Birilerinin eksiğini mi tamamlayacağız; ortalamanın üzerindeysen ortalamaya girmek zorunda değilsin

Her şeyin kategorilere ayrılması ve kendi kategorisinde sınıflandırmaya tabi tutulması gerekir. İnsanlar için de geçerli. Altı milyar insan bir diyemezsiniz. Özelliklerini bilmek ve bu özelliklerden yararlanmak için gerekli.

Ama daha önemlisi bireyin değerinin ortaya konması ve onun bu değerle gurur duyarak daha ileriye gitmesi. Profesörle çobanı yan yana koyup “ikinizde insansınız” dediğiniz zaman “ikiniz de aynısınız” demiş olursunuz ki bunu çobanın kendisi de kabul etmez, çünkü profesörle çoban aynı olamaz.

Aşağıdakilere haksızlık yapılmıştır. Çobanın “ben profesörden üstünüm” diye bir iddiası yoktur. Yeter ki bizi aşağı görmesinler derdindedir. Çünkü haksızlık yapanlar çobana “Sen profesörün ayağının tozu olamazsın” şeklinde aşağılayıcı bakmışlardır. Yoksa çobanın profesörle yarışmak gibi bir derdi yoktur.

Hiç kimse kimsenin ayağının tozu değildir. Bunları söyleyen cehalet ucubeleri çobanla profesör arasında uçurum yaratmışlardır. Oysa aralarında sadece eğitim ve kültür farkı vardır. Yine de profesör her konuda çobandan üstünmüş gibi anlatılır.

Kişiler arasında her konuda fark vardır ve bu farkların ortaya konması gerekir. Daha güzel kadının daha güzel olduğu söylenmelidir. Fark yokmuş gibi davranmak saçmadır çünkü diğeri bunu bilir. Onun da üstün olduğu yönler vardır, o da onunla sivrilir.

İstatistikler ve genel değerlendirmeler önemsiz mülahazalardır ama bir yandan da insanların sürü haline sokulduğu işlemlerdir. Zengin, kariyer sahibi, şöhretli insanların sürüye dâhil edilmeleri onları rencide ediyordur. Nüfus sayımı olsa kelle sayarsınız ama sadece nüfus sayımı yapmıyorsunuz örneğin bir ülkenin aydınları diyorsunuz bu guruba imzasını atamayan da giriyor dünya çapında bilim adamları da. Benim düşünceme göre ayrıcalıklı kişilerin ayrı olarak değerlendirilmesi gerekir.

Aşağıda olmaması gereken kişiyi aşağıda göstermek de aşağılamadır. Büyüğün/değerlinin büyük gösterilmesi normal; biz Tanrı gibi görülmesine/gösterilmesine karşıyız. İnekleri sayarken on ineğim var diyorsun. Bu ineklerden biri diğer dokuzunun verdiği süt kadar süt veriyorsa hepsi aynıymış gibi on ineğim var diyemezsin, detayı söyleyeceksin. İnsanlarda da aynı. İstatistiğe sığmayan değerler istatistiğe sokulamaz. Ayrıca birilerinin yüksek gösterilmesiyle başkaları alçalmaz; çünkü dünyada herkesin yeri ayrıdır. Yine bu anlattıklarımızın hak ve adaletle alakası yoktur; herkes hakkını almalıdır.