Bizans İmparatoru Justinianus

Doğu Roma İmparatorluğu’nun en meşhur ve büyük imparatorlarından biri olarak bilinen Justinianus, bugünkü Arnavutluk olan İllirya’da doğmuştur. Bir köylünün oğlu olarak dünyaya gelen Justinianus, ileriki yıllarda amcasının isteği üzerine genç yaşta İstanbul’a gelir. Amcası Justinus I 518-527 yılları arasında tahttadır. Fakat amcası ölünce 527 yılında Justinianus resmen taç giyerek tahta oturur.

Kıskanç, kendini beğenmiş ve kararsız bir yapısı olduğu söylenir fakat bunların yanı sıra, oldukça zeki, kanunun üstünlüğüne inanan ve devlet düzenine önem veren bir insandır. Büyük bir imparator olmasıyla birlikte, yakınlarının ona “uyumayan imparator” dedikleri söylenir.

En büyük amacı imparatorluğunu sağlamlaştırmak ve güçlü bir hale getirmektir. Ana dili Latince olan Justinianus, hristiyanlık öğretisi altında büyümüştür. Bunun etkisiyle, bütün hristiyanları Ortodoks mezhebinde tek bir çatı altında toplamaya büyük bir özen göstermiştir. Bunun içindir ki; Roma imparatorlarından biri olan Theodosius I den beri hiçbir imparator paganizmi ortadan kaldırmak için onun kadar çalışmamıştır. Putperest sayısı fazla olmamasına karşın, 529 yılında imparator Justinianus Platon’un Akademia’sı olarak bilinen düşünce özgürlüğünün yuvasını kapatmıştır. Akademia’daki öğretmenlerden öğrencilerden bazıları İran’a giderek, Grek kültürünü doğuya götürdüler. Justinianus Hristiyanlık üzerine makaleler, ilahiler yazmış ve kilise toplantıları da düzenlemiştir. Hristiyanlık onun için yalnızca inanç olmaktan çıkmış, aynı zamanda imparatorluğunun temellerini dayandırdığı bir öğreti olmuştur.

Justinianus’un Ceasar kadar yetenekli, Octavianus kadar içten pazarlıklı, Antonius kadar cazip, Septimius kadar asker, Büyük Constantine kadar toparlayıcı bir imparator olduğu bilinir. Bu sebepten dolayı, Doğu Roma İmparatorluğu’nun (Bizans’ın) sınırlarını sürekli batıya doğru genişletirken doğuyu ihmal etmiş ve sınırlarının zayıfladığını fark edememişti. Justinianus’un 565 yılında ölmesiyle birlikte, Bizans’ın en parlak dönemi de sona ermiş ve sonrasında gelen imparatorlar da sınırları genişletmeyi başaramamışlardır.

Şeyda Kurt