Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

12 Haziran '14

 
Kategori
Kültür - Sanat
 

Sivaslı Aşık Kul Gazi ile Röportaj

Sivaslı Aşık Kul Gazi ile Röportaj
 

Sivaslı Aşık Kul Gazi ( 1934- 08..12.2008 )


Daha önce bir yazımda şöyle demiştim. Anadolu toprağı halk şairlerimizin harman olduğu yerdir” diyerek Karacaoğlan’dan bu yana birçok ozanlardan söz etmiştim. Bir ara 1998’lerde yolum Ankara’ya düştüğünde bazı sanatçı dostlarımı görmek istedim. Bunlardan bir ide Sivaslı halk ozanı Âşık Kul Gazi idi. Âşık Kul Gazi’nin asıl adı Gazi Kurt’tur. İşte o günlerde kendisiyle bir röportaj yapmak istedim. “ Sevgili Ozanım beni kırmadılar. “ Hocam bana sorularınızı veriniz, ben bunları evde rahat bir şekilde cevaplandırıp sizlere göndereceğim”  dedi. Aradan birkaç ay geçmişti bana Ankara’dan yazdığı bir mektubu ve daktilo edilmiş bir dosya halinde şiirler elime ulaştı. Şiirlerini özenle hazırlamıştı. 80 sayfalık 91 adet şiirleri yer alıyor, bir de vesikalık bir fotoğrafını eklemeği ihmal etmemişler. 

24 Mart 1998 tarihli mektubunun bir yerinde “  Aziz ve muhterem dost Abdülkadir Güler Bey’e, enderin sayılılarımla bu şiirlerini ve cevaplarımı bir hatıra olarak sunuyorum” diye imzalamışlardı. Ben de bunları arşivime koydum. Sonradan ne yazık ki 08 Aralık 2008’de vefa ettiğini öğrendim. Ben bunları “Bu toprağın Ozanları “ adını taşıyan kitabıma koymak için bir dosyam da arşivimde saklamıştım. Vefatının 6.yılındayız. Onun hatırasını yaşatmak ve rahmetle anmak için ozanımızla ilgili hazırladığım röportajı geçte olsa sizlerle paylaşmak istiyorum. Bunlar bir kaynak olur diye sunuyorum.

Bir öğretmene âşık olan ve onun için şiirler söyleyen Kul Gazi'nin ''Sarı Çiçek'' isimli kitabı da bulunuyor, Âşık Kul Gazi 74 yaşında iken aramızdan ayrılmıştır. ( 08 Aralık 2008 ) Şimdi aşığımızla sorduğum soru ve yanıtlarını aynen aşağıya alıyorum:

1-A. GÜLER- Sevgili Ozanım adet olduğu üzere bize kendinizi tanıtır mısınız?

Âşık Kul GAZİ-  Efendim 1934 yılında Sivas Şarkışla’nın Tuzla köyünde dünyaya geldim. Âşık Veysel’in hemşerisiyim. Annem Âşık Gülfidan aynı köylüdür. Babam Ömer Bey anamın dayısı oğludur. TCDD yollarında yol Başçavuşluğu yaptı. Anam ve babam her ikisi de vefat etmişlerdir. Yedi kardeşiz, ikisi kız, beşi oğlan, ben en büyükleriyim. Kardeşlerimin üçü yüksek okul, ben ve diğeri lise mezunuyuz. Kızlar ev hanımıdır. Ben ilkokulu Konya’da, ortaokulu İzmir / Buca’da, Liseyi de Kayseri’de okudum. Askerliğimi İstanbul Metris Çiftliği 1,Or. 1. Müstakil Ulş. BL.1. BL de yaptım. Sırası ile TCDD yollarında hareket memurluğu. İstasyon Şefliği, Misafirhane Müdürlüğü ve trenlerin merkezden Sevk ve İdaresi ( DİSPEÇER) görevlerinde bulundum.06 Eylül 1985 yılında kendi isteğimle emekli oldum. Evliyim çocuklarım yoktur. Halen Sivas’ta ikamet ediyorum.

