Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

14 Mayıs '14

 
Kategori
Genel Sağlık
 

Şeker hastaları meyve yiyebilir mi?

Şeker hastaları meyve yiyebilir mi?
 

Şeker hastaları meyve yiyebilir mi?


Şeker hastalığında meyve tüketimi

Şeker tüketimi ve diyabet yani, şeker hastalığı arasındaki yakın bağlantı şeker hastalığından mustarip ve beslenme sınırlandırmalarıyla ilgili birkaç yanlış görüşe sebebiyet vermiştir. Şeker hastası olan birçok kişi sağlıklı insanlar ile aynı yiyecekleri tüketebilir ancak dikkat etmesi gereken husus, bu tükettiklerinin miktarının ve sınırının ne olacağıdır. Diyabeti olanlar yani şeker hastaları, meyve tüketebilir. Karbonhidrat ve diğer şeker yönünden zengin yiyecekler yerine meyveleri tercih etmeleri de desteklenir. Meyveler, şeker hastası olan kişiler için, standart hayat şeklini devam ettirebilmeleri için, gereksinimleri olan doğal lif, enzim, vitamin ve başka temel besin maddelerini barındırır.

Şeker Hastalığı ve Kan Şekeri Arasındaki İlişki

Meyvelerin şeker hastası olan kişiler için faydalı olmayabileceği görüşü, şeker ve insülin seviyeleri arasındaki bağlantıdan ötürüdür. İnsülin kan glukozunu yani, kan şekerini hücrelere taşır, kan şekeri orada enerji olarak kullanılabilen glikojen şeklind emuhafaza eder. Birçok diyabetiğin vücudu,  geçmişte glukoza parçalanmış yüksek oranda şeker ya da karbonhidratla başa çıkmaya yetecek denli doğal insülin üreteme yetisinden yoksundur. ''Şeker Hastalığı Belirtileri'' başlıklı yazımda şeker hastalığı ve belirtileri ile ilgili bilgiler vermeye çalıştım.

Şeker hastalığında yenilebilecek meyve çeşitleri

Sıklıkla tüketilen meyvelerin büyük bir kısmında düşük ya da orta glisemik endeks puanı mevcuttur, yani çoğu şeker hastası doğal insülin üretimiyle meyve şekerlerini metabolize edebilir. Düşük glisemik endeks puanları olan kimi meyveler şunlardır: elma, çilek, armut, kiraz ve erik. Birkaç meyve, misalen hurma kurusu ve karpuzun glisemik endeksleri saydıklarımıza nazaran biraz daha yüksektir ancak gene de azar azar yenilebilir. Birçok meyve suyu, özellikle konsantreden yapılanların glisemik endeksi yüksektir ve minimum şekilde tüketilmelidir.

Şeker hastalığında ne kadar meyve yenilebilir?

Şeker hastası kişilerin dikkat etmesi gereken en önemli nokta, uygun porsiyonlarda yemekleri tüketmesidir. Meyve tüketirken de bu ana nokta geçerlidir. Birçok deneyimli uzman, 15 gramdan fazla karbonhidrat ,içermeyen porsiyon miktarlarının tüketebileceğini söyler. Bu görüş yarım buz, bir avuç ahududu ya da iki kaşık kuru üzüm eder. Şeker hastaları kısa bir zaman dilimi içinde çok fazla meyve tüketmemelidir, meyve tüketimini gün içine yayılı bir şekilde, belirli zaman aralıklarıyla olmalıdır. Bir seferde çok fazla tatlı meyve tüketimi yapmak, insüline bağımlı şeker hastaları için problemli hale gelebilir. Ancak genel haliyle, birçok meyve kan şeker seviyelerinde riskli bir durum yaratabilecek kadar bir artışa sebep olmaz.

Şeker hastalığında lifli meyveler tüketilebilir mi?

