Cengiz Dağcı'nın vefatı ve edebiyatımızın ebedi kaybı

Geçtiğimiz hafta Türk Edebiyatının önde gelen temsilcilerinden Cengiz Dağcı vefat etti. Edebiyatımız için büyük bir kayıp.

Cengiz Dağcı Kırım Türklerindendir. 1920 yılında Kırım’ın Yatla şehrinin Kızıltaş köyünde doğmuştu. Çocukluğu kıtlık, yoksulluk, deprem gibi tabii afetler yanında Rus emperyalizminin zulmü ve büyük baskılar altında geçti.Pedagoji Enstitüsü öğrencisiyken çıkan 2.Dünya Savaşı’na Sovyet Ordusu subayı olarak katılmış fakat Almanlara esir düşmüştü.Almanlar yenilince esirlikten kurtulmuş ama Sovyetler Birliği’ne dönmemiş Londra’ya 1946 yılında yerleşmişti. Londra’da geçtiğimiz Perşembe günü vefat etti.

Eserlerinin büyük çoğunluğunu Türkiye Türkçesi ile yazıyordu. Yazdığı eserlerle Türk dilinin gelişmesine hizmet etmiş ve bu sayede Türkçe konuşan topluluklar arasında bir kültür köprüsü kurmuştu.

Türk Edebiyatının en güçlü yazarlarından olan Cengiz Dağcı eserlerinde Kırım Türklerinin Rusların zulmü altındaki hayatını anlatır. Romanlarında Kırım Türklerinin 1928'den sonra Sovyet komünist emperyalizminin boyunduruğu altında çektiği acıları dile getirir, bir yurdun gasp edilişini anlatır.

Aslında konularında büyük sömürü savaşlarında savuşan mantığın boşluğunu dolduran toplumsal çılgınlığın içinde insanın kendini arayışı, zulme başkaldırma haysiyetinin kazanılması gibi evrensel boyutlar vardır. Bunun yanında anlatılan olayların gerçekten yaşanmış olması da eserlerine ayrı bir kuvvet katmaktadır.

Cengiz Dağcı’nın romanları sayesinde Türkiye'de birçok insan Kırım'dan ve Kırım Tatarlarından haberdar oldu aslında.

Varlık ve Ötüken yayınlarında çıkan eserlerinden bazılarının isimlerini hatırlayalım:Yurdunu Kaybeden Adam, O Topraklar Bizimdi, Korkunç Yıllar, Onlar da İnsandı, Ölüm ve Korku Günleri, Kolhozda Hayat , Dönüş, Genç Temuçin, Badem Dalına Asılı Bebekler, Üşüyen Sokak , Anneme Mektuplar Benim Gibi Biri, Yoldaşlar , Hatıralar , Biz Beraber Geçtik Bu Yolu, Yansılar I , Yansılar II , Yansılar III , Yansılar IV ,Yansılar V , Yansılardan Kalan, Ben ve İçimdeki Ben, Haluk'un Defterinden Londra Mektupları , Bay Markus' un Kopeği, Bay John Marple'ın Son Yolculuğu, Oy Markus Oy, Regina , Rüyalarda Ana ve Küçük Alimcan …

Yaşadıkları ve Kırım’da yaşanan gerçek olayları kaleme aldığından hüzünlü bir üsluba sahipti.Okurken ruhunuzu ince ince sarıp hüzne boğardı.

Yazdıkları yaşadıklarıydı, yaşananlardı, hayatın ta kendisiydi ve hayatına tuttuğu ayna hepimize yansıdı; o yansımanın içinde kendimizden bir şeyler bulduk. Onun için, onu, çok sevdik.

Cengiz Dağcı popüler kültürün reklam ettiği bir mevsimlik sözde yazarlarından değildi. Gerçek bir edebiyatçıydı…

Günümüzde başta Ermeni lobileri olmak üzere çeşitli lobilerin Türkiye’yi zor duruma düşürme çabaları büyük ölçüde bizim geçen yüzyıldaki acılarımızın edebiyata ve sinemaya yansımayışındandır. O korkunç acılarımız için hikayeler, romanlar yazmadık, filimler çekmedik. Acılarımız ölenlerle gömülüp gitti. Onların anaları babaları kardeşleri sevgilileri eşleri sadece birkaç türkü yaktı o kadar..

Bu çekilenleri asıl duyuracak olan aydınlar, edebiyatçılar, şairler, tiyatrocular, sinemacılar gibi yetişmiş ve evrensel dille konuşabilecek insanlardır. Dünya ancak o zaman yaşadığımız büyük trajedilerden haberdar olacaktır.

93 Harbinden İstiklal Savaşına uzanan süreçte verdiğimiz beş milyon kaybın Türk’e karşı acımasız bir soykırım olduğu o zaman apaçık ortaya çıkar.

Ne acıdır ki bunu bizim aydınımız, edebiyatçımız, sinemacımız yapmadı, yapamadı…Bir kişi hariç..O kişi Cengiz Dağcı’dır. Dağcı Kırım Türklerine uygulanan soykırımı kardeşlerimizin çektiği acıları hiç silinmeyecek biçimde eserlerine nakşetti..

Cengiz Dağcı “Yurdunu Kaybeden Adam”dı... Edebiyatımız, sesimiz, hafızamız, soluğumuzdu…Onun gidişiyle kaybeden biziz şimdi.

Allah rahmet etsin, mekanı cennet olsun.