Azerbaycan’da kamu yönetiminde önemli düzenlemelere gidilecek

Bu düzenlemeden sonra Azerbaycan’a bağlı Nahçıvan Özerk Cümhuriyyeti’nin Ali Meclis (Parlamento) Başkanı Sayın Vasif Talıbov’un yeni göreve getirileceği bekleniyor.

26 Eylül’de Azerbaycan’da referandum yapılacak. Referandumda Azerbaycan Anayasa’sında yapılan çok önemli değişiklikler halk oyuna sunulacak. Bu değişiklerle birlikte Azerbaycan’ın kamu yönetiminde de önemli düzenlemelere gidilecek. Düzenlemeyle Cumhurbaşkanı yardımcıları (vitse-prezidentler) atanacak.

Referandumda Anayasa değişikliği halk tarafından desteklenirse, özellikle Cumhurbaşkanı’nın birinci yardımcısının kim olacağı en çok merak edilen konulardandır. Çünkü Azerbaycan Anayasası’nın 105. maddesine yapılacak olan değişikliğe göre Azerbaycan Cumhurbaşaknı görev süresi dolmadan istifa etdiğinde veya görevini yapamaz durumda olduğunda onun yetkilerini birinci vitse-prezident yerine getirecek. Yani bu göreve tayin edilecek şahıs fiili olarak ülkenin ikinci adamı olacak. Düzenlemeden önce ise Cumhurbaşakanı’nın görev süresi dolmadan istifa etdiğinde bu görevi Azerbaycan Başbakanı veya Azerbaycan Parlametosunun Başkanı yerine getirebilirdi.

Bugünler Azerbaycan kamuoyunda birinci vitse-prezident görevine kimin tayin edileceği sıkca sorulan sorular sırasında. Büyük çoğunluk bu göreve Azerbaycan’a bağlı Nahçıvan Özerk Cümhuriyyeti’nin Ali Meclis (Parlamento) Başkanı Sayın Vasif Talıbovun getirileceği kanısını taşıyor. Bu kanıda olanlar sırasında Azerbaycan’ın  milletvekilleri, çoksaylı siyasileri ve siyasi parti liderl?ride var.

Mesela, Azerbaycan’ın Anavatan Partisi Genel Sekreteri Sayın Fezail Ağamalı Anayasa değikiliğinden sonra birinci vitse-prezident görevine Sayın Vasif Talıbovun atanacağını tahmin ettiğini söylüyor. Fezail Ağamalı şöyle devam ediyor; “Bugün Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nin Başkanı Sayın Vasif Talıbov uzun yıllardan beri orayı çok büyük başarıyla yönetiyor. Anayasa’ya göre Azerbaycan Parlamentosu ve Nahçıvan Parlamentosu erk dağılımına göre iktidarın ikinci koludur. Bu durumda Nahçıvan Ali Meclis Başkanı’nın doğrudan Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın yönetim sistemine bağlılığı yoktur. Bu bağlılığı sağlamak için Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Başkanı birinci vitse-prezident ola bilir.  Böylece belirttiğimiz boşluk kendi kendine yok olacak” – diyor Anavatan Partisi Genel Sekreteri.

Azerbaycan Parlamentosu’nun Milletvekili Zahid Oruc internet sitelerine açıklamasında Sayın Vasif Talıbov’un geçtiğimiz on yıllar boyunca Nahçıvan’da devletine onurla hizmet ettiğini söylemiş. Onun Ulu Önder Haydar Aliyev’e  ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev’e sadakatı ile seçildiğini öne çeken Zahid Oruc Sayın Vasif Talıbov’un birinci vitse-prezident görevine en güçlü adaylardan biri olduğunu belirtiyor.

