- Kategori
- Sağlık
Yüz felci
Son birkaç aydır yüz felci tanısıyla fizik tedavi ünitesine gelen hastalar oldukça arttı. Yüz felci görülme sıklığı her ne kadar kış aylarında daha fazla olsa da aşırı sıcaklardan bunalanların klima önünde oturmaları, ya da duştan çıkar çıkmaz serinleticilere koşmaları yaz aylarında da yüz felci görülme riskini artırıyor.
Yüz felci, yüzün bir yarısında (eğer nörolojik başka bir hastalıktan kaynaklanıyorsa alt yarısında) yüz hareketlerinin kaybolmasıdır. Yüzün ön kısmındaki hareketi sağlayan sinir ile buradaki duyuyu alan sinir farklıdır. Yüz felcinde hareketi sağlayan sinirde bir problem olur. Bu yüzden yüz felcinde kişi yüzünü hareket ettiremez ancak felçli tarafa dokunulduğunda bunu hissedebilir.
Yüz felci hasarın oluştuğu yere göre merkezi ya da periferik (çevresel) olarak 2’ye ayrılır. Merkezi yüz felci inme gibi beyinde hasar oluşturan nörolojik hastalıklarla birlikte görülür. Yani burada hasar beyindedir. Periferik yüz felcinde ise sinirle ilgili bir durum vardır.
Yüz kaslarında hareketi sağlayan sinir beyinden çıktıktan sonra yüze gelesiye kadar kulağın hemen arkasındaki kemiğin içinde dar ve düz olmayan yani hasara açık bir yoldan geçer. Bu yoldan geçerken de bazı yerlere dallar verir.
İşte bu dallar nedeniyle her yüz felci hastasında hareket kaybına ek olarak bazı bulgular görülebilir. Örneğin sinir bu yolda ilerlerken kulak içine bir dal gider, eğer yüz felcine sebep olan durum bu dalın üst kısmındaysa kişide yüksek sesten rahatsız olma durumu da görülebilir. Ancak lezyon bu dal ayrıldıktan sonra daha aşağıda olduysa kişide bu bulgu olmaz.
Periferik yüz felcinin birçok sebebi olabilir. En sık görüleni Bell Paralizi denilen ve genellikle soğuk alımı nedeniyle sinirin geçtiği yolda hafif ödemler oluşmasına bağlı sinire bası olmasıdır. Burada sinirde bir lezyon yoktur sadece üzerine bası olduğu için sinir fonksiyonunu yapamamaktadır. Genel olarak ödem kısa bir sürede çözülür ve tam iyileşme sağlanır. Yine bu bölgede oluşabilecek tümörler, virüsler, orta kulak iltihabı, vitamin eksikliği, hipertansiyon, şeker gibi sistemik hastalıklar, travmalar ve bu bölgeyi ilgilendiren ameliyatlar periferik tip yüz felcine sebep olabilir. Eğer sinirde bir hasar varsa tam iyileşme sağlanamaz.
Teşhiste en önemli olan şey yüz felcinin sebebidir. Tedavi sebebi ortadan kaldırmak için ve ek bulgu varsa onları kontrol etmek için uygulanır. İlaç, vitamin takviyesi ve gerekirse cerrahi ile tedavi edilebilir. Akupunktur gibi tamamlayıcı tedaviler uygulanabilir. Kasları çalıştırmaya yönelik fizik tedavi uygulanabilir.
Felce sebep olan durumu ortadan kaldırmak bazı durumlarda biraz zaman alabilir. Böyle durumlarda da hareket kaybı olan kaslarda geri dönüşümü olmayan bazı problemler olabilir. İşte özellikle bu hastalarda fizik tedavi büyük önem taşır.
Ayrıca yüz felcinde göz ardı edilmemesi gereken büyük problemlerden biri de psikolojik ve sosyal problemlerdir. Dışarıdan fark edilen yüz felci olgularında 5 kat fazla depresyona yatkınlık tespit edilmiştir.