1- Sevgili ozanım şiir yazmaya ne zaman başladınız ve etkisi altında kaldığınız halk şairi var mıdır?

- Âşık Kul GAZİ- Şiire 1946 da başladım diye bilirim. O yıllarda gördüğüm bazı rüyalar neticesinde annemin Aşık oluşu ve köyümüze gelip gelen Halk ozanı Davut Sulari, Beyhani Ergin ve Aşık Veysel Şatıroğlu gibi aşıklardan da dinlediğim şiirler, türküler ile köyümüzdeki Kadiri Tarikatı Dervişlerinin etkisiyle ilahiler beni etkiledi diyebilirim. Sazı 1958 kadar sürekli çaldım. Daha sonra Nakşi Tarikatına intisap ettiğimden dolayı sazı bıraktım. Halen iki sazım duvarda asılı duruyor. Sahnelere sazsız çıkar şiirlerimi sunarım. İlk şiirlerim Kayseri’de, İzmir /  Buca’da Liseyi okuduğum yıllarda okul Duvar gazetelerinde yayımlandı. Daha sonra çeşitli gazete ve dergilerde yer aldı. Örneğin Hakikat, Anadolu, Ülke, Bizim Sivas, Kangal Yeni Karabük, Karabük Postası, Hürsöz (Erzurum) Kayseri Ülker, Bulvar, Halay, Gülpınar, Öğretmen Dünyası, Türk Folkloru, Sivas Folkloru,  Türk Folkloru Araştırmaları, Aksu, Eflatun,  Erciyes gibi dergilerde ve birçok seçkilerde yer aldı.

1- A.GÜLER- Sevgili Ozanım biraz eserleriniz ve varsa kitaplarınızdan söz eder misini?

Âşık KUL GAZİ- İki kitabım yayımlandı. B:unlardan birisi Prof. Dr. Saim SAKAOĞLU tarafından SARIÇİÇEK ( şiirler) adıyla T.C, Kültür Bakanlığın tarafından yayımlandı. Bir kitabımda RÜZGÂR DA KEKİK ( şiirler ) kitabım yine T.C. Kültür Bakanlığı’nca yayımlandı. “Rüzgârda Kekik” adını taşıyan yine Kültür Bakanlığı tarafından halk ozanları arasında yapılan bir yarışmada ödül aldı.( 1987 ). Üçüncü bir şiir kitabımın hazırlığı içindeyim. Hakkımda Atatürk Üniversitesi öğrencileri tarafından yüksek Lisans tezleri hazırlanmıştır. Selçuk Üniversitesi ve Sivas Cumhuriyet öğrencileri benim hayatım ve şiirlerim konulu okul bitirme tezleri hazırlamışlardır. İLESAM ve İstanbul Şairler ve Şiir Sevinler Derneğinin de üyesiyim.

4- A.GÜLER: Size göre halk şairi nasıl olmalıdır?

Âşık KUL GAZİ- Halk şairi evvela kendisinin kim olduğunu bilmelidir. Sözüne uymalı, çünkü halk şairi halkın malı olduğu gibi bütün evreni kucaklamalıdır. Yapmak istediğini iyice bilmelidir. Süsten, gösterişten uzak olmalıdır. Topluma saygılı ve dürüst olmalıdır. Her türlü gösterişten uzak ve içinde yaşadığı toplumun geleneklerine ve inançlarına saygılı olmalıdır. Şiirlerinde, taşlamalarında yapıcı ve birleştirici olmalıdır. Kendi kişisel duygularını dile getirirken toplumun dileklerine ve sorunlarına da ışık olmalıdır. Tevazu sahibi ve hoşgörülü olmalıdır. Ahlakı güzel ve topluma örnek olmalıdır. Kötü alışkanlıklardan uzak durmalıdır. Şairin yeri halkın kalbidir.

5- A,GÜLER- Bir halk ozanı olarak şiirlerinizi nasıl yazarsınız, tesiri altında kaldığınız halk şairi var mıdır?

