Wilson’ un "TBMM'de verdiği mesaj"

Obama ülkemize geldi, gezdi ve gitti. Dışarıdan bakıldığı zaman belki böyle nitelendirilebilecek bir gezi gibi. Dikkatle incelendiği zaman ise bunun o kadar basit olmadığı anlaşılır. Şimdi sizlere (d. 28 Aralık 1856 – ö. 3 Şubat 1924) arasında yaşamış ve Amerika Birleşik Devletleri'nin (dönem: 1913-1921) tarihleri arasında görev yapan 28. Başkanı Woodrow Wilson'un tarihe geçen ve adı ile anılan prensiplerini hatırlatmak istiyorum. Dikkatle bakın bakalım yaşadığımız dünya ne zaman şekillendirilmeye başlamış. Ne diyor Woodrow Wilson,

(*)1. Barış Antlaşmaları açık ve şeffaf biçimde yapılmalı, gizli antlaşmalar yapılmamalıdır.

2. Karasuları dışındaki denizlerde dolaşım, savaşta ve barışta, özgür olmalıdır. Uluslararası kararla, uluslararası antlaşmalara uyulmasını sağlamak için genel veya bölgesel ablukalar oluşturulabilir.

3. Uluslar arasındaki bütün ekonomik engeller kaldırılmalı ve serbest ticarete izin verilmelidir.

4. Uluslar, iç güvenliği sağlamaya yetecek miktarın dışında silahlanmamalıdır. Bunun sağlanması için garantiler verilmelidir.

5. Dekolonizasyon sağlanmalı ve sömürge topraklarında uluslara kendi kaderini belirleme hakkı verilmelidir.

6. Rusya topraklarındaki yabancı birlikler ayrılmalı ve devletlerin de yardımı ile Rusya'ya kendi gelişmesini sağlamak için her türlü imkân verilmelidir.

7. Almanya, işgal ettiği Belçika topraklarını boşaltmalı ve Belçika'da savaş önceki durum yeniden kurulmalıdır.

8. Almanya, işgal ettiği Fransa topraklarını boşaltmalı ve Prusya'nın 1871'de ilhak ettiği Alsace-Lorraine 'i Fransa'ya geri vermelidir.

9. İtalya'nın sınırları ulusçuluk anlayışına göre yeniden düzenlenmelidir.

10. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu halklarına kendi yazgını belirleme hakkı sağlanmalıdır (öz-belirlenim / self-determination ).

11. Romanya, Sırbistan ve Karadağ toprakları boşaltılmalı ve Sırbistan'a denize açılma imkânı verilmelidir. Balkan devletlerinin sınırları ulusçuluk prensibine göre düzenlenmelidir.

12. Osmanlı İmparatorluğu'nun Türk olan kısımlarına egemenlik hakkı tanınmalı, fakat Türk olmayan halklara bağımsızlık verilmelidir. Çanakkale Boğazı, sürekli olarak, bütün milletlerin ticaret gemilerine açık olmalı ve bu durum milletlerarası garanti altına konmalıdır.

13. Bağımsız bir Polonya kurulmalı ve Baltık Denizi'ne açılmalıdır.

14. Büyük ve küçük, bütün devletlere siyasi bağımsızlıklarını ve toprak bütünlüklerini karşılıklı olarak garanti altına almak imkânını sağlamak amacı ile uluslararası örgüt kurulmalıdır.

Bir düşünün bakalım Woodrow Wilson’ un tüm dedikleri uygulamaya geçmiş mi? Birde Obamanın, ABD seçimleri, seçim sonrası ve ilk yurt dışı seyahatleri ile TBMM’ deki konuşmalarını hatırlayın.

Şimdi soruyorum size TBMM’de konuşan Obama’ mı yoksa Woodrow Wilson’ muydu?

(*)Vikipedi, özgür ansiklopedi