İngiliz, Fransız sanayi devrimini yaptı da Muhteşem Osmanlı neden yapamadı? (6)

Duygu yoğunluğu yüksek bir milletiz. Sevdiğimizin hatasını görmez ve onunla birlikte göz göre göre batarız. Ancak, gelişme özeleştirinin mükâfatıdır. Osmanlı hepimizin gurur duyacağı, muhteşem bir medeniyet, muhteşem bir imparatorluk kurmuştur. Örnekleriyle anlatılacaktır. Bunlarla birlikte 1550 yıllarına doğru rüzgar tersine dönmüş, dünyada ve Avrupa’da oluşmaya başlayan yeni tarihsel koşullar, bazı ülkelerin görülmemiş bir sıçrama yapmasına ve bütün bir doğu medeniyetini tehdit etmesine; Amerika’ya, Afrika’ya ve yeni topraklara yayılmasına yol açmıştır. 

… 

Anlatacaklarımız genelde akademisyenler ve araştırmacılar tarafından bilinmesine rağmen Osmanlı aleyhine estirilen Tarih terörü! Nedeniyle yaygın olarak kamuoyu ile paylaşılmamış bilgilerdir. 

… 

Rüzgâr Tersine mi dönüyor? 

“Deniz yollarının birden önem kazanmasında gemi yapımı tekniğindeki gelişmenin büyük etkisi olmuştur. Modern araçlar deniz yolunun hem güvenliğini hem de hızını arttırmıştır. Ancak bu gelişim, Anadolu’daki transit yollarının tarihî görevine son vermekte, onları kaçınılmaz bir şekilde durgunluğa mahkûm etmektedir. 

Oysa, baharat ve ipek yolları, daha önce görüldüğü gibi, Osmanlı ülkesi için bir candamarı niteliğindedir. Kervanların taşıdığı mallardan alman çeşitli harç ve resimler uzun süre devlet gelirinin önemli bölümünü meydana getirmiştir. 

Transit yolları boyunca kervanların neden olduğu bir ticaretle, kervanların ihtiyacını karşılayan zanatlaar gelişmiş; çok sayıda han ve kervansaray yapılmıştır. Bu yollar binlerce kişiye iş sağlamış, çok önemli bir ekonomik canlılığın nedeni olmuştur. 

Deniz yollarının keşfedilip tarihî kara yollarının gözden düşmesiyle, Osmanlılar için çok değerli bir kaynak yavaş yavaş kurumaktadır. Anadolu, artık, Doğu – Batı ticaretinin başlıca geçit yeri olmak önceliğini kaybetmiştir. 

Yol boyunca kurulmuş kervansaraylar ve hanlar birer birer kapılarını kapamaktadır. Kervanların ihtiyacını karşılayan uzmanlaşmış köylerde şimdi işsizlik başgöstermekte, o eski canlılık tarihe karışmaktadır. 

Anadolu topraklarındaki transit yollarının değerden düşmesi, Osmanlı dengesini sarsan ilk darbeyi meydana getirmiştir. 

Devlet büyük bir gelir ve hareket kaynağından yoksun kalmış; yolların çevresinde oluşan yeni işsiz yığınları, zaten patlama durumundaki nüfus artışını bir kat daha tehlikeli kılmıştır. (1) 

… 

Bunlarla beraber Osmanlı bir İmparatorluk olarak yaşamını devam ettirebilir; üç kıtaya, hatta dünyaya nizam vermeyi daha uzun dönem sürdürebilir miydi? 

… 

Osmanlı İmparatorluğunun duraklama ve gerilemesinin gerçek nedenleri, ders alınması ve tarihimizdeki olumlu ve olumsuz yanlarımızın tam, doğru ve tarafsız kaynaklardan öğrenilmesi için üstelik yanlışlar ayıklanarak anlatılacaktır. 

Örnek; “Köylü milletin efendisidir.” Bu ifade, Mustafa Kemal Paşa’ya ait olarak bilinir. Gerçeğinde bunu ilk seslendiren bir Osmanlı Sultanıdır. 

Peki, bu Osmanlı Sultanı kimdir? 

…. 

Prof. Enver Ziya Karal anlatıyor: 

-“Osmanlı Türklerinin kurduğu devlet idaresinin temel prensibi memleketi bayındır, halkı da refahlı bir halde tutmaktı. Reaya (tebaa- halk) Tanrı emaneti olarak kabul edildiği için devletin başlıca vazifesi onun durumunu düzenlemek ve refahını sağlamaktı: 

-Saltanat onlar ile onlardan tahsil olunan hazine ile ve memleketin bayındırlığı ile olur. Gerçeği ilke kabul edilmişti. 

Kanunî Sultan Süleyman bir gün meclisinde bulunanlara bu memleketin hakikî efendisi kimdir sualini sorunca,  

-“Zat-ı hazret-i Padişahîlerîdir” diye verilen cevabı kabul etmemiş ve 

-“Hakikî efendi reayadır.” (Devletin gerçek efendisi köylüdür.) demek suretiyle asırlarca sonra herkesçe idrak edilecek bir hakikati ifade etmişti. (2) 

Devam edecek… 

Resim;İnternet ortamından alıntıdır. 

(1) İsmail Cem, Türkiye’nin geri kalmışlığın tarihi, sahife, 75 

(2) Prof. Enver Ziya Karal, Osmanlı Tarihi, VI cilt,