Âşık KUL GAZİ- Ben şiirlerimi yazacağım zaman yüreğime bir sızı düşer tüylerim diken diken olur. Sağ tarafımdan başlayan bütün vücudumu saran bu sızı geldiğinde kendimi bir anda ıssız dağların başında hissederim. Gözümün önünde rüya da gördüğüm Cemal canlanır kendimi onun diyarında huzurunda olduğumu tasavvur eder şiirlerimi yazarım. Ekseri seher zamanları ilham gelmeye başlar. Güzel bir ses duyduğum veya bir güzel gördüğüm zamanlar daha çok etkilenir ve şiirlerimi yazarım. Koyunların, kuzuların meleyişi, kuşların ötüşü, çobanın kaval sesleri, köpek ulumaları ve baharı ve çiçekleri çok severim böyle anlarda şiirler yazarım. Doğayı, dağları nehirleri ve ovaları seven bir insanım. Tesiri altında kaldığım bir halk şairi yoktur. Yalnız çok sevdiğim şairlerde vardır, Âşık Veysel gibi. Ustan yoktur ben şiir tekniğini okuduğum kitaplardan öğrendim.

6- A.GÜLER-Bazı halk ozanları arasında bâde içme olayı vardır, siz de bâde içtiniz mi? Bu konu da neler söylersiniz?

ÂŞIK KUL GAZİ- Bâde içme geleneği hemen hemen her âşıkta görülen veya söylenen bir olay vardır. Kime sorsan ba’de içtim diyorlar. Hatta bazıları ba’de’nin ne olduğunu dahi bilmiyorlar. Bade’yi içmedim ve kabul etmiyorum. Aslında bade içen âşıkta kin, nefret, kıskançlık gibi hallerin bulunmaması gerekir. Aslında âşıkların çoğu bir birlerini sevmiyorlar. Aralarında çekememezlik vardır. Hepsinde bir benlik ve üstünlük vardır. Tasavvuftan haberleri yoktur. Oysa âşıkların çoğu ilahi yazıyor. Bade içen aşım manen sarhoş olur. Onların ayrı bir manevi dünyası vardır. Hak’tan gayri hiç bir şey düşünmezler. 

7- A. GÜLER-Sevgili ozanım, şiir ve değişleriniz konusunda mutlaka birçok etkinliklere ve yarışmalara katıldınız, bu konuda ne gibi ödüller aldınız?

ÂŞIK KUL GAZİ-Yurt içinde birçok yarışmalara katıldım. Çeşitli ödüller aldım.

1- 13 Mart 1979 ile 3 Nisan 1980 tarihlerinde Atatürk Üniversitesi’nce düzenlenen 1.2. Geleneksel Âşıklar Şenliğinden şiir ve okuma dalında ikincilik ödülü,

2-4-5 Haziran 1983 yılında T.C. Kültür Bakanlığı himayesinde Ankara Valiliği eşliğinde açılan Geleneksel Âşıklar Şenliğinde ( Koşma Dalında ) üçüncülük ödülü,  

3-18 Ekim 1986 yılında T.C. Kültür Bakanlığı himayesinde Ankara Valiliğince ( Koşma Dalında ) birincilik ödülü,

4- Yine Sivas’ta yapılan halk ozanları yarışmalarda 1983, 1984, 1985, 1989 gibi tarihlerde Halk Ozanları Yarışmalarında çeşitli ödüller aldım.

5- 8 Aralık 1992 ‘de İsveç’te açılan Uluslararası Evrensel Kültür Yarışmasında şiir dalında jüri özel ödülü,

6- 1987 yılında T.C. Kültür Bakanlığı’nın açtığı Halk Şairleri Arasında Eser Yarışmasında “Rüzgârda Kekik” adlı şiir kitabımla ödül aldım ve bu kitabım Kültür Bakanlığınca yayımlandı. 

7- Sevgili ozanım bize olarak bir şiirinizi okur musunuz?

