Referandum milat mı?

Başbakan, 14 Ağustos 2010 tarihinde bir iftar yemeğinde konuşma yapıyor ve şöyle diyor.

"12 Eylül'de son derece hayati, tarihi, milat derecesinde önemli bir Anayasa değişikliğini oylayacağız. Türkiye'yi çok daha özgürleştirecek, demokrasiyi daha da güçlendirecek, ülkenin ufkunu açacak, vizyonunu güçlendirecek bu değişim.."

Muhtemelen çok konuşmasında bu tür nitelemeleri vardır. Daha önce, anayasa değişikliğini 'bir kapı aralama' olarak nitelemesine ilişkin blog yazmıştım.

Burada da, bu anayasa değişikliğini bir milat olarak görmesinin semiyotik okumasını yapmak mümkün.

Sonuçta, bütün her koşuldan bağımsız olarak düşündüğümüz zaman, yani, referandum sürecini, AKP'nin ideolojisini, Erdoğan'ın diktacı eğilimlerini vs. getirilen anayasa değişikliklerinde kendi başına kritik olan bir şey yoktur. Ne ilk kez, HSYK kuruluyor, ne ilk kez AYM kuruluyor, ne de diğer maddelerde, örneğin kadın ikinci sınıf vatandaş iken, birinci sınıf vatandaş haline getiriliyor. Kendi başına baktığımızda getirilen değişikliklerin hiçbirinin milat olacak, tarihi olacak bir önemi yok.

Ama Erdoğan bunu milat olarak görüyor, kapı aralama olarak görüyor. Çünkü, işin içine diğer koşulları kattığımız zaman, olay anlamını kazanıyor. AYM mahkemesi ha 11 kişi olmuş ha 19 kişi ne farkeder ki? Ama, kazın ayağı öyle değil. Erdoğan, yeni sistem ile AYM'nin oluşumunu kendisinin sağlayacağını düşünüyor ve bunu milat derecesinde önemli görüyor. Çünkü, amacı AYM'yi 11 kişiden 19 kişiye taşıyarak daha demokratik bir yapı haline getirmek değil (ki zaten anti demokratik hale geliyor) kadro artışı yaparak ve bunu da hükümetin gücünü bağlayarak, varolan yapıyı paralize edip, kendi insiyatifi ile mahkemenin oluşacak olmasının heyacanını yaşıyor. Milat olarak gördüğü AYM'nin sayısını artırmak ve yöntemini değiştirmek değil, bu imkan ile girişeceği faaliyetlerdir.

Peki, AKP dışındaki evetçiler neden bu anayasa değişikliklerini evet diyorlar? Erdoğan'ın bu yeni yapıyla muhteşem şeyler yapacağına inandıkları mı için, yoksa, AYM'nin yapısı demokratik hale geliyor diye mi evet diyorlar?

Eğer, ilkini düşünerek evet diyorlarsa, hiç kuşkusuz, referandum süreci anti demokratik olsa da, demokrasinin hukukuna uymasa da, siyasetin hukukuna uygun olarak, kararları tutarlıdır.

Ama eğer, ikincisini düşünerek evet diyorlarsa, birincisi, getirilen düzenleme zaten anti demokratik, (çünkü cumhurbaşkanına doğrudan 7 kişiyi atama hakkı veriyor, hükümetin insiyatifi de katıldığı zaman, kurulun büyük çoğunluğu, yargıç da olması şart olmayan kişilerden ve siyaseten güçlü olanın, yani bu dönemde AKP'nin, istediği şekilde biçimlenme olanağı oluşuyor) ikincisi, AYM'nin kadrosunun artması ve sisteminin değişmesi, eski sistemle karşılaştırıldığında hiçbir nitelik değişimi yaratmıyor.

Peki neye evet diyorlar?

Çelişki şurada: Bu, dışardan evetçiler neyi baz alıyor? "AYM'nin yapısıyla ilgili değişim yeni bir şey getirmiyor, ama diğer maddeler önemli, o yüzden evet diyoruz, " diyebilirler. Peki ama, AKP'nin esas olarak bu anayasa değişikliğinde çıkış ve varış noktası yargıyla ilgili değişiklik değil mi? Bunun arkasında bir niyet olduğu ve bunun ne olduğu neden önemli değil?

İkinci çelişki: "Doğru, AKP, bizzat yargıyla ilgili değişikliği merkeze alıyor. Ve ben onun niyetine katılıyorum. AYM'nin yapısının değişmesi yeni bir şey getirmiyor, ama eski yöntemde oraya yerleşmiş olan kişiler, kişi olarak yargıçlık nesnelliğini yitirmişler. Bu yüzden, AYM'deki değişiklik ile bu kişiler elimine edilecek bu nedenle, AYM'deki değişiklik açısından evet diyorum, " dendiğinde, bu sefer, neden Erdoğan'ın bu AYM'deki değişikliği, salt bu düzeyde görmediğini, onu bir kapı aralama, bir milat, bir tarihi dönemeç olarak gördüğünü düşünmek ve onun bu niyetiyle, dişardan evetçilerin niyetlerinin uyuşup uyuşmadığını sormak gerekir.

Evet, neden Erdoğan, kendi başına alındığında özel yeni bir şey getirmeyen yargıdaki anayasa değişikliğine bu kadar milat olacak kadar önem veriyor? Erdoğan, referanduma evet diyecek ve sen de evet diyeceksin. Ama onun milat olarak gördüğü şey nedir ve sen bununla uzlaşıyor musun, uzlaşıyorsan evet'in tutarlıdır, ama uzlaşmıyorsan, ona yol açıyorsun.