Türkçemizi Güzel Konuşalım...

   Dil, bayrak gibi bir ulusun en önemli ve belirgin özelliklerinden biridir. Düşüncelerimizi, isteklerimizi ve duygularımızı anlatmak için ortak anlaşma ve iletişim aracı olan dilimizi kullanırız…

Sözlü ve yazılı dil, uygarlığın temeli olduğu gibi bir milletin ortak ifade ve iletişim kaynağıdır. Her dilin kendine özgü dilbilgisi kuralları vardır. Ortak iletişim kaynağımız olan güzel Türkçemizin özgün yapısına gereken saygı ve titizliği göstermeliyiz. Nasıl? Melez bir dil ile konuşmayalım. Her yabancı kelimenin mutlaka bir Türkçe karşılığı vardır, yabancı dilden gelen bu kelimelerin yerine Türkçe karşılıklarını kullanmaya özen göstermeliyiz. Örneğin: “e-mail” yerine e-posta, elektronik posta veya elektronik ileti kelimelerini kullanmalıyız. Dilimizi doğru ve güzel kullanma üzerindeki titizliğimizi yazı dilimizde olduğu gibi günlük konuşmalarda da uygulamalıyız. Güzel Türkçemizi korumak ve doğru kullanmak için bilim ve medya dünyasına ayrıca görev düşmektedir. Dil, yaşayan ve gelişen bir varlıktır ve kullanılması nispetinde gelişir. Kullanılmayan bir dil ise zamanla unutulup gider. Yabancı diller bilmeme rağmen güzel Türkçe konuşmaya özen gösteriyorum ve herkesi güzel Türkçe konuşmaya davet ediyorum.

S.1. Standart Türkçe, İstanbul şivesi midir?

S.2. Kural olarak İngiliz - Latin Alfabesine göre yazılması gereken e-posta adreslerinin telaffuzunun Türkçe dışında kullanılması gülünç olmuyor mu?

S.3. Türkçe e-posta adresi, İngiliz alfabesine göre yazıldığı için Türkçe telaffuz edilmelidir, değil mi? Misal: ornek@abc.com nasıl telaffuz edilmeli midir? Ornek mi? Örnek mi? Sağduyunuzun seçimi nedir?

S.4. Türkçeyi doğru yazıyor ve telaffuz ediyor musunuz?

Bir mal veya hizmet için uygun görülen paranın karşılığı olan sözcüğün doğru yazımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fiyat B) Fiat

S.5. Gazete İlanları: Bir gazetenin seri ilanlarıyla eleman arayan şöyle ilan vermiştir "İnşaat firması için broker aranıyor."

Burada karma bir dil ile ilan verildiğini ve böyle pek çok örneklerin verildiğinin farkında mısınız? İngilizce bir kelime olan -broker- komisyoncu, temsilci anlamındadır. Buradaki yanlışı düzelterek ilan nasıl verildi? 

Yaygın kullanılan bazı yabancı kelimelerin Türkçe karşılıkları: 

• Franchising: Marka kiralaması

• Part-time: Yarı zamanlı, yarım gün

• Full-time: Tam zamanlı, tam gün

• Mortgage: Tutsat, ipotekli satış, gayrimenkul ipoteği

• Self Service: Seçal

• Online: Çevrimiçi (İnternet’e bağlı)

• Wi-Fi (Wireless Fidelity): Kablosuz bağlantı alanı, kablosuz ağ

Diğer kelimeler için TDK Yabancı Sözlere Karşılıklar Kılavuzu’na bakabilirsiniz.

“Ülkesini, yüksek bağımsızlığını korumasını bilen Türk Milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır.” Atatürk

Sevgi ve saygılarımla,

Şenol ELBAY