Devlet mi? Toplum mu?

Bu gün yaşadığımız hayat, yüz yıllar hatta bin yıllar içinden süzülerek gelen, artık bir tercihten ziyade  alışkanlık haline gelmiş hayattır.

Kimilerine göre alışkanlıklar çok değerlidir. Kimine göre ise bu güne ve yarın düşüncesine göre oluşturulan, eksiği veya hatası görüldüğünde değiştirilebilen tercihler değerlidir. Bir toplumda bu iki yoldan gidenlerin hangisi çoksa ister istemez yaşam o tarafa göre yönelir.

Bu yazıya konu olan alışkanlıkdan kastımız, bizlere çok uzun zaman sürelerinde öğretilmiş, değişmesi veya eleştirilmesi bile düşünülmeyen hayat yoludur. Buna çarpıcı bir örnek olarak bu gün dünyanın hemen tamamında uygulanan yönetim sistemlerini gösterebiliriz. Hatta yöneticiler, kendi sistemlerini dikte etmek için kişinin sadece kendine ait olmasını gerektiren dini inançlarını bile kullanmaktadırlar.

Halka toplum diye bir kavram değil, devlet diye bir kavram belletilmektedir. Devlet ise hep tepedeki birilerince sahiplenilir. Devletin sahipliğinin halka ait olduğu asla dile alınmaz. Halka toplumun bir ortağı olduğu bilgisi verilmeyince, halk da toplumuna yeterince sahip çıkıp onu korumaz.

İnsanların birlikteliği tepeye (devlete, dolayısı ile tepedeki zümreye) bağlanan tüm sistemlerde yasalar ve yönetmelikler devleti, yani tepedekileri koruyup kollayacak şekilde oluşturulmuştur. Devlet değil de toplum kavramı kullanılsaydı, yasalar ve yönetmelikler halkın ortak görüşüne göre oluşturuludu. Halk toplumu her zaman kollar ve savunurdu.

Mevcut sistemlerde yasa ve yönetmeliklerin kendi dışında oluştuğunu gören halk, sorumluluk duymayacağı için taşın altına elini koymak istemeyecektir. Bu da hızla bireyselleşmeye, bencilleşmeye, ayrışmaya doğru gidecektir. Yaşanan da budur.

İzmir 22.02.2019