Elma ve portakal gibi meyveler fruktoz, meyve şekerinin dışında lif de bulundururlar. Şeker hastalığından mustarip kişiler için beslenme ile yeteri miktarda lif sağlamak biraz güç olabilmektedir. Bunun sebebi ise, doğal lif açısından yüksek birçok besin nişasta, şeker ya da başka yüksek glisemik bileşen açıdan da yüksek olabilir. Meyve şeker hastalarının tatlı çörek ve kek-pasta gibi işlenmiş şeker isteklerini de giderebilmektedir. Öğünler arasında bir avuç üzüm ya da orta boy bir elma, şeker hastalarının zaten çok çalışan, insülin sağlayan pankreaslarını güç durumda bırakabilecek ani bir artışa yol açmadan kan şeker düzeyini muhafaza edebilir.
Genellikle şeker hastalığı yani diyabet tanısı konulan insanlar, meyve tüketmekten oldukça korkar bir haldedir. Ancak şeker hastalarının da meyve tüketebilmesi pekala mümkündür.  Bu mümkünlükten faydalanmak adına yalnızca dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Meyve suyu tüketimi yerine, meyvenin doğrudan kendisini tercih etmek önemlidir. Meyveler, doğal şeker içerirler ancak meyve suyu ve meyve arasındaki şeker oranları kıyaslandığında, meyve sularındaki şeker oranının oldukça fazla olduğunu görürürüz. Taze meyvelerin birçoğundaki şeker, lif ile kaplanır. Bu sayede de meyvedeki şekerin, kan şekeri üzerindeki etkinliği düşer. Uygun porsiyonlar seçildiğinde, meyve tüketimi sorun olmaz. Meyveleri dilimleyerek, porsiyon kontrolünü sağlayabilirsiniz. Büyük meyveleri; ayva, elma gibi, iki bölüp tüketmek daha doğru olacaktır. Şeker hastaları, bünyelerinin ihtiyaçlarını gidermek adına çeşitli meyveler tüketmelidir. En az şeker içeren meyveler içinde: kantalup kavunu, karpuz, şamama kavunu, çilek, ahududu, böğürtlen, yaban mersini, greyfurt, kayısı, şeftali, armut, portakal, mango ve erik vardır.
Her meyvenin içerdiği karbonhidrat farklıdır; bu nedenle her meyve için porsiyon ölçüsü de farklıdır. Bu miktarlara dikkat ederek, diyabetli birey üzüm de yiyebilir muz da; yeter ki doğru miktarı aşmasın!

Bazı Meyvelerin İçerdiği Karbonhidrat Oranları:

Elma – 1 küçük boy – 100
Kayısı – 3 adet – 100
Kiraz – 12 adet – 75
Vişne – 14 adet – 80
Greyfurt – 1/2 orta boy – 125
Turunç – 1 orta boy – 100
Portakal – 1 orta boy – 100
Limon – 1 orta boy – 100
Mandalina – 1 büyük veya 2 küçük boy – 100
Yeni dünya – 6 adet – 125
Erik – 5 adet – 100
Şeftali – 1 orta boy – 100
Armut – 1 orta boy – 100
Ayva – 1/4 orta boy – 80
Nar – 1/2 küçük boy – 80
Çilek – 12 adet – 175
Dut – 1/2 su bardağı – 50
Avakado – 1/2 adet – 125
Ahududu – 1/2 su bardağı – 75
Ananas – 75
Kivi – 1 orta boy – 120
Böğürtlen – 1/2 su bardağı – 75
Mürdüm eriği – 3-4 adet – 50
Nektarin – 1 orta boy – 125
Muz (ithal) – 1/2 orta boy – 50
Yerli muz – 1 küçük boy – 50
Taze incir – 1 küçük boy – 50
Üzüm – 15 iri tane – 80
Kavun – 1/8 orta boy – 200
Karpuz – 1/8 orta boy – 200

 

Op. Dr. Tuğrul Demirel 

www.tugruldemirel.com

 

 

 

 

 
Toplam blog
: 37
: 3311
Kayıt tarihi
: 11.02.14
 
 

1999 Yılında İstanbul Tıp Fakültesi'nde başladığı mesleki eğitimini, fakülteden sonra yine İstanb..