Sanat; yetenek mi, bilgi mi?

Son yıllarda sanatın da çalışarak başarılabileceği görüşü sıkca gündeme gelmektedir. Gerçekten de çalışarak bazı ürünler üretenler var. Bunların tümünü sanat eseri olarak tanımlamak olanaksızdır. Bazıları gerçekten güzel olmuşsa nedenine inelim.

Teknoloji, bilgiye dayalı gidererek yükselen bir grafik çizer. Sanatta ise geçmişle günümüz arasında uçurumlar yok. Bilâkis, günümüzden 20 bin yıl önce mağara duvarlarına yapılan resimlerdeki başarı, çağımızın yetenek düzeyine yakındır. MÖ: 7. yüzyıla kadar uzanan eski Yunan ve Roma heykel ustalarının eserleri mükemmeldir. Rönesans Ressamlarının ustalıkları ise tartışma götürmez. Bu örneklerden anlaşılacağı üzere sanat, teknolojiye benzer dikine bir grafik sergilemiyor. Bu olguyu açıklayalım:

Bilim adamları, bu olayı genetik yapının zaman içinde değişmediğine bağlıyorlar. Eski nisanın başarısını günümüz insanı düzeyine yaklaştıran özellik"genetik"tir.
Sanat bir gelişme değil, değişimdir. Değişim ise genetik sezginin ürünüdür. Bu nedenle, her çalışan gerçek anlamda yaratıcı sanatçı olamaz. Doğuştan yetenekli kişiler, çalışarak sanatçı olabilirler.

Yetenek, sanat eğitimini de aşar. Yetenekli kişiler hiç eğitim almadan da sanatçı olabilirler. Bunlara"NAİF" sanatçı diyoruz.