Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 

26 Aralık '09

 
Kategori
Dilbilim
 

Türkçesi varken

Türkçesi varken
 

Başöğretmen Atatürk


Türkçemiz, gerek kelime haznesi gerek anlatım zenginliği yönünden, belkide dünyada eşi olmayan bir dil'dir. Lisede okurken bir gün, değerli müdürümüz ve edebiyatçı Turgut Tarhan, sınıfa girerek bizlerle kısa bir sohbette bulunmuş ve ''sizlere dünyanın en güzel şiirini okuyayım mı çocuklar ?'' diyerek bir mani okumuş ve okuduğu dörtlükteki şu mısra'ya dikkat çekmişti. ''YÜZÜNDE GÖZ İZİ VAR, SANA KİM BAKTI YARİM''

Gerçekten de bu cümle, Türkçe'nin eşşsiz bir mecazi anlatım gücüne ship olduğunu göstermektedir. Dilimizin herhangi bir şeyi anlatmaktan veya bir nesneyi isimlendirmekten aciz bir yanı yoktur. Bilimsel gelişmelerin getirdiği birtakım teknik tanımlamaların Türkçe karşılığı olmadığı durumlarda, yabancı kelimeler elbette kullanılacaktır.

İmkanlar elverdiğince, bir veya birkaç lisanı öğrenip konuşabilmek, ''bir lisan iki insan'' sözü gereğince takdir edilecek bir olgudur. Fakat yabancı kelimeleri kendi dilimize ait sözcüklerin arasına katmak, olsa olsa bir özentilik veya kendini aşağıda görme duygusundan kaynaklanabilir.

Günlük hayatta kullanılagelen sayısız yabancı sözcüklerden iki örnek vermek gerekirse; bunlardan biri, bakkaldan tv konuşmacılarına kadar herkezin kullandığı 'poşet' sözcüğüdür. Örneğin, tv'de haber okuyan konuşmacı (spiker değil), verdiği haberde 'şüpheli poşet fünye ile patlatıldı'' demektedir. Poşet, Fransızca bir kelime, bunun da dilimizde 'torba' olarak karşılığı var. O halde neden?. Yani 'Bodrum'da Torba'ya tatile gidiyorum' demek için, 'Poşet'e tatile gidiyorum' mu demek gerekiyor.

Bir başka örnek de 'provokasyon' veya 'provokatör' kelimeleri. Bunların da dilimizde karşılığı var. 'Kışkırtma', 'tahrik' . 'kışkırtıcı' gibi.

Örnekleri çoğaltmaya kalksak, sayfalar yetmez. Bu konuda herkez, olabildiğince hassasiyet göstermelidir, öncelikle basın ve yayın kuruluşlarındaki konuşmacılara, siyatsetçilere ve yazarlara görev düşmektedir.

 
Toplam blog
: 53
: 671
Kayıt tarihi
: 22.12.09
 
 

1969 Tarhan Kolej (lise), 1978 Atatürk Eğ. Ens. Türk dili ve edebiyatı bl. Mezunuyum. Araştırmak ..

 
 
 
 
 

 
Sadece bu yazarın bloglarında ara