Yabancı şirketler Nijerya’da

Yabancı yatırımları düzenleyen temel kanunlar,Şirketler ve İlgili Konular Kanunu (Companies and Allied Matters Act- CAMA), Arbitration and Concilliation Act (CAP) ve Nijerya Federasyonu Kanunları’nın (Laws of the Federation of Nigeria- LFN) ilgili hükümleridir. Bunlar arasında Nijerya’da şirketler ile ilgili düzenlemeleri yapan temel Kanun, CAMA’dır.
Silah – cephane , uyuşturucu ve hizmet üniformaları üretimi gibi çok sınırlı birkaç istisna dışında yabancılar, yatırım yapmak istedikleri iş kolunun tamamına sahip olabilmektedir.
Yabancı kişiler Nijerya’da şirket kurabilmekte, herhangi bir şirkete yatırım yapabilmekte veya bir şirketin faaliyetlerine katılabilmektedir. Ancak, bütün yabancı yatırımcılar, sınırlı bazı istisnalar dışında, Nijerya’da ayrı bir şirket olarak yapılanmak üzere gerekli işlemleri yapmak zorundadırlar.
Yabancı yatırımcının tek başına veya Nijeryalılarla ortak teşebbüs halinde faaliyette bulunabilmesi için, CAMA hükümlerine uygun olarak, önce bir şirket kurması ve bu şirketi Şirket İşleri Komisyonu’na (Corporate Affairs Commission / CAC) kayıt / tescil ettirmesi
gerekmektedir. CAC şirketler ile ilgili düzenleme ve denetleme yapmak ve şirket kayıtlarını korumakla yükümlüdür. Yabancı şirket, Nijerya’da yetkili bir avukata bu
amaç için yetki vererek, gerekli işlemleri yapabilmektedir.Bu işlemlerden sonra ayrıca Nijerya Yatırımları Teşvik Komisyonu’na (the Nigerian Investment Promotion
Commission / NIPC) kayıt yaptırılması gerekmektedir.

Anılan kuruluşun web sayfasına www.nipc.gov.ng adresinden ulaşılabilmektedir.
Yeni şirket NIPC’ye başvurarak, yabancı işçi çalıştırma kotası gibi diğer yatırım teşviklerinden yararlandırılmasını da isteyebilmektedir.

Yerel bir şirketle bütünleşmeden muaf tutulmak isteyen yabancı şirket, Şirketler Kanunu’nun (Companies Act) 56. Bölümü kapsamına uygun olarak Bakanlar Kurulu’na başvurarak muafiyet talep edebilmektedir. Ancak, bunun için yabancı şirketin, aşağıda belirtilen gruplardan birine girmesi gerekmektedir. Nijerya Hükümeti tarafından veya Hükümetin onayı ile ve belirli bir projeyi gerçekleştirmek amacı ile davet edilmiş olmak.  Belirli bir amaç için kredi veren yabancı devlet veya uluslararası kurum adına Nijerya’da bulunan yabancı şirketler. Yabancı bir devletin sahibi olduğu ve sadece ihracatı geliştirme faaliyetinde bulunan şirketler.
Nijerya Federasyonu’ndaki eyalet hükümetlerinden herhangi biri ile veya bunların herhangi bir ajansı ile ve Sözleşmenin Federal Hükümet tarafından onaylanmış olması kaydıyla, özel ihtisas projesi sözleşmesi kapsamında olan mühendislik danışmanları ve teknik eksperler. Ayrıca, yabancı yatırımcıların İçişleri Bakanlığı’ndan İş Yapma İzni (Business Permit) almaları ge-
rekmektedir. Nijerya’ya getirilen yabancı sermaye ve kazançların ülke dışına transferi konusunda da gerekli düzenlemelere kanunlarda yer verilmiş olup, getirilen dövizlere hiçbir şekilde el konulamayacağı belirtilmiştir. Ancak bu dövizlerin Nijerya’ya yetkili bir banka veya finans kurumu tarafından getirilmiş olması ve resmi döviz piyasasında yerel para olan Naira’ya çev-
rilmesi istenmektedir. Bu işlem sırasında yatırımcıya, getirmiş olduğu dövizi belgelemesi amacı ile bir Sermaye İthal Sertifikası (Certificate of Capital Importation-CCI ) verilmektedir.
Yabancı yatırımcı, kendisine verilen Sermaye İthal Sertifikasını ibraz ederek, bu yatırımından sağlandığı bütün kazançları ve temettüleri transfer edebilir. Ancak, bu transfer işleminin gerçekleştirilebilmesi için ayrıca Nijerya Yatırımları Teşvik Komisyonu’na (Nigerian
Investment Promotion Council / NIPC) kayıt /tescil olunması şartı da aranmaktadır.

Yabancı şirketler Nijerya’da temsilcilik açabilmektedirler. Ancak, bunlar ticari faaliyette bulunamamakta, sözleşmeleri sonuçlandıramamakta, akreditif açamamakta veya bu konuda görüşme yapamamaktadırlar. Temsilcilikler sadece irtibat ve promosyon büroları olarak faaliyet gösterebilmektedirler. Bunların yerel işletme giderleri yabancı şirket tarafın-
dan karşılanmak zorundadır. Temsilcilik bürosunun da CAC’de kayıt/tescil ettirilmesi gerekmektedir.