Azerbaycan’ın bağımsızlığı uğrunda savaşan siyasilerden Ramiz Tağıyev açıklamasında şöyle demiş; “Sayın Vasif Talıbov’u yakından tanıdığım için net söyleyebilirim ki, o, büyük devlet adamıdır. İnsanların boşuna hapis edilmesine izin vermez. O, kelimenin tam anlamıyla Haydar Aliyev’in siyaset okulunun mezunu, onun davamçısıdır. Sözü ile emeli bir olan değerli şahsiyyettir. Bana öyle geliyor ki tüm bu nitelikleri Sayın Vasif Talıbov’u vitse-prezident görevine atanması için yeterlidir”

 Yüksek devlet görevlerinde çalışmış Profesör Kabil Hüseynli Sayın Vasif Talıbov’u şahsen tanımasa da onun merhum Haydar Aliyev’in yakın silah arkadaşı olduğunu söylüyor. Onun uzun yıllardır Nahçıvan’ı çok iyi yönettiğini, geçtiğimiz yıllarda Nahçıvan’ın sanki yeniden inşa edilerek gülüstana çevrildiğini, onu Ermenilere karşı koruduğunu öne çeken Kabil Hüseynli zor şartlar altında tüm bunları yapan kişinin, yani  Sayın Vasif Talıbov’un vitse-prezident olmayı hak ettiğini belirtiyor.

 Eski milletvekili, Yeni Azerbaycan Partisi Siyasi Konseyi’nin üyesi Musa Musayev ise açıklamasında şöyel demiş; “Birinci vitse-prezident adayı Cumhurbaşkanımız Sayın İlham Aliyev’e, devletimize, milletimize, sadık, şahsi çıkarlarını bir kenara bırakarak devletin, milletin çıkarlarını savunan, Milli Lider Haydar Aliyev ile bir dönemde çalışmış, onun yolunda, Yeni Azerbaycan Partisi’nin oluşmasına çaba harcamış insanlardan tayin edilmesi lazım. Kanaatimce bir kaç kişi bu göreve layıktır. Bunlar Vasif Talıbov, Beyler Eyyubov, Hacıbala Abutalıbov ve Kemaleddin Haydarov. Adı geçen kişiler birinci başkan yardımcılığına layık kişilerdir. Ulu Önder Haydar Aliyev Nahçıvan şehrine dönerken, 1991-1993 yıllarında Sayın Vasif Talıbovun evinde yaşamış.  Ben, Vasif Talıbov’un ve kardeşi Muharrem Talıbov’un 90’lardan Haydar Aliyev’in yanında olarak Ona destek verdiklerinin defalarca canlı şahiti olmuşum.  Bu, Vasif Talıbovun ve ailesinin Milli Lider Haydar Aliyev’e olan sevgisinin, bağlılığının en önemli kanıtıdır”.

 Sayın okucularımız için şunu da belirtelim; Sayın Vasif Talıbovun Başkanı olduğu Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti bugün Türkiye’nin qarantörlüğünde. Bu 1921 yılında imzalanan iki uluslararası belgede - Moskova ve Kars anlaşmalarında yer alan maddeyle ilgilidir. Bu anlaşmanın imzalanması sırasında Türk diplomatlar Nahçıvan’ın sadece Azerbaycana bağlı Özerk Cumhuriyyet olması şartıyla Ondan vazgeçmişler. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk de 1918-1921 yıllarında Nahçıvan’ın yabancı düşmanlardan korunmasında büyük çaba harcamış. “Nahçıvan Türk Dünyası’nın kapısıdır” - diyen Büyük Önder kendi Türkiye’de Kurtuluş Savaşı devam ederken bile, Ermeni daşnakları ile mücadeleye yardım amacıyla Kazım Karabekir Paşa’nın yönetimi altında orduyu Nahçıvan’a yardıma göndermiş.

2010 yılında Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Ali Meclis Başkanı Vasif Talibov Türkiye ziyaretinde bu olaylar bir daha hatırlanmış.

Ali Meclis Başkanı’nın Ankara’da yaptığı görüşmelerde Türkiye ile Azerbaycan’ın Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında işbirliğinin perspektifleri görüşülmüş.

Görüşmelerde belitilelen en önemli konu şuydu; Türkiye ile Azerbaycan ilişkilerinin en çok geliştiği bölgelerden biri Naxçıvan’dır. Nahçıvan’ın güvenliği ve refahı Türkiye’nin güvenliği ve refahı. Türkiye her zaman Azerbaycan’ın yanında olacak, Nahçıvan ile omuz omuza olmaya devam edecektir. Tarih boyunca kaderimiz de, geleceğimiz de müşterektir. Gelecekte yapılacak olan demiryolu  Nahçıvan’ı Türkiye’ye daha sık bağlayacak.