Zamanı akıtmak 34

34-] Yine bir diskte, çember üzerindeki bir nokta (kutup nokta gibi), eksen çevresindeki nokta ile aynı zamanda devinirler. Ama diskin merkez uzağındaki, çembere dek kuşağı, ekvator gibi daha hızlı döner. Yine, dünya gibi küre şeklin de olan sistemlerdeki ekvatorla, kutup çevresindeki bir noktası kendi eksenlerinde aynı süre içinde dönerler. Ekvator kutup çevresine göre hızlı döner, daha çok olay yaşar ve daha çok yol alır. 

Ekvatorda zaman, kutba göre, daha hızlı geçer. Mekan boşluğu olaylar bolluğunu sağlar. Nasıl ömrünüze göre hızlı olmayan bir metabolizma hareketi ömrünüzü ortaya koyamazlar ise. Eksenden hızlı olmayan, sosyal ve toplumsal (uzay zaman) süreçleri de, sistem ömürlerini de, toplumsal ömürleri de, ileri yön oluşturulma akışını da ortaya koyamazdılar. Eksen çevresindeki kat edilen yol, eksenin ket ettiği çevresel yoldan daha çokken, her iki devinimler de, aynı süre içinde olup biterler.

Geçmişin, süreçle girişip; devam eden bu yapısal oluşma ilişkisi, şimdi referanslı olmak zorundadırlar. Ve güncel düzey ve düzlem içindedirler. Sistem karmaşıklaştıkça, olay ve olgulara dek hızı artmaktadır (olaylar çok aşmaktadırlar). Eksene göre bağıntılı olmak demek, eksenin bir dönüş turu süre boyunca sistemin bütünsel sarım dönüşü de, eksenle aynı zaman içinde gerçek eşir olması demektir. 

Yine eksenin bir dönüş turu boyunca, eksen çevresi sarım içi olayların gerçekleşmesi de, eksen devinim süresi boyunca, sarım içi olay ufkundaki olgu ve olaylar da, merkezden çevreye doğru, eksenin bir dönüş turundan önce keslerce iç devinmeler gerçekleştirmek zorundadırlar. Bu olay ve olgular zorunlu gelişmenin dokusuyla uyuşmak zorundadırlar. Eksen sarım çevresi içi, toplumsal ve sosyal yarara göre; hem nesnel ve hem de nesnele dek öznelliklerle oluşturulup; çekim alanı kılınırlar. 

Bu durum, toplumsa oluşun tavrı ve toplumun ayağa kalkışıdır. Halkın tavrı ise, halkın bildiği, ya da toplumsal amaca yakın olan edimlerle halkın alışmalarını uyuşturan sürdürüşle halkın üretimleridirler. Halkın tavrı, toplumsal oluştan sonradırlar. Halk, inanç aşmaların ve sosyolojik soy kütüklü olan tarihi etnik eşmelerin ve etnik örflerin teşvikinden ilham alışlarla, yerelce kültürlerin ya da yerele dek ritlere dek edimlerin, yüklenicisidirler. 

Halk; yaşanılama olarak toplum sayesinde var kalırlar. Halkın iç uzay zaman devinmeli var oluşları, topluma göre daima, hep yavaştır. Çünkü halkın iç zaman devinmesi çok eksenlidirler, bu yüzden toplumla halk sürtüşür. Halkın eksenlerinin de, zor değişir olan inançları vardır. İnançlar, değişme eğilimli olmadıklarından ötürü, zamanlarının yavaş akışıyladır ki, toplumsa zamandan oldukça geridedirler. 

Halk ve toplum, iki ayrı eksenli bağıl ama birbirine bağıl dönüşlü oluşmadırlar. Zaman zaman birbirine avara kasnak dönüşü hareketleri göndererek sisteme dek düzeltmelerini yapmaları da, kaçınılmazdır. 

Halk, toplumu sayesinde, kıtlık, açlık, salgın hastalıklar ve kendisini savunamama gibi doğal eleğin ya da doğal seleksiyonlar yapan doğanın, hışımlından; ancak böylece toplumları eliyle kurtulurlar. Halk, toplumun üretiş zenginliği etrafında kümeleşen; özel, öznel, kişisel yaşayıştı, tüketiş birlikleridirler. 

09.09.2009