Bilgisayarla gelen tehlike

Bilgisayar hayatımıza girdi gireli, beraberinde hayatımızı kolaylaştıran çok güzellikler, aynı zamanda hayatımızı zora sokan, kötü durumları da beraberinde getiriyor. Bilgisayarın en büyük tehlikelerinden biri insan sağlığını etkiliyor olması. Mesela, kullandığımız monitörlerin sağlıksız, teknolojinin eski olması gözlerimizi etkiliyor. Bilgisayarımızın olduğu yerde ergonomik bir duruş ve bakış açımız yok ise, omurgamız etkilenebiliyor. Kollarımız, boynumuz, sırtımız bundan zarar görebiliyor. Ama tüm bunların ötesinde, son zamanların en tehlikeli rahatsızlıklarından biri olarak kabul edilen bir hastalık kapımızda her an içeri girmek için hazırda bekliyor.

Nedir bu tehlikeli hastalık diye soranlara hemen cevap vereyim: Akciğer Embolisi!..

Akciger Embolisi; Akciğer damarlarının pıhtı ile tıkanması olarak açıklanıyor ve eğer pıhtı çok büyük ise, kişinin aniden fenalaşıp daha ne olduğu anlaşılamadan ölmesine neden olabiliyor. Peki nasıl meydana geliyor bu hastalık ? Açıklayalım !..

Zamanının büyük bir çoğunluğunu bilgisayar başında hiç hareket etmeden geçiren bir çok insan, akciğer embolisi denilen bu hastalıkla, yani akciğer damarlarının pıhtı ile tıkanması ile karşı karşıya kalması mümkün. Aynı zamanda bu hastalığa şişmanlar, hamile kadınlar, doğum kontrol hapı kullananlar, sigara tiryakileri, ayaklarında geniş varisleri olanlar, kalp hastaları ve kısa bir zaman önce ameliyat geçirmiş kişilerde bu tarz pıhtı oluma riski çok yüksek. Yani bu tür problemleri olanlar potansiyel “akciğer enbolisi” hastası sayılabilirler.

Uzmanların verdikleri bilgiye göre, uzun süre hareket etmeden oturmak, kan akımın yavaşlamasına ve kanın bacak toplardamarlarında birikmesine neden oluyor. Hem uzun süre hareketsiz oturmak, hem de bacakları sarkıtmak, toplardamarlardaki kan akımının yavaşlamasına ve pıhtı oluşumuna zemin hazırlıyor. Bacak damarlarında oluşan pıhtılar buradan koparak, kanla akciğerlere gelebiliyor ve buradaki damarları tıkayabiliyor ve akciğer embolisi adı verilen hastalığa neden oluyor. Bu duruma kolaylaştırıcı risk faktörleri de eklendiğinde, pıhtı oluşumu kaçınılmaz oluyor.

Konunun uzmanları; şişmanlar, hamile kadınlar, doğum kontrol hapı kullananlar, sigara tiryakileri, varisleri olanlar, hatta yakın zamanda kalp ameliyatı geçirenler, özellikle ortobetik operasyonlar sonucu uzun süre koltuğa yada yatağa bağlı olarak uzun süre yaşayan insanlarda, pıhtı oluşma riskinin çok daha yüksek olduğuna dikkat çekiyorlar.

Akciğer embolisinin belirtilerinin tıkanan akciğer damarının büyüklüğüne göre farklılık gösterdiğine işaret eden uzmanlar, pıhtı çok büyük ise kişinin aniden fenalaşıp daha ne olduğu anlaşılamayan ölebileceğini bildiriyor. Bu hastalığın belirtileri ise şunlar: Daha küçük pıhtılar ise ani başlayan nefes darlığı, göğüs ağrısı, öksürük, öksürükle kan tükürülmesi, kalp çarpıntısı, ateş, sıkıntı hissi gibi değişik belirtilere neden olabiliyor. Akciğer embolisinin kesin tanısı için; akciğer röntgeni, sintigrafi, spiral tomografisi, kanda D-dimer yüksekliği, bacak toplardamar ultrasonografisi gibi tanı yöntemlerinden yararlanılıyor.

Peki nelere dikkat etmek gerekiyor ? Uzmanların bu konudaki görüşleri de şöyle : Özelikle zamanının çoğunu bilgisayar başında geçirenler, ara sıra kalkıp dolaşmalılar ve masa başında, hafif egzersizler yapmalılar. Bu egzersizler, damarlardaki kan dolaşımını hızlandıracaktır. Ayrıca kan dolaşımını arttırmak için, bacak kaslarına zaman zaman masaj yapmak da faydalı olacaktır. Bu arada benim nacizane bir tavsiyem, bacaklarınızı şöyle 10 saniye aralıklarla gerip gevşek bırakın, ve evinizin ya da iş yerinizin koridorlarında birkaç dakika yürüyün ve bunu gün içinde sıkça tekrarlayın. Ayrıca oturduğunuz yerde bacaklarınızı sarkıtmayın, yükseğe koyun. Çok sıkı çoraplar giymeyin ve özellikle bayanlar jartiyer kullanmayın. Mümkün olduğunca düzenli yürüyüş ve bolca egzersiz yapın. Bolca sıvı içecekler ve özellikle meyve suyu tüketin.

Ha, bu arada en önemlisini unuttum. Özellikle bilgisayar karşısında oturarak çalışmak zorunda kalanlar yada uzun süre bilgisayar kullanmak zorunda kalanlar : “alkol, kafeinli içecekler ve SİGARA’dan uzak durun. Bunlar bu hastalığı tetikleyen en büyük yan etkilerden ve düşmanlardan bazıları..

Ve mümkünse, bilgisayar karşısında fazla oturmayın. Eğer sağlıklı yaşamak istiyorsanız !..

../