Süleyman'ın Kölesi Hürrem, Hürrem'in Kölesi Süleyman

Bilinen adıyla Hürrem Sultan, nam-ı diğer Roxalena

Yüzde yüz kanıtlanmış olmamakla birlikte tarihçilerin araştırmalarına göre bugünkü Ukrayna sınırları içerisinde kalan Rohatyn kentinde doğmuş, ortodox bir papazın kızıydı.

Yine bugünkü Ukrayna sınırları içerisinde yer alan Kırım bölgesi, o dönem Kırım Hanlığı adı altında Osmanlı'nın bir vassalı olarak Padişaha tabi olup, kendi sınırlarının ötesine akınlar yaparak elde ettiği ganimetler ve köle ticareti ile geçimini sağlıyordu. Korunma karşılığında Osmanlı devletine vergi ve gerektiğinde asker veriyordu.

Köle ticareti o dönemin dünyasında kabul gören bir uygulamaydı. Savaşın galipleri mağlupların mallarını yağma etmekle kalmaz, mağluplardan güçlü ve sağlıklı olan erkek, kadın ve gelecek vaadeden çocukları, kazandıkları zaferin ödülü ve katlandıkları zahmetin bedeli  olarak köle edinirler ve kendi hizmetlerine aldıklarından fazlasını köle pazarlarında satarlardı. Zorunlu askerliğin ve vatandaşlık hukukunun bilinmediği bir dönemde ordular paralı askerlerden ve bu şekilde ganimet arayışı içerisinde olan maceracılardan kurulurdu.

Roxalena işte bu alışverişin tezgahından geçen milyonlarca ticari metadan birisi idi.

Buraya kadar anlatılanlarda insanı ürperten bir soğukluk var.

Köle olarak alınıp satılan bu insanların her birinin kendine ait bir hikayesi, geride bıraktığı bir hayatı, koparıldığı sevdikleri, yıkılan hayalleri ve umutları vardı.

Pek çokları zaten çıkarıldıkları uzun ve zahmetli yolculuğun sonunu görecek kadar yaşamadı. Hayatta kalanlar ise büyük maddi ve manevi işkencelere maruz kaldılar. Herhalde en kötüsü içine düştükleri çaresizlik hissi olmalıydı.

Zayıf olanlar kaderini kabullenerek efendilerinin kendilerine sağlamasını umdukları şartları hak etmek için hayatlarını onların ayklarının altında ezilerek heba ettiler. Ama bazıları güçlüydü. Bazılarının bedeni köle edilebildi belki ama ruhları köleleştirilemedi. İkibin yıl sonra bu gün hala Romalı köle Spartaküs ve arkadaşlarının efsaneleşmiş direnişini filmlere, romanlara konu ediyoruz.

Spartaküs basitçe bir insanı değil, Spartaküs'ün bedeninde simgesini bulan direniş ruhunu ifade eder.

İşte bana göre Roxalena kendi zamanının, kendi şartlarının Spartaküs'üydü.

Bedeni Süleyman'a köle edildi ama asi ruhu ile Süleyman'ı kendisine köle etti.

Kendisine yaşatılan haksızlıkların, yitirdiği ailesinin, yıkılan hayallerinin, insanlarının çektiği benzer eziyetlerin ve kendi şahsında Osmanlı'ya esir düşmüş tüm kölelerin intikamını bir bir aldı.

Bir cihan padişahının aklını başından aldı.

Cihan Padişahı bir babayı evlat katili yaptı.

Koskoca bir imparatorluğu yetenekli bir şehzade yerine bir sarhoş'un ellerine teslim ederek çözülme sürecini başlattı.

Bunları yaparken bütün coğrafyayı titreten Osmanlı'yı kendi doğduğu topraklardan uzak tutarak, o dönemler küçük bir prenslik olan Rusya'nın gelişip güçlenmesini sağlamak suretiyle bugünkü Rusya'nın doğuşuna vesile olduğu bile söylenir. Bilinir ki o Rusya sonraki 350 yıl boyunca Osmanlı'nın başına bela olmuştur.

Söyleyin, bir kölenin intikamı daha başka nasıl alınır. Padişahı öldürüp kendini de öldürterek mi. Ayaklanıp yok edilerek mi, nasıl.

Roxalena köleliği reddeden bir köle, efendilerini köleleştiren bir efendi.

Ben Hürrem'i hiçbir zaman entikacı bir saray kadını olarak görmedim.

Ben Hürrem'i her zaman Osmanlı'nın Spartaküs'ü olarak gördüm, o yüzden hep saygı duydum.

Gereğinden fazla anlam yüklemiş olabilirim, belki de aslında anlatıldığı kadar basittir bilemem.

Ama ben böyle bakmayı tercih ediyorum. İlham veriyor.