Tarihi antik şehir Efes

Efes Antik Şehri’ni Tanıyalım

Efes Antik Şehri, Doğu Akdeniz’in en iyi korunmuş antik kentidir. Bu nedenle ünü Türkiye’yi aşarak, tüm dünyaya yayılmıştır. Efes Antik Kenti’nin caddelerinde yürürken, antik zamanlarda yaşamış olan insanların nasıl bir hayat sürdüklerini düşlemek mümkündür.

Efes Antik Kenti’ni dünyaca ünlü yapan 2 önemli yapı vardır. Bunlardan biri M.Ö. 6. Yüzyıl’da inşa edilen Artemis Tapınağı, bir diğeri de Roma döneminde inşa edilmiş olan Celcus Kitaplığı’dır.

Efes Antik Kenti’nin Tarihi

Efes, Yunan Site Devletleri döneminde bölgenin önde gelen kültür ve felsefe merkezlerinden biri olmuş ve aynı zamanda işlek bir ticaret limanı olarak zenginleşmiştir. Lidyalıların, Perslerin ve Romalıların yönetimi altına giren Efes. Altın yıllarını Roma İmparatorluğu’nun Asya Eyaletleri Başkenti olduğu yıllarda görmüştür.

Efes Antik Şehrinin Kuruluş Efsanesi

Efsaneye göre, Antik dönemdeki Yunanistan’da yaşayan prens Androklos; Atina Kralı olan babası Kodros’un vefatı üzerine Yunanistan’ı terk etmeye karar verir ve bu kararını kahine danışmaya gider. Antik çağda Yunanistan’ın Delfi kentindeki Apollon Tapınağı’da ikamet eden kahinine danışmak, önemli bir işe kalkışmadan önce mutlaka yapılırdı. Zira İstanbul’un da bunu andıran bir kuruluş efsanesi vardır.

Apollon Tapınağı’nın kahini, biraz muğlak bir ifade ile Androklos’a yeni şehrini “balığın işaret ettiği, domuzun yol gösterdiği yerde” kurmasını salık verir. Androklos önceleri bu kehanetten bir anlam çıkaramaz ve Ege Denizi’ni kat ederek Doğu istikametinde yelken açar. Ege Denizi’ni geçtikten sonra günümüzde İzmir’in Selçuk İlçesi’nin içinde kalan Efes yakınlarına gelir.

Kafile bu güzel topraklara ayak bastığında gezintiye çıkar. Acıkınca da balık tutarlar. Balıklar ateşin üzerinde kızarırken, çalıların arasında saklanan bir yaban domuzu; balıkları çalıp kaçmaya başlar. Anroklos hızla atına atlar ve domuzun izini sürer. Domuzu okuyla vurup yere yıktığında ise aklına efsane gelir. Domuzun yol gösterdiği tepelik yer, yeni bir kent kurmaya çok elverişli olan Efes’tir.

Günümüzde domuzun öldüğü yerine Artemis Tapınağı’nın inşa edildiği yer olduğu düşünülür. Artemis Tapınağı, antik çağlarda dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilen muhteşem bir yapıdır.

Efes Antik Kenti kurulduğu dönemden itibaren hızlı bir gelişim gösterir ve Doğu Akdeniz kıyılarının en önemli ticaret ve kültür kenti olur. Efes aslında bir liman kenti olarak kurulmuş ve gelişmiştir. Ancak Küçük Menderes Nehri’nin şehrin kıyılarını alüvyonlar ile doldurması sebebiyle, yüzyıllar içinde denizden uzaklaşmış ve bugünkü konumuna gelmiştir.