Manik depresif ve belirtileri

Bipolar Bozukluk Nedir? Sağlık söyleşileri (1)

Konuyla ilgili bilgi aldığımız Memory Center Nöropsikiyatri Merkezi İşletme Müdürü Uğur Canbolat her hafta Cumartesi günleri saat 14.00 de hastane binası Prof. Dr. Rasim Adasal konferans salonunda gerçekleşen ücretsiz bilgilendirme toplantılarının yüksek katılımla devam ettiğini bu haftanın (05.04.2008) konusunun ise diğer adı ''Manik Depresif Bozukluk'' olan ''Bipolar Bozukluk'' olacağını” söyledi.

Beş haftadır devam eden bilgilendirme toplantılarının yoğun katılımla gerçekleştiğini belirten Canbolat özellikle psikoloji öğrencilerinin bir ders disiplini içinde toplantılara devam ettiklerini ve interaktif olarak gerçekleştiğinden katılımcılar istedikleri tüm soruları sorabildiğini ve bu nedenle çok yararlı olduğunu” belirtti.

Türkçe’de “iki uçlu mizaç bozukluğu” veya “iki uçlu duygu durumu bozukluğu” terimleriyle karşılanan bu rahatsızlık, daha çok “manik depresif hastalık” adıyla şöhret bulmuştur. Ama hastalığın günümüzde bilim çevrelerinde kullanılan ismi “bipolar bozukluktur".

Psikiyatri Uzmanı Hasan Basri İzgi ''Bipolar Bozukluğu'' yaşayan bu kişilerin duygu durumu fazla oynak, kah göklerde gezen kah yerin yedi kat dibine batan kişiler olduğunu” belirtti. Bu kişilere “manik depresif” dendiğini de belirten İzgi “aslında hayatında en az bir “mani” atağı geçirmiş insanlara bu teşhisi koyduklarını” söyledi.

Mani belirtileri?

NPİSTANBUL Bilgilendirme Toplantılarının bu haftaki konuşmacısı Dr. Hasan Basri İzgi, mani, kişinin kendisini olağanüstü iyi hissettiği bir hastalık tablosu olduğunu ifade ederek insan kendisini olağanüstü iyi hissettiği bu duruma niçin hastalık dendiğine belirtilerini sıralayarak şu şekilde açıklık getirdi.

• Maniye girmiş kişi (yani “manik” hasta) son derece neşelidir.
• Güler, şarkılar söyler, herkesle sohbet eder. Hatta genellikle etrafına neşe saçar.
• Manik hastanın uyku ihtiyacı azalır. Mesela günde üç saat uyur, ama son derece zinde, dinç olarak uyanır.
• Manide iştah artar. Kişi genellikle hayatında hiç olmadığı kadar yemek yer.
• Manide insan son derece enerjiktir. Yerinde duramaz, sürekli gezer, koşuşturur, bir an durup dinlenme gereği duymaz.
• Manik hasta kendisini oldukça güçlü, zeki, önemli, güzel hisseder. Her şeyi başarabileceğine inanır.
• Manide cinsel istek artar.
• İşyerinizde çalışan kendi halinde bir kadın günün birinde mesaiye alışılmadık derecede açık ve frapan kıyafetlerle gelebilir ve erkeklere laf atmaya başlayabilir.
• Manik kişi çok konuşur. Hatta genellikle hiç durmamacasına, neredeyse nefes bile almadan ve yüksek sesle konuşur.
• Manideki kişi konuşurken konudan konuya atlar, asla konu sıkıntısı çekmez.
• Manideki kişiye yüklü telefon faturaları gelir.
• Manik hastanın düşünceleri hızlanmıştır. Aklına büyük bir süratle bin türlü düşünce üşüşür. Düşüncelerini durduramaz.
• Manide hastanın dikkati artmıştır, küçücük ayrıntıları gözden kaçırmaz, ama dikkatini belli bir konu üzerinde sürdüremez (yani dikkati dağınıktır).
• Manideki kişinin hafızası da güçlenmiştir. Çok zekice espriler yapar.
• Manide insan çeşitli taşkınlıklar yapar.
• Manideki kişi çok para harcar, cesurca ve hatta tehlikeli yatırımlar yapar, işini bırakır, yeni işler kurar.
• Manide hasta neşeli olmakla birlikte, kolaylıkla da sinirlenir.
• Kendisiyle tartışmaya, fikirlerini eleştirmeye, taşkın davranışlarını engellemeye çalıştığınızda büyük bir öfkeye kapılır.

