Referandum seçilme yaşı 18

Seçilme yaşı 18

Referandum tasarısı seçilme yaşını 18’e indiriyor. “Hayır” cephesi buna itiraz ediyor. İtiraz nedenleri:

1-18 yaşında birisi milletvekili olmaya ehil olamaz.

2-Askerlik görevinden muaf olacak. Bu muafiyetten yararlanmak için parti başkanları kendi çocuklarını 18 yaşında milletvekili yapacak.

3-İki yıl milletvekilliğinden sonra emekli olabilecek.

Sırayla irdeleyelim:

1- 18 yaşında birisi milletvekili seçebiliyorsa neden milletvekili seçilme hakkı olmasın? Seçmek mi seçilmek mi daha sorumlu bir ehliyettir? Bu iki soruya olumsuz yanıt çıkartılmışsa şu soruyu sormak gerekir. Bu hakkın kullanımı ülkeye zarar verir mi?

Felsefi olarak seçen seçilebilmelidir. Çünkü seçmek kişisel iradeye bağlı bir kararlılıktır. Seçilmekse başkalarının iradi seçimine bağlıdır. Yani seçilme hakkı aynı zamanda seçme hakkına hizmettir. Seçilme hakkı seçme hakkının özgürlüğüdür; seçme hakkının önüne sunulan adayların toplumsal yelpazesini genişleten bir özgürlüktür. Diyelim ki 18 yaşında bir vatandaş milletvekili seçildi. Bu seçilmişlik ülkeyi zora sokar mı? Ülkenin 18 yaş seçilme hakkından dolayı mağdur olması ancak meclisin kanun yapma ve bozmada etkin sayıda 18-20 yaşında milletvekiliyle doldurulmasıyla olasıdır. Şu anda seçilme yaşı 25; mecliste bir tane bile 25 yaşında milletvekili yoktur.

2- Askerlikten muaf olması aslında en önemsenmeyecek sakıncasıdır. Tabi bir de hakkın sadece 18 yaşındaki erkeklere özel olmadığı da hatırlanmalıdır. Parti başkanlarının ve zengin çocuklarının milletvekili yapılıp askerlikten sıyıracakları savı da komiktir. Bunun için 18 yaşa gerek yoktur. Zaten var olan 25 seçilme yaşı yeterlidir. Nasılsa 25 yaşına kadar öğrenci kimliğiyle askerlik görevinden muaf kalabilir.

3-“Bu evetci kodamanlar var ya; çocuklarını18 yaşında milletvekili yapıp iki yıl sonra emekli edecekler. Ömür boyu milletin sırtından beslenecekler” iddiası tam bir bilgisizlik mantığı. Tabi bir de sormak gerekir: Gencecik ve iki yılda emekli olmaya 25 yaş neyine yetmedi de 18 yaşa indiriyorsun? İtirazcıya da sormalıyız: İki yılda emekli olacak diye 25 yaşa itirazın yok da 18 yaşa mı var?

Bazı şeylerin olamayacağı bilindiği hâlde olabilirmiş gibi gösterilmektedir. Ben hayır demeyi asla yanlış bulmuyorum; yeter ki dürüst ve samimi biçimde doğru bilgiyle, ister bireysel, ister toplumsal ve hatta isterse duygusal gerekçesine inanılmış olsun. 18 yaşındakilere seçilme hakkı verilmesi de yanlış bilgiyle istismar edilmektedir. Milletvekili emeklilik hakkını ben de bilmiyordum. Araştırıp öğrendim. Kişinin 18 yaşında milletvekili olup iki yıl sonra emekli olabileceği bilgisi doğru değildir. Sadece memur emeklisi koşullarıyla emeklilik hakkı kazanmış olan veya aynı koşullara bağlı olarak iki yıllık milletvekilli emeklilik primlerini milletvekili ek göstergesi üzerinden yatırarakCumhurbaşkanlığı ödeneği üzerinden emekli aylığı alma hakkını kazanabilir.

“Seçilen bir milletvekilinin, Cumhurbaşkanlığı ödeneği üzerinden emekli aylığına hak kazanabilmesi için, en az 2 yıl milletvekili olarak görev yapması gerekir. En az 2 yıl milletvekili olanlar, milletvekilliğinden ayrıldıktan sonra başka bir işte çalıştıklarında, emeklilik primlerini milletvekili ek göstergesi üzerinden yatırarak, yaş+hizmet koşullarını taşıdığı tarihte, emekli olabilir. (ayrıca, geriye doğru 15 yıl borçlanma hakkı tanınmıştır)

Bu uygulama bürokratlarda da bu şekildedir. Örneğin bir bürokrat, genel müdür olduğunda, eğer 2 yıl görev yaptıktan sonra genel müdürlükten ayrılırsa, genel müdür ek gösterge primini kendisi karşılayarak, genel müdürlük ek göstergesi üzerinden emekli olabilir”

( http://www.memurlar.net/haber/533596/milletvekili-nasil-emekli-olur.html)

Muharrem Soyek