-  Hay hay sevgili Hocam, sizlere bir şiirimi sunuyorum:

DOST BENİ

Tuğba Ağacı’nın çiçeği ruhlar

Dallarına kurban eyle dost beni

Bir gün gelir anlar gerçeği ruhlar

Hallerine kurban eyle dost beni

***

Adem, Nuh, Şuayıp, Harun’la Musa

Dertli Eyyup, Zekeriya, Şid, Yuşa

İsa’yı çarmıha germişler, hâşâ

Kollarına kurban dost beni

***

Hazreti MUHAMMED yolun doğrusu

Sultan Ebu Bekir, Selman Farisi

Kasım Bin Muhammed kovan arısı

Ballarına kurban eyle dost beni

***

Cafer-i Sadık ‘ın pür –Feyz dehası

Bayezid  Bestami İlmin sedası

Hakk’ın rayihası bad-i sabası

Yellerine kurban eyle dost beni

***                    

Halk şairimiz Aşık Kul Gazi, ilahi, tasavvufi şiirlerinin yanı sıra toplumsal konulara da   değişlerini  yazmaktadır. Sivas’ta soğuk bir kış gününde Sivas Belediyesi tarafından vatandaşlarına kömür dağıtmaktadırlar bir türlü sırasını bekleyen Âşık Kul Gazi ‘ye sıraya gemlememektedir. Yapılan adam kayırmalar ve iltimaslardan dolayı eline kömür geçmiyor. İki torba ömür almadan evine dönüyor. Eve gelince sazını döşüne alıp çocuklarına şu dizelerini dile getirmeye çalışıyor. Bu şiirler ve Aşık Kul Gazi Türk Halk Edebiyatına belki bir kaynak olur diye yazdım. Bunlar bizim geleneksel milli değerlerimizdir. Onları yaşatmak bizim görevimizdir. Vefatının altı yılında saygıyla ve hürmetle rahmetle anmak istedim. Çocuklarına, sevenlerine ve tüm halk ozanlarına baş sağlığı diliyorum. Bu yazımın da Berat Kandiline dek gelmesi de ayrı bir konudur… Şairimizin ruhu şad olsun…

Haksızlık elinden müzmin hastayım

Adil tabibini bulamıyorum

Kömür tevziinden kara yastayım

Haftalardır kömür almıyorum

***

Bizden sonra gelen aldı kömürü

Hangi neden buna verdi emiri?

Murakebe etmiyor mu amiri

Delilsiz kapıyı çalamıyorum

 

Sivaslı Âşık Kul Gazi /   11 Ocak 1997

-----------------------------------------------------------------------

Ve Basından Bir Haber:

SAĞLAM BİR DİL, GÜÇLÜ BİR SANAT USTALIĞI, SAYGIN BİR MESLEK ERBABI OLARAK; BARIŞ SEVGİ DOSTLUK TEMALARIYLA İNSANIMIZI, VATANIMIZI VE GELECEĞİMİZİ İLGİLENDİREN HER KONUYU ANADOLU KİLİMİ GİBİ İLMİK İLMİK İŞLEYEREK ŞİİRLEŞTİREN DESTANLAŞTIRAN AĞITLAŞTIRAN VE GÜZELLEŞTİREN SİVASLI ÂŞIK KUL GAZİ ARAMIZDAN AYRILARAK EBEDİ ÂLEME GÖÇ ETMİŞTİR. SİVASLI AŞIK KUL GAZİ'YE ALLAH'TAN RAHMET DİLİYORUZ. MEKANI CENNET OLSUN. SİVASLI AŞIK OZAN ŞAİR ŞİİR YORUMCUSU VE ŞİİR DOSTLARI BAŞTA OLMAK ÜZERE TÜM ŞİİR USTASI MESLEKTAŞLARIMIZA, BÜTÜN SEVENLERİNE SABIR DİLİYORUM.
SABİHASERİNŞAİR ARAŞTIRMACI YAZAR—SİVAS ÂŞIK KUL GAZİ'YE ALLAH'TAN RAHMET DİLİYORUM. Sebahat SERİN  /  Cumhuriyet Gazetesi 08 Aralık 2008.  

 
Toplam blog
: 2227
: 832
Kayıt tarihi
: 27.06.09
 
 

1946 Mardin ili, Kızıltepe ilçesi'nin Esenli köyünde doğmuştur. İlk ve ortaokulu Kızıltepe'de bit..