Denizcilik ve kabotaj bayramı kutlu olsun

Osmanlı döneminde denizlerimizde şehir hatları vapurlarından tutun da tüm yük ve yolcu taşıma hakları yabancılara aitti. Osmanlı devleti, yabancı devletlere Kapitülasyon hakkı vererek tüm taşıma haklarını yabancı bandıralı gemilere devretmişti, Türklere, deniz ticareti, yolcu taşımacılığı yapmak ve kendi karasularını kullanmak da yasaktı!

Cumhuriyetin ilk yıllarında ardı ardına gelen isyanlar, ayaklanmalar iç ve dış hainlerin türlü saldırılarıyla boğuşan Cumhuriyetin temsilcileri, 20 Nisan 1926’da Lozan Anlaşması çerçevesinde denizlerimizde işletme hakkı Türk milletine kazandırdı. 1 Temmuz 1926'da bu hak kanunlaştı. Bu Kanunda, “Türkiye Limanları ve sahilleri arasında yük ve yolcu taşınması ile kılavuzluk ve römorkaj hizmetleri, Türk Vatandaşları ve Türk Bayrağı taşıyan gemilerce yapılır” bundan böyle sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yapabileceğini belirtmiştir. Buna da Kabotaj denilmiş olup; Kabotaj, Fransızca'da yakın kıyılarda, özellikle de bir ülkenin kendi limanları arasında yapılan ticari denizcilik anlamını taşıyan bir kelimedir.

BUGÜN DURUM NEDİR?

Denizlerde Osmanlı dönemi Kapitülasyon şartlarına geri mi dönülmüştür!

Yük ve yolcu taşıması yabancı bandıralı gemilerce mi yapılmakta mıdır? Yabancı bayraklı gemilerle taşımacılık özendirilmiş midir?, Türk bayrağıyla işletmecilik yapanlara yardımcı olunuyor mu?

Şehir hatları işletmesi ne durumdadır? Yabancıların elinde işletilen Limanlar var mıdır?

Amatör denizcilerin teknelerinin arkasında sadece hangi bayrak sallanır hale gelmiştir?

Güney sahillerinde İngiliz, Alman, Fransız şirketlerinin faaliyetleri ne durumdadır?

1 Temmuz! 86 yıl sonra deniz işletmeciliğimiz yine batılının elinde midir?

Bugün, dünyanın en güzel denizlerine ve en uzun kıyılarına sahip ülkemizde halen dünyada en ucuz taşımacılık olan deniz taşımacılığı yerine karayolunu tercih ederek, Ülkeyi otobüs/kamyon cehennemine mi çevirdik?, yolcu gemilerini, deniz ticaret filolarını, yelkenciliği, balıkçılığın durumu nedir? Biz Türkler Denizcilik ve Kabotaj Bayramını kutlamayı hak ediyor muyuz?

Tarihin dönen tekerleğine baktığımızda ise bugün çok önemi bir gün, 1 Temmuz 1926 dan itibaren Denizlerimizde dalgalanan Türk bayrağının daha çok ve daha gür dalgalanması dileğimizdir.

Bugün, ulusumuzu denize küstürmeden, eline geleni ardına koymadan çalışarak, denize sırtı yerine yüzünü dönerek denizciliğe gereken önem verilirse ülkemizin Denizcilik ve Kabotaj Bayramı gönül rahatlığıyla kutlayabiliriz!

Zira Atatürk’ün “Denizcilik sadece ulaştırma işi değil, ikitisadi iş olarak anlaşılacak ve tersaneler, gemiler, limanlar ve iskeleler inşaa edilecek, deniz sporları kulüpleri kurulacak ve korunup geliştirilecektir. Çünkü: Toprakların ucu deniz olan bir ulusun sınırını, halkının kudret ve yeteneğinin hududu çizer. En uygun coğrafi konumda ve üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye; endüstrisi, ticareti ve sporu ile en ileri bir denizci ulus yetiştirmek yeteneğindedir. Bu yetenekten yararlanmasını bilmeliyiz. Denizciliği, Türk’ün büyük ulusal ülküsü olarak düşünmeli ve onu az zamanda başarmalıyız.” Sözlerini unutmamak gerekir.

Denizcilik ve Kabotaj Bayramımız kutlu olsun.

Nizamettin BİBER