Kubilay'ı hatırlayan var mı?

78 yıl önce yaşanan Kubilay olayının anma törenleri yapıldı İzmir Menemen’de. Önceki yıllarda tam kadro siyasi çıkarmanın yapıldığı törenler bu sene sessiz ve sönük geçti.

Ne hükümeti temsilen biri vardı ne de CHP haricinde bir muhalefet partisi.

Hükümetin katılmaması belki anlaşılabilirdi ama kendini “Milliyetçi” olarak ifade eden “Milliyetçi Hareket Partisi” neredeydi?

Bu ülkeyi en çok sevdiğini iddia eden, grup toplantılarında sağa sola urgan atan partililer bu ülkenin geçmişinde çok önemli bir olayın anıldığı gün neredeydi?

Seçim çalışmalarında mıydı acaba?

Seçimler öncesi yaşanan genel kış uykusu hali ülkemizde derinden hissediliyor.

Oy taşımaları, seçmen sayıları, Yüksek Seçim Kurulu kararları, kapatılan beldeler, taşınan dağıtılan kömürler, Kemal Kılıçdaroğlu, Melih Gökçek, ekonomik kriz derken bu ülkenin temel değerlerinin çürümesine göz yumar olduk. Farkında olmadan bizleri uyutup işlerini görüyorlar.

Geçtiğimiz yıl gövde gösterisi gibi tam kadro katılınan anma töreninde bu sene CHP’nin birkaç yöneticisi il belediye başkanları ve askeri heyet vardı.

Cumhuriyetin temel ilkeleri ve değerleri ile kazanımlarının savunulması açısından simge bir olay Kubilay olayı.

Her geçen gün unutulanlar ve unuttuklarımız artarken; unuttuklarımızın boyutu gün gelip kendimizi etkileyecek.

Peki, neydi Kubilay olayı?

“Mustafa Fehmi Kubilay 1930 yılında Menemen'de yedeksubay sıfatıyla askerlik görevini yapmaktaydı. 23 Aralık 1930 sabahı Menemen'de cereyan eden hadiseler genel anlatıma göre şu seyri izlemiştir: Sabahın erken saatlerinde, çember sakallı, başlarında sarık, sırtlarında cüppe, Manisa'dan o gün gelmiş dördü silahlı altı meczup, belediye meydanında tekbir getirerek gezinmeye başladı.

Olayın, zamanın Nakşibendi tarikatının lideri Şeyh Esat ve yandaşları tarafından planlandığı ve Menemende uygulamaya konulduğu iddia edilmiştir. Ancak Şeyh Esad'ın Nakşibendilikle alakası bulunmadığı yönünde görüşler de vardır. Şeyh Esat’ın Manisa’da Nakşibendi tarikatını yaymakla görevlendirdiği Laz İbrahim’in yönlendirdiği Manisa tarafından gelen, dördünün adı Mehmet ikisinin de Hasan olanlar;23 Aralık 1930 da sabah namazından sonra camiden aldıkları Yeşil Sancağı yola dikerek silah zoruyla etraflarına adam toplamaya çalışırlar. Katılmak istemeyenlere 70 bin kişilik bir Halife Ordusunun beklediğini ve onların öncü olduklarını belidirler. İstedikleri şeriattır. Karşı çıktıkları Cumhuriyet’tir, Atatürk ilke ve Devrimleridir.

Böylece tekbir getirerek sancağın etrafında dönmeye başlarlar. “Şapka giyen kâfirdir, din elden gidiyor, saltanatı geri getireceğiz” diyerek bir isyan hareketi başlatmak isterler. Menemen’de yedek subay öğretmen olarak görev yapmakta olan Kubilay bu hareketi bastırmak için bir manga askerle olay yerine gelir. Askerlerin yanından ayrılarak tek başına onların arasına girip teslim olmalarını ister. Onlardan biri ateş ederek Kubilay’ı yaralar. Karşıdan bunu gören askerler ateş açarlar. Fakat tüfeklerinde öldürücü etkisi olmayan manevra fişekleri vardır. Bu yüzden onlara tesir etmez. Böylece: "bize kurşun işlemiyor” diyerek halkı kandırmaya çalışırlar.”

Kubilay ve bir bekçinin şehit olduğu olaylar ardından Menemen’de sıkıyönetim ilan edilir ve işe karıştığı tespit edilenler idam edilir. Atatürk’ün oldukça sinirlendiği olay sonrasında Menemen ilçesi bu olayla hatırlanacaktır.

2008 Türkiyesi’nde yapılan anman törenine bakın kimler katılmış?

Ege Ordusu ve Garnizon Komutanı Orgeneral Hayri Kıvrıkoğlu, İzmir Vali Vekili Sait Topoğlu, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Genelkurmay eski Başkanı Emekli Orgeneral Hilmi Özkök, Menemen Kaymakamı Turgut Subaşı, CHP Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Selvi, Menemen Belediye Başkanı CHP'li Tahir Şahin, Narlıdere Belediye Başkanı CHP'li Abdül Batur, Karşıyaka Belediye Başkanı CHP'li Cevat Durak, CHP Konak İlçe Başkanı Uğur Yelekli, CHP'li meclis üyeleri, Kubilay ailesinden, torunları Mustafa Kubilay, Kemal Kubilay, Sevgi Çini, gelinin gelini Ayfer Kubilay, torunlarının oğlu Vedat Kubilay, Aktuğ Kubilay, torunun gelini Arzu Kubilay…

Nerede diğerleri?

Yoklar!

Ahmet Buğra TOKMAKOĞLU

Abtokmakoglu@gmail.com