Yunan mitolojisinde kim kimdir?

Yunan mitolojisine göre başlangıçta şekil almamış boşluk vardır: Khaos

Bu boşluktan yeryüzü oluşur: Gaia

Gaia, “parthenogenesis” (kendi kendine doğurma prensibi-parthenos: genç kız, bakire ) ile gökleri, denizleri ve dağları doğurur:

Uranos (Gök), Pontos (Deniz), Dağlar

Daha sonra Gaia ve Uranos’tan doğanlar:

Titanlar (Okeanos, Koios, Krios, Hyperion, İapetos, Kronos, Theia, Rheia, Themis, Phoibe, Mnemosyne, Thethys)

Kykloplar(Tek gözlü devler: Arges, Steropes, Brontes)

Hekatonkheirler (Yüz kollu devler: Kottos, Briareus, Gyes)

Uranos , Gaia’dan doğan çocuklarını doğar doğmaz toprağın bağrına basmaktadır. Gaia şişer, acı çeker. Sonunda dayanamaz, oğlu Kronos’a bir tırpan verir. O da Uranos’un hayalarını keser, denize atar.

Uranos’un kesilen hayalarının spermasından ve kanından doğanlar:

Aphrodite (Hayaların atıldığı denizden çıkar. Bir başka rivayete göre Zeus ile Dione’den doğmadır. Kocası güzellikten hiç nasip almamış, topal tanrı Hephaistos’tur. Hera, kocası Zeus’un Athena’yı kafasından çıkarmasını kıskanmış, Hephaistos’u kendi kendine doğurmuştur. Aphrodite kocasını savaş tanrısı Ares ile aldatır. Bunu bilen demircilerin ve zanaatkârların tanrısı Hephaistos, iki sevgiliyi ağlar içine alacak demir ağlardan bir tuzak yatak yapar ve onları yakalar.)

Devler

Erinysler (İntikam perileri)

Titan İapetos ile Asia’dan doğanlar:

Atlas (Zeus tarafından gök kubbeyi omuzlarında taşımakla cezalandırılır.)

Prometheus (Ateşi çalıp insanlara götürür. Zeus ceza olarak onu zincirle bağlar. Ciğerini kartala yedirir.)

Epimetheus (Prometheus’un ateşi çalmasına Zeus çok kızar. İnsanlara bir bela vermeye karar verir. Epimetheus, Prometheus’un Zeus’tan armağan alma dediğini unutur. Tanrıların insan soyunu yok etmek için yarattıkları Pandora’yı alır ve onunla evlenir. Pandora’nın çok güzel bedenini Hephaistos yapmış, Athena elişlerini öğretmiş, Aphrodite cilve, naz, Hermeias yalan, dolan, tilki yüreği koymuştur. Onun için adı Pandora, yani bütün tanrıların armağanı olmuştur. Epimetheus kutuyu açınca bütün olumsuzluklar dışarı saçılır. Bir tek umut kalır kutunun içinde.)

Menoitios

Titan Kronos ve Rheia’dan doğanlar:

Hestia (Ocağın simgesi. Her tapınakta ve evde sunağı vardır. Evlenmemiş, bakire kalmış.)

Demeter (Toprak ve bereket tanrıçası)

Hera ( Dırdırcı, huysuz, kıskanç, saman altından su yürüten, varlıklı bencil kadın simgesi. Zeus’un eşi)

Hades ( Yeraltındaki ölüler ülkesinin tanrısı)

Poseidon ( Denizin mutlak hakimi olan tanrı)

Zeus (Tanrıların tanrısı, tanrıların babası. Gök tanrısı. Latincede Jüpiter. Hem tanrılarla hem insanlarla evlenmiş)

Zeus’un hem tanrıçalarla, hem ölümlülerle ilişkilerinden doğanlar çok sayıdadır. Bunlardan bazıları:

Metis’ten, Athena ( Zeus Metis’i gebe bıraktıktan sonra onu kendi içine alır. Daha sonra Athena’yı kafasından çıkarır. Akıllıca savaşın tanrıçasıdır.)

