Türkçe'den yana olanlara

Türk Dil Kurumu 1932- 1983 tarihleri arasında “Ulusal bağımsızlığını kurtaran Türk ulusu dilini de yabancı dillerin boyunduruğundan kurtaracaktır.” anlayışı doğrultusunda uğraş vermiştir. Bu süre içerisinde ortaya koyduğu yapıtlarla Türkçenin özleşmesi, Türkçe kökenli sözcüklerden yine Türkçe eklerle sözcük türetmesi, tarama, derleme sözlükleriyle unutulmuş Türkçe sözcükleri gün yüzüne çıkarması doğrultusunda amacına ulaşmada yol almıştı. Ancak Türk Dil Kurumu 1983’te tüzel kimliği değiştirilerek Türkçeden yana olmayanların eline verilmiştir.

Bugünkü Türk Dil Kurumu’nun, ortaya koyduğu sözlük, yazım kılavuzu gelenekleşmiş yazım düzenini bozmuş, ikilemler yaratmıştır. Buna karşın Dil Derneği, Türkçeden yana olan kişi ve kurumlar Atatürk’ün başta ortaya koyduğumuz özdeyişi doğrultusunda çalışmalarını sürdürüyor. Bu, İsmet İnönü’nün“ İnsan olma, millet olma davasıdır.”  özdeyişinin hâlâ gerçekleşmediğinin kanıtıdır.

Türkçe, ulusal dilimizdir. Ulus aynı topraklar üzerinde tasada, kıvançta birlik içinde olan, etnik kökene dayanmayan bir kavramdır. Daha doğrusu Atatürk’ün ortaya koyduğu ulus anlayışı bu olduğu için kurumlarımız,O’ndan yana olan kişilerimiz “ulus”tan bunu anlıyor.Uluslaşma sürecini “dil” alanında başardığımız söylenemez. Çünkü dilde yazım birliğimiz, kullandığımız sözcüklerin Türkçe olmasına özen göstermedeki tutum birliğimiz ne yazık ki  gerçekleşmedi.

Bu durumda yapılması gereken “uluslaşma sürecini” hızlandırmaktan geçiyor. Bunun da çözümü kuşkusuz dil anlayışında birleşmek, toplumu bu doğrultuda yönlendirmektir. Ancak, resmi görevi üstlenen yetkililerin hiç de böyle düşünmediğini görüyoruz. Onların nasıl düşünmesi Türkçeden yana olanları bağlamayacağından Atatürk’ün gösterdiği amaç doğrultusunda yürümeliyiz. Umutsuzluğa, kaygıya gerek yok.

Bugünkü Türk Dil Kurumu, Atatürk’ün uluslaşma doğrultusunda attığı adımları, Cumhuriyet’i dayandırdığı temel ilkeleri ne yazık ki sindiremiyor.Onların Cumhuriyet’le barışık olmadığını biliyoruz. Atatürkçüler, yeni kurumlarda buluşup birleşerek “uluslaşmaya, Cumhuriyet’e” yönelik karşı durumları göğüslemek durumundadırlar. Bu dil alanında da böyle olacaktır. Çünkü dil bir ulusu atakta tutan en önemli öğedir.

Türkçeyi yaşanır kılmanın yolu, yabancı dillerin etkisinden koruyup geliştirerek bu olumsuzluklara karşı durabiliriz.Yazar, ozan, bilim adamı yapıtlarını Türkçeyle okura sunmalı. Türkçeyi geliştirmek için Türkçeden yana olan herkesin görevli olduğu unutulmamalı.Bugün internet ağıyla dilimiz başta İngilizcenin etkisi altındadır.Ülkemizin ekonomik durumu nedeniyle yurt dışından gelen her mal, işletme adıyla gelmektedir.Buna dur demek yabancı kökenli sözcüklere karşı Türkçe sözcükler türetmektir. Bugün “bilgisayar(computur), belgegeçer(fax), inerçıkar(asansör), sesyayar(mikrofon)” diyorsak  dilimize duyduğumuz duyarlılıktan gelmektedir.Bu arada yerel örgütlere de görev düşmektedir.”shovroom, plaza, market, cafe, patisserie vb” benzeri sözcüklerin iş yerine asılmasına izin vermemeli, bunların yerine Türkçe sözcükler bulup kullandırmalıdır.İşte burada Türk Dil Kurumu’na görev düşüyor, ama hani!

Bu konuyla ilgili şu yayınların taranmasında yarar var:

1.Tarama, Derleme Sözlüklerinin taranmalı.

2.Yazım kılavuzu, Türkçe sözlüğün gelişmeleri,değişmeleri incelenmeli.

3.Önceki Türk Dil Kurumu’nun çıkardığı Türk Dili dergisi,özellikle özel sayıları incelenmeli,okunmalı.

4.Önceki Türk Dil Kurumu’nun 1983’e değin yayınladığı yapıtlar incelenmeli.

5.Ömer Asım Aksoy, Doğan Aksan, Ömer Demircan, Emin Özdemir, Adnan Binyazar Sedat Ersever, Oktay Sinanoğlu, Aydın Köksal, Tahsin Yücel vb. dil alanında ortaya koydukları okunmalı.

6.1999’da Yıldız Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği ”Türkçenin Zenginleştirilmesi Kurultayı”nın bildirilerini içeren kitap okunmalı.

Türkçeden yana olmak Türkiye’den yana olmakla özdeştir. Oktay Sinanoğlu’nun Hedef Türkiye adlı yapıtında Türkçe karşıtları için, “Türkçeyi değil bayrağı indirmek istiyorlar” uyarısını uluseverler, yurtseverler sakın görmezden gelmesinler.