Normal bir durum değildir

Manideki kişinin davranışları normal değildir. Neşeli, mutlu, enerjik, dinç, esprili, zekidir. Ama düşünün ki bir yakınınız bir gün aniden sürekli konuşmaya, gezmeye, para harcamaya başlıyor. Uyumuyor, cinsel isteğini bastıramıyor, kadınsa gökkuşağının türlü renkleriyle yüzünü boyuyor, yüz kişinin içinde kendini belli edecek tarzda giyiniyor. Bu durumda dehşete kapılmaz mısınız?

Geç fark edilen depresyon

Depresyon genellikle geç fark edilen bir hastalıktır. Çoğu hasta depresyona girdikten aylarca, hatta yıllarca sonra hekime gelir. Bazen depresyonu çok şiddetli hastalar bile, ömürleri boyunca hiç doktora başvurmazlar, ya kendi kendilerine iyileşmeyi beklerler veya intiharla hayatlarına son verirler.

Bipolar Bozukluk hemen fark edilir

Dr. Hasan Basri İzgi “depresyonun aksine maninin, şiddetli belirtileri sebebiyle, başladığı ilk gün fark edilen bir hastalık” olduğuna işaret ediyor. Maniye giren kişi okulunu veya işini de sürdüremez. Evet dinçtir, zekası ve hafızası yerindedir, uyku ihtiyacı bile azalmıştır; ama hasta bir yerde duramamakta, belli bir konu üzerine yoğunlaşamamakta, belli bir işi sürdürememektedir. Kimseyi dinlememekte, sürekli kendisi konuşmaktadır. Kendisini herkesten üstün görmektedir. Genellikle de aşırı cesareti sebebiyle kendisine ve çevresine (ailesine, arkadaşlarına, iş ortaklarına) zarar verir. Büyük paralar harcar, kar amacıyla giriştiği çılgınca yatırımlar başarıya ulaşamaz, sık sık tartışır.
Bilgilendirme toplantısında bu konuyu seçmelerinin “hasta tedavi edilmezse bir süre sonra bedeni bu faaliyet hızını kaldıramaz hale gelip, fiziksel olarak tükendikleri için ailelerin daha dikkatli olmalarını sağlamak” olduğunu söyledi.

‘Bende Atatürk’ün ruhu var’

Dr. İzgi “Manideki hastada “hezeyan” veya “halüsinasyon” görülüyorsa, bu hastada “psikotik özellikli mani olabilir” diyor ve bunun maninin daha ağır bir şekli olduğunu ilave ediyor.
Mantıklı tartışmayla düzeltilemeyen yanlış inanca psikiyatride “hezeyan” adının verildiğini ifade eden izgi şu örnekleri verdi. “Bende Atatürk’ün ruhu var, ” “Televizyondan bana mesaj veriliyor, ” “İsrail gizli servisi peşimde, beni öldürecekler, ” “Ben mehdiyim, dünyayı kurtarmaya geldim, ” “Evde yemeğime zehir katılıyor, ” “Benim akciğerlerim yok, nazar yüzünden yandılar, ” “Suyla çalışan araba yaptım, ” “İstanbul’un üçte biri benim, hakkım gasp ediliyor, ” “Sharone Stone bana aşık, mektuplaşıyoruz, yakında Amerika’ya yerleşeceğim” gibi gerçekle bağdaşmayan ve tartışmakla da düzelmeyen düşünceleri vardır.
Büyüklük hezeyanları görülür
Manide zaman zaman hezeyan görülebilir. Bunlar genellikle “büyüklük hezeyanları”dır. Yani kişi kendini büyük ve önemli bir şahsiyet (Tanrı, peygamber, mucit, kaşif, filozof, sanatçı vs.) gibi görür, büyük işler yapacağını, çok yetenekli olduğunu, dünyayı ancak kendisinin kurtarabileceğini, her şeyi çözecek sihirli formülün kendisinde olduğunu vs. düşünür.
Kulağına sesler gelebilir
Halüsinasyon, olmayan objenin algılanmasıdır. Hezeyanlara göre daha seyrek olmakla birlikte manide halüsinasyonlar da ortaya çıkabilir. Yani hastanın kulağına sesler gelebilir, gözüne hayaller görünebilir. Bu ses ve görüntüler genellikle hastadaki büyüklük duygusunu destekleyen ses ve görüntülerdir. Mesela hastanın Tanrının sesi olduğuna inandığı bir ses “Seni Mesih ilan ediyorum, ” diyebilir.
Hipomani Nedir?
Hipomani, maninin hafif şeklidir. Çok belirgin bir hastalık tablosu, aşırı taşkınlık yoktur. Konuşkanlık, düşüncelerde hızlanma, neşelilik, cinsel istekte artış, kendini büyük, önemli, değerli hissetme, enerji artuşı hipomanide de görülür ama manide olduğu kadar şiddetli değildir.
Bipolar Bozuklukta Depresyon Dönemleri
Bipolar bozukluğun eski adı “manik depresif hastalık”tı. “Bipolar” kelimesi de “iki uçlu” anlamına gelmektedir. Hastalığın bir ucu mani, diğer ucu depresyondur. Ama bipolar bozukluk teşhisi koyabilmek için hastanın bir depresyon dönemi geçirmiş olması şart değildir. Kişi hayatı boyunca bir tek mani veya hipomani dönemi geçirmişse bile, bipolar bozukluk teşhisi konur.
Bipolar bozukluğun seyri içinde görülen depresyon dönemleri de düzelir. Mani ve depresyon atakları arasında kişi tamamen normaldir.

