Zamanın periyodik start-finiş takvimi

Bizler rastgele yaşıyoruz ama herkes bizim gibi değil; belki bazıları örneğin zaman çizelgesi kullanır sabah, akşam gibi günün vakitlerinin net çizgilerinin belli edilmesini ister. Tamam, kullandığımız bir takvim var, belki bunda da yazıyor ama namaz/oruç vakitlerini göstermek ve imsakiye anlayışıyla… Sabah olmadan/güneş doğmadan sabah namazı, güneş gruba eğilince ikindi falan. Yani elbette bunlar dinen doğru olabilir ama günün vakitlerinin ne zaman başlayıp ne zaman biteceğinin bilimsel bir takvimi olmalı.

Gerçi saat kullanılıyor ama vakitlerin bilinmesi de gerekebilir. Adam derki mesela ikindi vakti buluşalım. İkindinin ne zaman olduğunu bilmiyoruz ki. E namaz vakitlerini de her zaman herkes takip etmez ya da edemez. Etse bile bilimsel olarak bazılarına ikna edici gelmeyebilir. Karanlıkta adam namaza gidiyor. Güneş bile doğmadı ama imsakiye öyle diyor. Hem zaten güneşin doğmadığı (doğsa bile doğduğunun görülmediği) günler de var. Biz nereden bileceğiz sabah ne zaman oluyor?

Hayatımız düzenli değil ki zamanı düzenleyelim. Biz zamana uyacağımıza zamanı kendimize uyduruyoruz. Elimizden gelse güneşi bile uyandığımız saatte doğduracağız. Hem zaten sabah yerine öğleyin uyanan biri için zaman takibinin ne anlamı olabilir ki.

Günlerin ayların takvimi var. Bir de kolumuzda saat. İyi de güneşe göre, aya göre, günün vakitlerine göre yaşayan insanlar olamaz mı? Saat her zaman günün vaktini göstermez örneğin. Bazen güneş geç doğar, akşam erken olur. Sen saat 8 (20.00) dersin, özellikle yazın, akşam sanılır ama hala güneş batmamıştır. Her gün için ayrı ayrı vakitlerin başlama ve bitişleri takvim olarak verilmelidir.

Dinsel anlamda namaz vakitleri günün vakitlerini gerçek şekliyle veriyor mu? İmsakiyeler bilim merkezleri tarafından mı hazırlanıyor? Ben tam güneş battığı (akşamın başlama saati) anda akşam namazı saati olduğunu görmedim. Ki bazen güneşin battığı ve doğduğu da anlaşılmıyor.

Her türlü ayrıntıyı biliyoruz ama zamanı planlı kullanma konusunda ciddi soru işaretleri var. Bir cinayet olayında ifade gün de belirterek “akşamın başlangıcı” dese saat kaç olduğunu tespit edebilir misiniz? Oysa elinizde böyle bir çizelge ya da takvim olsa güneşin battığı saati tespit eder olayı çözersiniz. Biliyorum, dindar insanlarımız namaz saatlerinin günün vakitlerini gerçek olarak tespit ettiğini söyleyecekler ama bu konuda ben pek ikna olamıyorum. Güneş batmamış akşam namazına gidiliyor. Ya da zaten bazen kapalı havalarda güneşin batıp batmadığı anlaşılmıyor. Ama bu işin meteorolojisi var, Greenwich’i var, uluslararası gözlem istasyonları var… Yani onlar tespit edebilir.