Toplum Geliştikçe Kuralları Yumuşatmak Daha Çok İşe Yarar

Bir gün kurallar da gerekmeyecek… Eskiden insanların bilgisi kültürü az olduğu için söylersen, hatta tabir caizse tırnak içinde kafasına vurarak kurallara uymaları sağlanıyordu. Toplum geliştikçe insanların kaidelere uyması daha kolaylaştı, artık başlarında durmamız gerekmiyor (Daha doğrusu böyle olması lazım)

İnsanlar değişiyorsa sizin onlara davranışınız da değişmek zorunda. Yerlere çöp atmayan, elindeki kâğıdı atmak için çöp kutusu arayan (ki insanlarımızın çoğu artık böyle) kimseye kurallara uymasını hatırlatmak gerekmiyor herhalde.

Şimdilerde pek kural kaide kaldı mı bilmiyorum, belki sadece trafik kuralları… Toplum bu medeniyet seviyesine gelmişse e artık bu durumda kuralları da yumuşatmak gerekiyor. Mesela 09.00’da başlayan ve herkesin bildiği mesaiye kart basmak, imza attırmak, üç beş dakika gecikirse ceza vermek gibi zaten gerek olmayan, üstelik kişileri rencide eden katı kurallar yumuşatılmalı. Zaten bunu alışkanlık haline getiren kişi varsa kötü niyetlidir ve onun için başka şey yapılır.

Söylediğimiz gibi bu kurallar bir gün tümüyle kalkacak. Yani şimdi o eski zamanların tuhaf uygulaması “Adabı muaşeret kaideleri” yok, insanlar eliyle mi yemek yiyor. İnsanın bilmediği şeyin kuralı olur; tabi biraz da uymadığı şeyin… Artık günümüzde bunlar pek yok. Artı zaten var olan kurallara da kimsenin uyduğu yok. Hatta öyle ki uymayanlara ceza bile veremeyiz. Mesela trafikte kemer takmamanın cezası mantıksız; herkes bu kurala uyuyorsa bana ceza verirsin ya da uymayan herkese…

Yumuşattıysak kaldıralım diyeceksiniz, hayır; insanlar öyle bir kural olduğunu bilsinler. Artı, uyguluyormuşuz hatta ceza veriyormuşuz gibi ciddiye alalım; çünkü insanların yarısı sırf o kuralı orada gördükleri için uyarlar. Ceza vermesek de ceza verdiğimizi sanırlar. Bir üçte bir de öyle uyar. Kalan üçte bir de zaten ceza da versek uymuyor.