Anayasa ve referandum

Son günlerde, Anayasa değişikliği daha doğrusu Anayasa'nın bazı maddelerinin değiştirilmesi hususu ülkemiz siyaset gündeminin ilk sırasında yerini almış durumdadır.

Benim üzerinde duracağım husus, değişiklik getirecek yeni maddelerin kabulünün, halk oylamasına yani Referanduma sunulmasıdır.

Anayasa Hukuku, Devletin ana hukuksal yapısıdır. Anayasa'da yer alan maddeler hem çok önemli hem de çok kırılgan maddelerdir. Anayasa'yı inşa etmek büyük bir beceri, engin bir hukuk bilgisi ve tecrübe ve de büyük bir zaman ister. Ayrıca, bana göre, Anayasa'nın , ülkemizde yapıldığı üzere, boyuna değiştirilmemesi gerekir. İşte İngiltere. Yazılı Anayasaları yok. Yüzyıllardır Demokrasi'nin beşiği olarak anılan bir ülke. Örneğin; Başbakan Avam Kamarası üyeleri arasından seçilir denmiş. Bu kural hiçbir yerde yazılı değil. Başbakanların mutlaka avam kamarası üyesi olması gerekir kuralı. bir teamül olarak devam ediyor. Kimse bu kurala dokunmuyor. Önemli olan hukuk'u uygulamak. Kelimelerle oynamamak. Zira en mükemmel hukuki maddeleri dahi, bir çok şekilde yorumlamak mümkün olabilir. Esas olan o maddenin yazıldığı tarihteki gerekçe ve toplumsal ihtiyaçtır.

Bu kadar önemli bir kanun veya hukuksal düzen olan Anayasa'nın değiştirilmesinin Referanduma yani Halk Oyuna sunulması anlaşılır gibi değil. Bu uygulama daha önce de yapıldı. Yine yapılacak gibi görülüyor. Evet Anayasa Toplumsal Bir Mukaveledir. J.J.Rousseau devlet yapısını anlatırken Anayasa'yı böyle tarif etmiş ama , Rousseau bu tarifi primitif toplumu izah ederken kullanmış ve ütopik bir toplum felsefesi olarak öne sürmüştür. Yoksa toplum bireyleri bir araya gelsin Anayasa yapsın demek istememiştir.

Bizim 1924'lerden gelen bir Anayasa geleneğimiz ve yerleşmiş ve de değiştirilemez Anayasal maddelerimiz mevcuttur. Ayrıca toplumda Anayasa ile ilgili hukuki nosyonlar büyük ölçüde yerleşmiştir. Önemli olan güncel yaşama uymayan veya cevap veremeyen maddelerin değiştirilmesi ise. bunun akademisyenler başta olmak üzere, Anayasa hukukunda söz sahibi olmuş uzman kişilerce yapılması doğru olacaktır. Geniş halk kütlelerinin oyuna başvurmak, bence hiç düşünülmemesi gereken bir yoldur.