Leto’dan, Apollon (Bilicilerin, kâhinlerin tanrısı. Troya savaşında Troya’lılardan yana olan Anadolu kökenli bir tanrıdır.) ve Artemis ( Anadolu’daki ana tanrıça, toprak ana Kybele, Latincede Diana. Ok, yay, at ve araba, avcılık ile de ilgilidir.)

Hera’dan doğanlardan, Ares (Kaba kuvveti simgeleyen savaş tanrısı. Roma mitolojisinde karşılığı Mars. Yunan’da değil, ama Roma’da saygın ve değerlidir.)

Alkmene’den, Herakles ( Doğaya karşı dayanıklılığı simgeler. Hep iyilikten yanadır. Çok güçlüdür. Zorla kahraman yapılır. Hera, Herakles’in cinnet getirmesini sağlar. Herakles çocuklarını öldürür. Arınmak için 12 zor görev verilir. Latince’de adı Hercules.)

Elektra’dan (Atlas’la Pleione’nin kızı. Tragedyalarda adı geçen Agamemnon ile Klytaimestra’nın kızıdır. Gerçekte yiğit bir kızdır ama anasını öldürdüğü için karanlık bir kişilik olarak, kan davasının simgesi olarak betimlenir. Babası, Troya savaşını kazanabilmek için kızkardeşi İphigeneia’yı tanrılara kurban ettiği için annesi Klytaimestra düşmanı ile kocasını aldatır. Daha sonra aşığı ile bir olup kocasını öldürür. Elektra da kardeşi Orestes’i babasının öcünü almak üzere yetiştirir. Annesini öldürmesine de yardım eder.), Dardanos (Samothrake-Semendirek adasında yaşarken kardeşi ölür, adayı su basar. Anadolu’ya göçer. Göç ettiği yerdeki kral kızını ve tahtını ona verir. Kendi adını taşıyan şehir kurar. Sonra tüm bölgeye adı verilir. Dardanos tepesi, Çanakkale yakınında.)

Europa’dan( Zeus boğa kılığına girerek yanına yaklaşır. Europa sırtına binince kaçırarak onu Girit’e götürür.), Minos doğar. (Minos, Girit kralıdır. Poseidon’a kurban etmeye söz verdiği boğayı kurban etmeyince Poseidon kızar ve karısı Pasiphae’yi boğaya aşık eder. Pasiphae , Minotauros adı verilen insan bedenli boğa başlı canavarı doğurur. Minos bu canavarı saklamak için bin bir dehlizli Labyrinthos sarayını yaptırır. Minos’un kızı Ariadne, eline verdiği iplik yumağı ile yolunu kaybetmemesini sağlayarak Theseus’un canavarı öldürmesini sağlar.)

Maia’dan, Hermes (Zeus’un habercisi. Maceracı ve kurnaz. Habercilerin ve hırsızların tanrısı. Ölülerin ruhlarını Hades’e götürür. İlk çağlarda yolcuları koruyucu ve kilometre taşı olarak yollara Hermes taşları dikilirdi. Hermes ayrıca, çobanların bekçisi ve kavalı icat edendir. Çobanlar tanrısı, keçi ayaklı Pan’ın da babasıdır. Pan kaval çalar, insanların uyuduğu ıssız yaz öğle saatlerinde beklenmedik gürültüler yapar, “panik” korkular yaratır. Latincedeki adı Faunus’dur.)

Semele’den, Dionysos (Doğada hayvanlarla ve yaratıklarla yaşar, coşar. Bu ruh haline “Mainomai” veya “enthousiasmos”denir. Bu ruh durumuna ulaşmak için Dionysos’un açtığı yol, şarap ve sarhoşluktur. Barışçıl, şölen, kutlama, eğlence seven, kibirsiz tanrıdır.)

Yunan mitolojisinde tanrı isimleri ve efsanelerde geçen isimler yüzlercedir. Yukarıda adı geçenler bunlardan sadece bir kaçıdır. Ancak başlangıcı ve ana isimleri bilmek detaylar öğrenildikçe bilginin yerli yerine oturmasına yardımcı olabilir.