

İyi tercihin önemi bu yıl biraz daha öne çıktı. Kontenjanlar arttı. Yeni üniversite ve bölümler açıldı.

Sonuçlara bakıldığında yerleştirme puanları da hayli düşecek. Puan aralığını mümkün olduğu kadar geniş tutmakta fayda var.

Elinizde var olan gerçek; ÖSS puanınız. Bu gerçeği dikkate alarak en çok istediğiniz programı en üste yazarak tercih işlemine başlayın. Sonra yüzdelik dilim, Türkiye geneli başarı sırasını da göz önünde bulundurarak tercihlerinizi yapın.

Yeni açılan bölümleri de listenize eklemeyi şiddetle öneriyorum. Ama nasıl? Elimizde bu programların geçmişine ait bir veri yok. O zaman hangi sıraya yazmalısınız. Burada belirleyici unsurun ilki sizin isteğiniz. İkincisi ilgili programın yakın benzerlerinin önceki yıllara ait verileri yönlendirici olacaktır.

Listenizi oluştururken bazı bölümlerin özel koşulları olduğunu unutmayın. Bu koşulları taşıyorsanız bu programlara listenizde yer verin.

Bu yazıyı tercih sürecini derinden yaşamış bir baba, öğrencileri ÖSS’yi önemli oranda başarmış bir öğretmen olarak kaleme aldığımı belirtmek isterim.

Hayatınızın bundan sonraki bölümünde mutluluğunuza mutluluk, yaşamınıza anlam katacak bir yüksek öğrenim dilerim.

Musa Özcan

Uzman Öğretmen