Kaza namazı nedir? Ve kaza namazında dikkat edilmesi gereken hususlar-3 (Son)...

Kaza namazlarını kılarken dikkat etmemiz gereken hususlar...

Bundan önceki (Kaza namazı nedir? Ve kaza namazında dikkat edilmesi gereken hususlar-1 ve Kaza namazı nedir? Ve kaza namazında dikkat edilmesi gereken hususlar-2) bloglarımda; Kaza namazı nedir ve kaza namazları ne zaman kılınır konularını incelemiştik. Bu blogda ise; kaza namazlarını kılarken dikkat etmemiz gereken diğer hususları inceleyeceğiz.

Kazaya kalmış bir namaz, vakti içinde nasıl eda edilecekse daha sonra kaza edilirken de o şekilde kılınır. Mesela, seferi iken dört rekatlık bir namazı kaçıran bir kişi, bunu ister seferde ister asli vatanına döndükten sonra kaza etsin, yine iki rekat kılar. Çünkü seferi olan mükellef, seferi olduğundan dolayı dört rekatlık namazı iki rekat kılması gerekmektedir (1). Ya da tam tersi, insan muhkimken yani asli vatanındayken dört rekatlık bir namazı kazaya kalmışsa, seferi iken de olsa o namazını dört rekat olarak kaza etmelidir (2).

Erkek mükellefler için sesli kılınan bir namaz (sabah, akşam ve yatsı) kazaya kalmışsa, örneğin; sabah namazında uyanamayan üç arkadaş uyansalardı cemaatle kılacaklardı, uyandıklarında cemaat olarak kılarlarsa , sabah namazının kazasını sesli kılmaları gerekir (sabah, akşam ve yatsı namazlarında kıraat, erkekler de sesli okunarak kılınır). Eğer kazaya kalmış namaz tek başına kılınırsa açık veya gizli okumak tercihe kalmıştır.

Bir önceki blogda kaza namazlarının kılınabileceği vakitleri ve haram olan vakitleri incelemiştik. Kaza namazının kılınabileceği bir vakitte, kazaya kalmış vakit namazını kılmadan önce ezan ve kamet getirilmelidir. Eğer birden fazla vakit namazının kazası kılınacaksa; bir ezan okumak kafidir fakat her vakit için ayarı ayrı kamet getirilmelidir (bu kural kadınlar için geçerli değildir).

Bir örneklemeyle olayı biraz daha somutlaştıralım istersiniz. Ahmet adında bir erkek mükellef var. 13 yaşında mükellef olmuş ve 17 yaşından itibaren 5 vakit namazını kılmaya başlamış. Daha sonraki yıllarda kılmadığı-kılamadığı namazlarını kaza etmek istiyor. Ahmet kendine nasıl bir yol izlemelidir?

Ahmet, 13 yaşında mükellef olmuş ve 17 yaşına kadar hiç namaz kılmadığına göre dolu dolu 4 yıllık bir kaza borcu bulunmaktadır. Öncelikle, kendine bir çetele (gün ve vakitleri ayrı ayrı gösteren) hazırlayıp, kıldığı kaza namazlarını çetele üzerinden takip ederek, dikkat edilmesi gereken hususlara riayet ederek kaza namazlarını tamamlayabilir.

Ya da kendisine daha pratik bir yöntem tavsiyesinde bulunabiliriz.
Örneğin, Ahmet kaza namazlarını kılmaya başlayacağı bir tarihi kendine hedef belirleyip, bir kenara not eder ve her gün birer günlük kaza namazı kılabilir. Bu her vaktin arkasından kılınacak (sabah namazının ardından kılınacak bir adet sabah namazı kazası, öğle namazının ardından kılınacak bir adet öğlen namazı kazası, ikindi namazının ardından kılınacak bir adet ikindi namazı kazası gibi...) birer vakit kaza namazları olarak devam edebilir ve bunu 4 yıl boyunca her gün sürdürüp kaza namazlarını tamamlayabilir.

Ya da, günün mekruh olmayan belli bir vaktinde (mesela akşam-yatsı namazı arası veya yatsı namazı sonrası gibi...) bir günlük sırasıyla sabah, öğlen, ikindi, akşam, yatsı ve vitir namazını kılar ve bunu 4 yıl boyunca sürdürüp tamamlayabilir.

Tabi hangi seçenek olursa olsun Ahmet’in dikkat edeceği hususlar bulunmaktadır;
1-Mekruh vakitlerde kaza namazı kılmayacak.
2-Kaza namazları öncesi, önce ezan okuyacak sonra kamet getirecek. Eğer ardı ardına birden fazla vaktin kazasını yapacaksa; önce bir ezan okuyup daha sonra kıldığı her kaza namazı için kılacağı o vakit namazının öncesinde ayrı ayrı kamet getirecek (sadece erkekler için).
3-Hangi kaza namazını kıldığına niyet edecek. Örneğin; Vaktinde kılamadığım ilk sabah/ilk öğle/ilk ikindi/ilk akşam/ilk yatsı/ilk vitir namazımın kazası kılmaya veyahutta vaktinde kılamadığım son sabah/son öğle/son ikindi/son akşam/son yatsı/ son vitir namazının kazasını kılmaya gibi. Böylece hangi namazı kaza ettiği belli bir ölçüde belerli (muayyen) hale gelmiş olur.

Tabi bu durum kadınlar için biraz farklılık arz etmektedir. Bayanlar kaza namazlarını kılarken erkeklerden farklı olarak (buna kolaylıkta denilebilir) kılacağı kaza namazından önce ezan okumaz kamet getirmezler...

Tamamen iyi niyet ölçülerinde yazdığıma inandığım bu blogda varsa hatalarım ve eksiklerim öncelikle Allah Teala’ya sığınırım. Rabbim bizlere sonsuz af-mağfireti ve sonsuz merhameti ile muamele eylesin İnşaallah...

Her türlü noksanlıklardan münezzeh olan Yüce Rabbime sonsuz şükürler olsun. Salat ve selam Biricik Efendimiz, Fahri Kainat Önderimiz, Hz. Muhammedi-nil Mustafa (S.A.V.)’e ve O’nun Ali’ne olsun...

SON...

"İnançlar" Kategorisindeki diğer bloglarımı okumak için tıklayınız...

Sağlıcakla Kalın... Selam ve Dua ile..

DİPNOTLAR:
1- Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İlmihal (İman ve İbadetler), C:1, s. 327.
2- Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İlmihal (İman ve İbadetler), C:1, s. 337.