Kimlerde görülür?

• Bipolar bozukluk her dinden, her ırktan insanda görülebilir.
• Toplumda her 100 kişiden birinde bu hastalık vardır.
• Her 100 kişiden biri hayatında en az bir kere manik bir dönem geçirmiştir.
• Dünyada en az 60 milyon, Türkiye’de 600 bin, İstanbul’da 100 bin kişi bipolar bozukluğa yakalanmıştır.
• Bipolar bozukluk kadında ve erkekte eşit sıklıkta görülür.
• Hastalık genellikle 20’li yaşlarda başlar.
•
Bipolar Bozukluk Irsi midir?

Bazı ailelerde bipolar bozukluk sık görülür. Bipolar bozukluk yüzde yüz ırsi bir hastalık değildir. Hastalığa yakalananların büyük bölümünün ailesinde daha önce benzer bir rahatsızlık görülmemiştir. Ancak akrabalar arasında bipolar bozukluğu olan bir kişi varsa, diğer akrabaların bu hastalığa yakalanma riski artar.

Bipolar Bozukluk Düzelir mi?

• Bipolar bozukluk, ataklar halinde seyreden ve ataklar arasında kişinin tamamen düzeldiği bir hastalıktır.
• Mani atakları tedavi ile 2-4 haftada genellikle iyileşir.
• Depresyon ataklarının büyük bölümü de 2-3 haftada düzelmeye başlar ve 1.5-2 ayda önemli ölçüde iyileşir.
• Hastalık atağı düzeldikten sonra kişi rutin faaliyetlerine, işine gücüne dönebilir ve performansından bir şey kaybetmeden hayatını sürdürebilir.
• Bipolar bozukluğu olan pek çok büyük devlet adamı, yazar, filozof, sanatçı, doktor vardır.
• Mani ve depresyon ataklarının tekrarlama riski her zaman mevcuttur. Kimisi ömrü boyunca başka hiç atak geçirmez. Tedavisiz hastalar ömürleri boyunca ortalama 10 manik atak geçirirler.
• Bazı hastalarda mani, bazı hastalarda depresyon atakları daha sıktır.
• Hastalığın en üzücü tarafı da bazı kişilerde atakların sık tekrarlamasıdır. Hatta her ay bir manik bir depresif atak geçirenler bile vardır. Öyle ki zaman zaman mani ve depresyon atakları arasında ya hiç iyilik dönemi olmamakta, veya iyilik dönemi birkaç günü geçmemektedir.
• Tedavi olmayan bipolar bozukluk hastalarında alkol ve madde bağımlılığı, intihar gibi ciddi problemler sık görülür.

Ayrıca depresyon hakkında ve ücretsiz olan bu programla ilgili detaylı bilgi www.psikoegitim.com ve 0216 633 06 76 nolu telefondan alınabilmektedir.

NP Grup ve İDER Vakfı işbirliği ile NPSİTANBUL Nöropsikiyatri Hastanesi “Bilgilendirme Toplantıları” sürüyor..

Gönül notum:
Beni bu konuyla ilgili bilgilendirip ve sizlere aktarmamı sağlayan Sayın Uğur Canbolat Beyefendiye teşekkür ederim..

Ben bu toplantıları takip etmeye çalışıyorum ve sizlere de şiddetle tavsiye ediyorum..

Sağlıklı ve huzurlu sevgilerle yaşayınız..

''Melekler yüreğinizden öpsün''

Sabiha Rana

Diğer konular:

Uzun süre uyumak, kilo yapıyor!.. http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=108121

Duyguların dili: http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=107941

Cinsel rüyalar: http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=107305

Şizofreni ''en korkulan hastalık'' http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=104583

Kişiliğinizden emin misiniz? http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=103393

Manik depresif ve belirtileri: http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=101979